Godinnen in de vrouw: Hestia
Deze serie artikelen gaat over de vrouwelijke archetypen zoals Jean Shinoda Bolen ze heeft beschreven aan de hand van godinnen uit de Griekse mythologie. Elke godin vertegenwoordigt een karakterstructuur met goede eigenschappen en valkuilen, eigen schaduwaspecten en een eigen potentieel voor persoonlijke groei. Deze keer: Hestia
Lees ook:
Het archetype
De stille kracht
Een vrouw die intreedt in het klooster en alle werken verricht ‘uit liefde tot God’, die in volmaakte stilte met opperste concentratie en toewijding haar werkzaamheden uitvoert en voor wie het huishouden een oefening is in zenboeddhisme, staat onder invloed van Hestia. Het Hestia-archetype stelt een vrouw in staat om op te gaan in wat ze doet en de kunst te verstaan om van de simpelste dagelijkse handeling een meditatieoefening te maken. Onder invloed van Hestia heeft een vrouw een zeer sterke, naar binnen gerichte concentratie die haar in staat stelt te gedisciplineerd te mediteren en spirituele ontwikkeling een hoge prioriteit te geven. Van de autonome godinnenarchetypen vertegenwoordigt Hestia de enige introverte en haar maagdelijkheid is erin gelegen om compromisloos voor haar eigen innerlijke te vrede te kiezen in een woelige wereld. Na de pittige tantes Artemis en Athena laat Hestia ons kennismaken met een heel andere vorm van autonomie: op een niet confrontatie zoekende maar gedecideerde manier compromisloos je eigen weg gaan. Hestia toont ons kracht in kwetsbaarheid.
Het levenspatroon
In de mythologie was Hestia de godin van het haardvuur. Ter ere van haar brandde in elke stad een vuur dat nooit ofte nimmer mocht doven. Als dat gebeurde, zou er groot onheil over de stad vallen. Hestia’s haardvuur hield symbolisch allen bijeen. Hestia werd nooit afgebeeld in een gedaante, vertoonde zich niet op de Olympus en had geen deel aan de intriges en machtsspelletjes van de andere goden. Hoewel ze onopvallend was, kreeg zij tijdens de eredienst het beste plengoffer, als eerbetoon aan de stille kracht die gezinnen, steden en naties bijeenhield.
Vandaag de dag herinnert het Olympisch vuur aan de kalme verbroedering en eenheid van alle volkeren nog aan Hestia’s invloed. Het wordt in een estafette overgedragen en in een plechtige ceremonie wordt het Olympisch vuur aangestoken en blijft branden totdat de Olympische Spelen voorbij zijn. Dit staat symbool voor het wereldbeeld van een Hestia-vrouw: wij zijn allen met elkaar verbonden en elke schakel in de keten heeft invloed op het geheel. Een Hestia-vrouw is dienstbaar en werkt het liefst als een stille kracht op de achtergrond, waarbij ze op haar eigen, ondoorgrondelijke en niet te definiëren wijze alles bij elkaar houdt. Haar motto is: ‘Ieder moet zijn eigen straatje vegen’. Dat wordt vaak bekrompen uitgelegd, maar als iedereen zijn eigen kleine aandeel in het grote geheel serieus neemt, zal dat geheel ordelijk en harmonieus functioneren. In haar psyche is geen ruimte voor hebzucht of gemakzucht ten koste van een ander. Ze maakt geen misbaar, eist geen persoonlijke eer op en verzet bergen op de achtergrond. De kracht van haar heldere geest en stille focus geven haar de kracht om precies aan te voelen (een Hestia vrouw vóelt) wat er gebeuren moet om het grote geheel te dienen. De invloed van Hestia maakt een vrouw intuïtief, invoelend naar haar omgeving en tegelijk is ze zich genoeg bewust van zichzelf om niet te dienen vanuit de reflexmatige ‘bewustzijnswolk’ van de kwetsbare godinnen, maar vanuit een krachtig en verlicht zelfbewustzijn.
