Hooggevoelig zijn en conflicten hebben
Hoewel hooggevoeligen sterk op de medemens zijn gericht en ze op grond daarvan als bijzonder sociale wezens bestempeld kunnen worden, blijken veel van hen toch moeite te hebben met de communicatie.
Die moeilijkheden doen zich met name voor wanneer er heftige emoties in het spel zijn. Die emoties kunnen dan, en met name wanneer dit “negatieve” emoties betreft, met ze aan de haal gaan. Een lawine van emoties, vaak ook nog eens vermengd met de emoties van de ander, werkt in de regel verlammend. Zo kan het gebeuren dat de hsp’er dan ineens zijn aangeboren empathische vermogen kwijt is. Of dat hij volledig dichtslaat. Of gaat schreeuwen. Of ook wel dat hij het helemaal niet meer ziet zitten en zichzelf spontaan onderwerpt aan de verlangens of eisen van degene met wie hij een meningsverschil heeft. De innerlijke behoefte aan vrede en harmonie laat het dan volledig afweten.
door Karina Zegers de Beijl
Net als een hooggevoelige overvoerd kan raken door een veelheid aan visuele en auditieve indrukken waardoor ‘kortsluiting’ kan ontstaan, kan ook een overdaad aan emoties hem te veel worden.
Op zich kan het al moeilijk zijn om precies te weten wat je voelt; immers, je voelt eigenlijk altijd al zo veel. Zo lang die gevoelens overwegend plezierig zijn, gaat de communicatie vrijwel vanzelf. Een hsp’er kan doorgaans goed luisteren en het voeren van een vriendelijk gesprek wordt alleen maar als plezierig en verrijkend ervaren.
Hoe communiceer jij?
Maar is er sprake van een conflict of van een situatie die door de hsp’er als bedreigend wordt ervaren, dan is het net alsof ineens het licht uit gaat. De vloeiende communicatiestroom is verbroken, het contact is weg en het voelt donker. Als daar angst en onzekerheid bij komen, slaan vaak de stoppen door.
Wie te veel negatieve emoties tegelijk voelt (plotselinge eenzaamheid nu het contact niet langer daar is, onbegrip, verraad, boosheid, bedreiging) raakt gemakkelijk in paniek. Paniek is voor iedereen lastig, maar voor de hsp’er is het een regelrecht drama. De meeste HSP’ers hebben altijd al moeite om voor zichzelf op te komen en om duidelijke grenzen te bepalen (en daaraan vast te houden), en dat lukt nu helemaal niet meer. Hij -of zij- zegt of roept, vanuit zijn paniek, de verkeerde dingen die de situatie er vaak alleen nog maar erger op maken. Of hij slaat dicht en zegt helemaal niets meer. In beide gevallen is de hooggevoelige zichzelf niet langer de baas, want door de ‘kortsluiting’ is hij zijn innerlijke sturing, de greep op zijn ‘ik’ volledig kwijt.
Hooggevoelig zijn en conflicten oplossen
Wat kun je in zo’n situatie het beste doen? Wees je ervan bewust dat reactief gedrag zelden tot positieve resultaten leidt. Ga er niet van uit dat de ander weet wat er in jou omgaat; evenmin als jij kunt weten wat er in de ander omgaat. Laat weten dat je tijd nodig hebt om adekwaat te kunnen reageren. Zonder je af en probeer een objectief beeld te vormen van wat er mis is gegaan dat de kortsluiting tot gevolg had. Wat gebeurde er precies waardoor de stemming is omgeslagen? Welke negatieve emoties speelden er voor jou? Waren die objectief terecht en horend bij deze situatie? Of werden er bepaalde herinneringen getriggerd die helemaal niets met deze situatie te maken hadden? Heb jij misschien iets gezegd of gedaan dat voor een ander niet helemaal duidelijk was, en waar diegene mogelijk zijn eigen interpretatie aan heeft gegeven? Of omgekeerd: heb jij iets geïnterpreteerd dat niet zo bedoeld werd door de ander?
Vaak helpt zo’n objectieve beeldvorming om de boel weer in het juiste perspectief te krijgen, waardoor de gemoederen vanzelf kalmeren en de innerlijke rust terug kan keren. Je kunt dan, zonder op je strepen te gaan staan, met je bevindingen bij de ander aankloppen en vragen hoe de ander de situatie heeft beleefd. Dit, plus het tonen van bereidheid tot het hervatten van het gesprek, is veelal voldoende om de communicatie weer op gang te brengen.
Boekentip :
Ik ben hooggevoelig, en jij? hooggevoeligheid in de relatie
Karina Zegers de Beijl, ISBN 9789402110753
