Wetenschappers ontdekken wat meditatie doet met je darmen en je hersenen

Uit meerdere onderzoeken blijken de vele fysiologische voordelen van meditatie. Het nieuwste onderzoek is gedaan door Harvard University.

In dit onderzoek van acht weken stelden Harvard-onderzoekers aan het Massachusetts General Hospital (MGH) vast dat meditatie letterlijk de grijze massa van het brein opnieuw aanmaakt in slechts acht weken. Het is het eerste onderzoek dat vastlegt dat meditatie verandering in de grijze massa van het brein veroorzaakt.

“Hoewel meditatie wordt geassocieerd met een gevoel van rust en fysieke ontspanning, beweren beoefenaars al lange tijd dat meditatie ook cognitieve en fysieke voordelen geeft die de hele dag voortduren. Uit dit onderzoek blijkt dat veranderingen in de hersenstructuur de oorzaak zou kunnen zijn voor zulke gemelde verbeteringen, en dat men zich niet alleen beter voelt omdat ze zich een tijdje hebben ontspand.” – Sara Lazar van het MGH Psychiatric Neuroimaging Research Program en een Harvard Medical School instructeur in de psychologie.

Het onderzoek

In dit onderzoek werden er een MRI genomen van de hersenen van 16 deelnemers, twee weken voordat het onderzoek echt begon. Men nam ook een MRI af nadat het onderzoek was afgerond.

“Uit de analyse van de MRI, die gericht was op gebieden waar in eerder onderzoek verandering door meditatie is waargenomen, bleek een verhoogde dichtheid van de grijze massa in de hippocampus – het deel dat zorgt voor leren en je geheugen – en in delen die verwant zijn aan zelfbewustzijn, compassie en introspectie.”

Voor het onderzoek deden de deelnemers elke dag aan meditatie, voor ongeveer 30 minuten per dag. Hierbij deden sommigen aan audio-opnames voor geleide meditatie, niet-beroordelend bewustzijn van sensaties, gevoelens en gemoedstoestand.

“Het is fascinerend om de plasticiteit van het brein te zien en dat we, door te mediteren, een actieve rol kunnen spelen in het veranderen van dat brein. We kunnen ons welzijn en de kwaliteit van ons leven verhogen. Uit ander onderzoek met andere patiëntpopulaties blijkt dat meditatie een aanzienlijke verbetering kan veroorzaken voor allerlei symptomen. We onderzoeken nu hoe de onderliggende mechanismen in het brein kunnen helpen bij deze verandering.” Britta Holzel, hoofdauteur van de paper en een research fellow aan MGH en Giessen University, Duitsland.

zijn
Lemur meditating door Neil Crump

De darmen

Onderzoekers van Harvard hebben ook een onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat meditatie een aanzienlijk effect kan hebben op klinische symptomen van maagdarmstelselaandoeningen, prikkelbaredarmsyndroom (IBS) en inflammatoire darmziekte (IBD). Het onderzoek toont aan dat de ontlokking van een ontspanningsrespons (een fysieke staat van diepe rust waarbij de fysieke en emotionele respons op stress verandert) enorm helpt.

Dit is het allereerste onderzoek waarbij het gebruik van de ‘ontspanningsrespons’ werd bekeken bij deze aandoeningen, en de eerste die keek naar de genetische effecten van de ontspanningsrespons bij individuen met wat voor aandoening dan ook. Het verslag is gepubliceerd in het tijdschrift PLOS-ONE.

Gezien de twee hierboven geciteerde onderzoeken en alle andere gedocumenteerde voordelen van meditatie, zou dit moeten uitnodigen tot meer onderzoek naar de voordelen van meditatie voor een hele rits aan ziekten.

“Onze resultaten suggereren fantastische mogelijkheden voor de verdere ontwikkeling en implementatie van deze behandeling in een grotere groep patiënten met maagdarmstelselaandoeningen. Er bestaan al meerdere onderzoeken waaruit blijkt dat stressmanagementtechnieken en andere psychologische interventies kunnen helpen bij IBS, in ieder geval op de korte termijn. En hoewel het bewijs voor IBD nog niet even doorslaggevend is, wijzen sommige studies op mogelijke voordelen. Wat nieuw is aan ons onderzoek is de demonstratie van het effect van een geest/lichaam-interventie op de genen die inflammatoire factoren veroorzaken, waarvan bekend is dat ze een grote rol spelen bij IBD en mogelijk ook bij IBS.” – Brandon Kuo van het maagdarmstelselteam aan het MGH Department of Medicine, mede-hoofdauteur van het verslag.

Voor wie het niet weet, IBS en IBD zijn chronische aandoeningen die vergelijkbare symptomen veroorzaken, zoals buikpijn en verandering in de darmfunctie, zoals diarree. Onder IBD vallen ook dikkedarmontsteking en de ziekte van Crohn, waarbij men leidt aan ernstige inflammatie van een deel van of het gehele maagdarmstelsel. Uit onderzoek blijkt dat stress de symptomen verergert, dus dit onderzoek naar het verband tussen meditatie en deze ziekten is van groot belang.