Ze zoekt een baan waarbij ze niet teveel hoeft te communiceren of confrontaties hoeft aan te gaan, maar waarbij ze vanaf de achtergrond alles draaiende houdt. Vandaag de dag zal een Hestia-vrouw vaak in deeltijd werken als ze de kans krijgt, ook als ze alleenstaand is. Ze is niet materialistisch en neemt genoegen met genoeg. Zolang ze geen financiële zorgen hoeft te hebben en kan doen wat voor haar belangrijk is, is ze al gauw tevreden. De grootste fout die in deze maatschappij op de werkvloer wordt gemaakt is het onderschatten van een Hestia-vrouw omdat ze haar mond niet opendoet.
Ze is introvert, graag alleen, kan zichzelf goed bezighouden en zet op een kalme manier door wat ze zelf graag wil. Haar introvertie onderscheidt zich van de dromerigheid en neiging tot behagen van Persephone-vrouwen omdat in tegenstelling tot Persephone, het zelfbewustzijn van een Hestia-vrouw wel heel sterk is gedefinieerd, al laat ze dat aan de buitenkant misschien niet zien. Een Hestia-meisje is al jong emotioneel onafhankelijk. Als ze ergens door wordt gekwetst, gaat ze niet uithuilen bij haar moeder of een vriendin, maar trekt zich terug op haar kamer en verwerkt haar emoties in haar eentje. Daar heeft ze ook een uitzonderlijk groot vermogen voor, want ze staat in nauw contact met alle lagen van haar bewustzijn. Van alle archetypen is een Hestia-vrouw het gemakkelijkst in staat tot zelf-heling door introspectie. En juist omdat ze zichzelf zo goed kent, is ze haar eigen beste vriendin en heeft ze totaal geen probleem met alleen-zijn. Ze heeft het alleen-zijn nodig. Waar veel mensen bang zijn voor de stilte omdat ze dan onvermijdelijk met zichzelf geconfronteerd worden, is stilte voor een Hestia-vrouw helend en troostend.
Hoe wordt het archetype geactiveerd?
Als een vrouw wordt geboren met een duidelijke Hestia-inslag, dan manifesteert die zich al jong. Omstanders kunnen over een evenwichtig Hestia-meisje zeggen: wat is ze kalm, wat is ze wijs, wat is ze emotioneel volwassen. Een Hestia-vrouw heeft een oude ziel, die al jong door haar jeugd heenschemert. Hiermee neemt ze snel mensen voor zich in, hoewel ze geen vlotte babbel heeft. Ze is vaak laatrijp, en tegelijk ongewoon wijs en volwassen. Een Hestiavrouw heeft vaak iets leeftijdloos wat ze haar hele leven behoudt.Hestia-pubermeisjes trekken hun eigen plan met een kalme waardigheid. Door hun sterke innerlijke focus zijn ze niet ontvankelijk voor groepsdruk of de spot en afwijzing die ze ontvangen door hun afwijkende gedrag. Ze negeren eenvoudig de mensen met wie ze niets op hebben en doen waar ze zelf gelukkig van worden. Vaak manifesteert hun spirituele ontwikkeling zich al in de puberteit, vaak in de vorm van natuurmystiek, een interesse in Wicca of boeddhisme. Ze voelen zich vaak aangetrokken door tarot en dergelijke, want hun bewustzijn wordt in grote mate geleid door synchroniciteit, ‘zinvol toeval’.
Het Hestia-archetype kan zich geleidelijk ontwikkelen in de psyche van een vrouw als ze door de illusie van carrière en status heen gaat prikken. Of wanneer haar relatie uitgaat en ze een tijdje noodgedwongen alleen woont. Vaak gaat ze, na verloop van tijd, als ze heeft geleerd zelfstandig te zijn, haar autonomie waarderen en kan ze een huis waar ze alleen woont, ook als een thuis gaan beschouwen.
Als een vrouw besluit te gaan mediteren, of mindfulness gaat beoefenen, maakt ze ruimte in haar psyche voor Hestia. Het is echter een archetype dat ook toegankelijk is voor mannen en de laatste jaren is duidelijk te zien dat mannen zich gaan bezighouden met typische Hestia-activiteiten. Het bijzondere aan dit archetype is dat het zich niet echt laat verdringen, wat bij andere wel het geval is. Als een vrouw of meisje wordt aangemoedigd om andere aspecten van zichzelf te ontwikkelen, zoals Artemis, of Athena, of Demeter, dan gebeurt dat naast het Hestia-archetype. Eens Hestia, altijd Hestia. Het geeft een vrouw zo’n sterke innerlijke autonomie, dat die zich niet laat wegdrukken.
Anoniem en onthecht
Een Hestia-vrouw blijft het liefst op de achtergrond, waar ze in stilte haar dienende, samenbindende werk doet. Het lijkt misschien alsof ze een eeuwige sloof of werkster is, en oppervlakkig gezien lijkt Hestia een soort ‘huishoudgodin’, maar vergis je niet! Haar werk komt voort uit een zeer sterk geconcentreerde innerlijke focus en een onthecht bewustzijn, waardoor ze haarscherp kan inschatten wat haar plek in het grote geheel is en haar dienstbaarheid komt niet voort uit een aangeleerd rollenpatroon of zelfonderschatting. Ze is zich bewust van haar positie als radertje in de machinerie en ze weet dat als zij haar taak niet serieus neemt, de machinerie zal stokken. Haar levensvervulling bestaat uit het met volle overgave verrichten van haar eigen kleine, maar onmisbare taak. Haar introvertie is dan ook geen verlegenheid, maar een bewuste keuze om zich te richten op haar innerlijk in plaats van de buitenwereld. Ze is ín de wereld, maar niet ván de wereld. Ze heeft zich losgemaakt van de statuszoekerij en schone schijn in de buitenwereld en leidt een zelfgekozen, teruggetrokken, wat sober bestaan in de volledige wetenschap dat ze daar gelukkiger van wordt dan van dikdoenerij en imponeren. Het is voor een Hestia-vrouw zo ongeveer onmogelijk om zichzelf te verloochenen. Ook als ze daar heel onconventionele besluiten moet nemen. Ze mag dan onopvallend zijn, ze is een sterke vrouw in die zin dat ze niet snel ergens voor terugdeinst als ze heel zeker weet dat het moet gebeuren.
Emotioneel stabiel
Een Hestia-vrouw is een stabiele vrouw. Haar emoties hebben niet veel vat op haar. Ze heeft tijd nodig om in haar eentje haar emoties te kunnen uitwerken. Pas als ze zich door de emotionele nasleep van een heftige gebeurtenis heen heeft gewerkt, weet ze hoe ze eraan toe is en welke impact het op haar heeft gehad. Ze is dan ook iemand die niet snel emotionele steun aan een ander vraagt. Ze voelt zich niet snel emotioneel overweldigd en heeft genoeg capaciteiten om haar emoties diepgaand op eigen kracht te verwerken. Ze is niet bevattelijk voor depressie en ze is, hoewel op een kalme manier, meestal gelukkig en tevreden.
Het Hestia-archetype biedt een vrouw de emotionele kalmte en het vermogen om emoties te sorteren en er wijs uit te worden, te relativeren en de dingen niet persoonlijk op te vatten of zich er al te hard door te laten raken. Een vaardigheid waar veel vrouwen naar hunkeren en waarvoor ze zich vaak optrekken aan een man ‘omdat hij zo heerlijk stabiel’ is. Het is goed om te weten dat de vrouwelijke psyche haar eigen bron van innerlijke rust, relativeringsvermogen en emotionele stabiliteit heeft. Ironisch genoeg is geen stoere, ongevoelige masculiene daadkracht, maar de onopvallende, dienstbare godin van de huiselijke vrede. Misschien is ruim de tijd nemen om je emoties uit te werken wel een betere strategie om ermee om te gaan dan ze stoer en mannelijk te verdringen.