Steeds meer scholen verkiezen meditatie boven nablijven & doceren mindfulnessDe ontspanningsrespons is aan meerdere onderzoeken onderworpen en telkens blijkt dat een frequente uitoefening ervan (door middel van meditatie) directe fysiologische effecten heeft, bijvoorbeeld op zuurstofverbruik, hartslag, bloeddruk, angstgevoelens en dus ook stress. Dit werd 40 jaar geleden voor het eerst beschreven, door Herbert Benson, directeur emeritus van het Benson-Henry Institute en medeauteur van de paper waar dit artikel over gaat.

Bensons eerste onderzoek had 48 volwassen deelnemers, waarvan 19 gediagnosticeerd waren met IBS en 29 met IBD. Er was wekelijkse ontspanningsresponstraining en dagelijkse training thuis, van 15 tot 20 minuten.

Gedurende negen weken richtte het groepsprogramma zich op stressvermindering, cognitieve vaardigheden en gezond gedrag. Bij iedere wekelijkse sessie trainde men de ontspanningsrespons. Daarnaast werd de deelnemers gevraagd om thuis dagelijks 15 tot 20 minuten de training individueel te doen. Samen met aspecten uit andere groepsprogramma’s van het Benson-Henry Institute had dit programma ook een sessie die specifiek gericht was op het maagdarmstelsel.

“Zowel bij patiënten met IBS en IBD leek de deelname aan het lichaam/geest-programma te leiden tot een aanzienlijke verbetering in de symptomen, angstgevoelens en de algehele kwaliteit van hun leven. En niet alleen aan het einde van de onderzoeksperiode, maar tot nog drie weken later. Hoewel er geen significante veranderingen waren in de inflammatie voor beide groepen deelnemers, namen we wel veranderingen waar in de uitdrukken van bijna 200 genen onder de IBS-patiënten en in meer dan 1.000 genen onder de IBD-patiënten. Van veel van de veranderde genen is bekend dat ze leiden tot verbindingen die leiden tot een stressrespons en inflammatie.” 

Hoe mediteer je

Een veelvoorkomend misverstand over meditatie is dat je op een bepaalde manier moet zitten of iets specifieks moet doen om tot de voordelen te komen die het kan bieden. Maar eigenlijk hoef je alleen maar te zitten in een houding die jij comfortabel vindt. Dat kan in kleermakerszit zijn, liggend op bed, zittend op de bank; wat jij wilt.

Nog een veelvoorkomend misverstand over meditatie is dat je moet ‘proberen’ je hoofd leeg te maken. Een belangrijke factor die ik blij was te lezen in het onderzoek hierboven is dat de deelnemers deden aan ‘niet-beoordelend bewustzijn van sensaties, gevoelens en gemoedstoestand’. Je hoeft niet te proberen je geest te ‘legen’ als je mediteert. Probeer juist je gedachten, gevoelens en wat voor emoties je ook voelt te laten vloeien. Beoordeel ze niet, laat ze gewoon komen en gaan en heb vrede met ze.

Daarnaast geloof ik dat meditatie meer een gemoedstoestand is dan iets anders. Volgens mij hoeft niemand een half uur te gaan zitten en te ‘mediteren’, om het zo maar te zeggen, voordat ze er voordelen aan kunnen beleven, of voordat ze het beoefenen. Je kunt net zo goed mediteren wanneer je wandelt, bijvoorbeeld, of in die periode net voor je in slaap valt. Je kunt jezelf de hele dag ervan weerhouden om je gedachten te beoordelen, ze gewoon laten vloeien tot ze er niet meer zijn, of gewoon in een constante staat van rust en zelfbewustzijn verkeren. Zo zien de meeste mensen het niet, maar er is meer dan één manier om te mediteren.

“Je zult één van de meest fundamentele dingen van meditatie moeten begrijpen: geen techniek leidt tot meditatie. De oude zogenaamde technieken en de nieuwe wetenschappelijke ‘biofeedback’-technieken zijn hetzelfde, voor wat meditatie betreft. Meditatie is geen bijproduct van een techniek. Meditatie gebeurt voorbij de geest. Geen techniek kan ooit voorbij de geest gaan.” – Osho

Bronnen:

(1)  http://news.harvard.edu/gazette/story/2011/01/eight-weeks-to-a-better-brain/

Foto van Nieuwetijds Team

Nieuwetijds Team

Onder deze naam vind je onze eigen, al dan niet door ons vertaalde, artikelen.
5-hoek

Overige artikelen

Durf te voelen: het zorgt voor magische doorbraken in je werk!
Je vibratie verhogen
Synchroniciteit in het dagelijks leven
Lieve lichtwerker, soms is het wijs om je licht te dimmen
Leiding en Overvloed: Het Pad naar Intuïtie en Persoonlijke Groei
Ego – Wat is ego eigenlijk?
Het effect op je persoonlijkheid van geslagen worden als kind (volgens de wetenschap)
Wat wil jij delen? Pijn of vreugde?
Moeite met slapen? 4 Natuurlijke oplossingen om je nachten terug te winnen
Lemurie: van verzonken continent tot dimensie
Bergkristal verheft je naar hoger bewustzijn
Belangrijke boodschap vanuit het universum: wees trouw aan jezelf!