Grenzen stellen
Een Hestia-vrouw kan als geen ander waar veel vrouwen die onder invloed van de kwetsbare godinnenarchetypen staan, mee worstelen: grenzen stellen aan de buitenwereld. Omdat dit soort vrouwen door hun ‘wolkige’, ongeconcentreerde bewustzijn niet scherp hun eigen behoeften aanvoelen, zwichten ze telkens weer voor de druk om een ander te helpen en zichzelf voorbij te rennen. Een Hestia-vrouw weet wanneer ze op moet houden. Omdat ze zichzelf haarscherp aanvoelt, voelt ze dat het teveel is. Ze heeft weliswaar snel last van stress, maar weet wanneer ze tijd voor zichzelf moet vrijmaken waardoor ze niet snel overspannen raakt.
Behoefte aan afscherming
Een Hestia-vrouw is zo gericht op de processen in haar geest, dat ze haar maatschappelijke positie daar vaak aan ondergeschikt maakt. Maatschappelijke eisen staan in feite tussen haar en haar spirituele aspiraties in. In vroeger tijden traden Hestia-vrouwen vaak in in een klooster. De geborgenheid binnen de kloostermuren, het feit dat voor haar basisbehoeften als voedsel en onderdak werd gezorgd en de letterlijke scheiding tussen het wereldlijke en het sacrale heeft menig Hestia-vrouw een veilig gevoel gegeven.
Als een Hestia-vrouw zich teveel in haar eigen geest opsluit, kan ze het contact met de maatschappij kwijtraken en zich daar alleen zeer schuchter in bewegen of zelfs pleinvrees ontwikkelen. Een teruggetrokken Hestia-vrouw die niet werkt omdat ze een uitkering of pensioen ontvangt, kan gerust een hele week binnen blijven met haar eigen beslommeringen en alleen naar buiten gaan om boodschappen te doen. Door de innerlijke rijkdom van haar eigen geest voelt ze zich zelden eenzaam. Ze heeft genoeg aan haar eigen gezelschap.
Een Hestia-vrouw toont zich in overdrachtelijke zin gesluierd. Wij associëren de sluier met de orthodoxe islam, waar de gezichtssluier wordt gebruikt om het ‘zondige’ vrouwenlichaam te verbergen, maar Hestia heeft er een ander doel mee. In vroegere matriarchale culturen droegen vrouwen zo nu en dan een vrijwillig een sluier omdat ze behoefte voelden tot een scherm tussen henzelf en de buitenwereld. Dat is de essentie van Hestia. Het gaat niet om verbergen, maar om afschermen, een Hestia-vrouw houdt niet van blootstelling. Dat vindt ze te hard. Of het nu om een drukke supermarkt, emotionele toenadering, of drukte op het werk gaat, Hestia houdt het liefst een scherm tussen haar en de buitenwereld. Het islamitische gebruik purdah, om vrouwen zoveel mogelijk binnenshuis te laten zijn, heeft hier van origine mee te maken. De pre-islamitische, matriarchale culturen in de gebieden waar zich later de islam zou ontwikkelen hadden een sterke op Hestia gebaseerde vrouwencultuur, die echter niets te maken heeft met het onderdrukken of verbergen van vrouwen. Daar is later een laag misbruik overheen gekomen in de vorm van ‘huisarrest’, burka’s en depersonalisatie van vrouwen. Van oorsprong hebben vrouwen op eigen initiatief een scherm tussen henzelf en de wereld opgetrokken om een habitat te creëren waar hun ontvankelijkheid en intuïtie zich ongestoord konden ontplooien. Dat is waar Hestia om draait. Hestia gaat om het sacrale in een vrouw, dat deel dat boven de wereldse beslommeringen staat en er nadrukkelijk van weg wordt gehouden. Een sluier bedekt iets, maar kan ook iets onthullen. Net zoals intuïtieve inzichten voor een Hestia-vrouw een onthulling kunnen zijn, kan het voor een ander een onthulling zijn dat er achter de gereserveerde façade een intense en kleurrijke persoon schuilgaat.
Het huis als tempel
Omdat een Hestia-vrouw zo introvert, introspectief en prikkelgevoelig is, is het niet verbazingwekkend dat haar huis haar toevluchtsoord is. Ze besteedt veel aandacht aan de inrichting van haar huis. Ze geeft aan haar interieur een tijdloze sereniteit mee waardoor anderen het vaak prettig vinden in haar huis. Ze beheerst de kunst van zaken als feng shui en energetisch reinigen zonder dat iemand dat haar hoeft uit te leggen-ze wéét gewoon hoe die dingen werken. Haar ontvankelijke, energetisch gericht bewustzijn vertelt haar of dingen wel of niet kloppen. Door haar vermogen om op te gaan in wat ze doet, ervaart ze haar huishouden vaak als een zen-oefening en zal naast het soppen en dweilen ook de energetische reiniging van haar huis een hoge prioriteit geven, of ze dat nou bewust doet of niet. Omdat ze door haar meditatieve bewustzijn haar dagelijkse bezigheden ervaart als een flow van taken die allemaal hun eigen zin en doel hebben, ervaart ze geen scherp onderscheid tussen ‘werk’ en ‘vrije tijd’. Ze vindt het niet zo erg om haar huishouden te doen, ook als ze het druk heeft. Juist dan geeft het haar rust omdat voor haar bij uitstek geldt dat rust in je huis, rust in je hoofd is. Het is frappant dat deze godin zo wordt geassocieerd met het huis. Het huis is namelijk een symbool van het onderbewuste voor het Zelf. Als je huis is opgeruimd, is figuurlijk gesproken je eigen psyche opgeruimd. Hestia is een Marie Kondo avant la lettre. Hestia vertegenwoordigt de verbinding tussen vrouwen, het huis, een gevoel van heelheid in jezelf en de meditatieve, of spiritueel reinigende kant van huishoudelijk werk. Hestia geeft zin aan wat veel vrouwen ervaren als een verplichting of een vervelende routineklus.
Subtiliteit
Een Hestia-vrouw heeft soms een subtiele gevoeligheid die een extra dimensie verleent aan wat ze doet. Ze heeft niet de extraverte, bruisende sensualiteit van een Aphrodite-vrouw. Waar een Aphrodite-vrouw openlijk ‘bling-bling’ is, is het net of er bij een Hestia-vrouw een subtiel laagje ‘zonlicht’ net onder het oppervlak glimmert. Ze is ontvankelijk zonder passief te worden. Het lijkt wel alsof haar geest wacht op dat stukje input waarmee ze een synthese kan leggen en daardoor iets bijzonders voortbrengt. Het bewustzijn van een Hestia-vrouw is, hoewel gefocust, niet rationeel zoals een Athena-vrouw. Ze heeft een soort ‘spirituele intellectualiteit’ waarbij haar ervaring zeer subjectief is en wordt bepaald door intuïtieve gevoelsindrukken. Ze heeft dikwijls een subtiel soort creativiteit waarbij ze niet grensverleggend of shockerend is of waarbij ze de inhoud van haar onderbewuste opengooit, maar ze heeft een manier van het blootleggen van de schoonheid van het alledaagse. En daarmee raakt ze aan Aphrodite, haar ogenschijnlijke tegenpool maar waarmee ze toch alles te maken heeft omdat beide godinnen de vrouwelijke kwaliteit van het ‘levendige’ vertegenwoordigen, vanuit een introverte en een extraverte pool. Veel Hestia-vrouwen zijn begaafde fotografen of modellen. Een Hestia-vrouw heeft namelijk de gave dat ze alleen op de voorgrond kan treden als ze haar ‘eigen ik’ even achterlaat en letterlijk een masker opzet en wordt een kanaal voor een andere energie dan die van haarzelf. Veel begaafde actrices en schrijfsters zijn Hestia-vrouwen omdat zij als geen ander een bepaalde ‘vibe’ kunnen oppikken en op een of andere manier toegankelijk maken, in muziek, proza, of fotografie en film. Ze hoeft ook niet beroemd te worden, liever niet zelfs. Als ze een select groepje mensen diep in hun hart weet te raken, is dat voor haar genoeg. Daar doet ze het voor. De kunst van een Hestia-vrouw is niet meeslepend en indrukwekkend, maar eerder verstild en ontroerend. Ze kan met een schikking, een gebaar, een blik, een lichaamshouding, iets onaards en onwerkelijks oproepen dat desondanks universeel en tijdloos is en daardoor mensen raakt. ‘Elf-achtig’ is een woord dat Hestia-kunst goed typeert.
Ze maakt dat een vrouw op een vanzelfsprekende manier overtuigd van zichzelf kan zijn, zonder aan anderen te moeten showen hoe goed ze is. Zodat ze, ook als ze (nog) geen succes heeft, door kan gaan met waar ze mee bezig is zonder gedesillusioneerd te raken door een gebrek aan erkenning. Hestia’s grote kracht is je bewust zijn van de kwaliteit van je werk en er onafhankelijk van maatschappelijke erkenning mee door te gaan, omdat het voor jóu goed voelt.
Hestia in relaties
Hestia-vrouwen blijven vaak vrijgezel, maar als ze trouwen, nemen ze hun relatie uiterst serieus. Ze zijn trouw en toegewijd, al hebben ze overduidelijk ruimte voor zichzelf nodig. Ze zullen hun man niet achter zijn vodden zitten om carrière te maken of hem voortdurend corrigeren. Als ze een relatie heeft, zal ze het een verademing vinden om er niet meer alleen voor te staan. Hoewel ze dat best kan, blijft het voor haar een voortdurende belasting om voldoende geld te verdienen om te kunnen leven en transacties af te handelen die haar energie opzuigen. Ze zal van een partner verwachten dat hij haar een beetje uit de wind houdt en de rompslomp op zich neemt. Hestia-vrouwen laten graag de nare klusjes zoals belastingaangiftes, vervelende telefoontjes, financiële administratie, het afsluiten van hypotheken, ondeugdelijke producten terugbrengen naar de winkel et cetera aan hun partner over. Het is heel verleidelijk om dat iemand te laten doen die het beter kan dan jij, maar dikwijls leert ze niet om zichzelf te handhaven. Het voordeel van vrijgezel zijn is dat ze dan wel móet en zich een aantal essentiële maatschappelijke vaardigheden eigen maakt die Hestia vrouwen in vroeger tijden nog wel eens misten en die hen incapabel en onthand maakten als ze er alleen voor kwamen te staan.
Een patroon dat zich bij Hestia-vrouwen ook geregeld voordoet, is tijdenlang alleen blijven, afgewisseld met een enkele relatie die haar persoonlijke groei een impuls geeft. Ze zal dan sterk het gevoel hebben dat die persoon met een reden in haar leven is gekomen. Hoewel ze zich vaak niet permanent wil binden omdat een vaste relatie teveel tussen haar en haar spirituele aspiraties en haar intense behoefte aan stilte en privacy in staat, zal ze vaak ook geen LAT-relatie willen, wat een Artemisvrouw vaak een uitkomst vindt.
Een ander typisch Hestia-patroon is het verbreken van een romantische relatie omdat ze de vorm van een liefdesrelatie te veeleisend vindt, om vervolgens de relatie voort te zetten als een platonische vriendschap. Een Hestia-vrouw is daartoe in staat, omdat de vorm van een relatie voor haar geen wezenlijk onderdeel is van wat ze voor iemand voelt. Ze heeft ook geen seks of een huwelijk nodig om liefde te bezegelen. Ze houdt nog evenveel van een man als ze zijn boezemvriendin is. Ze heeft het niet nodig om aan de vorm van een relatie af te leiden ’waar ze staan’ als stel, want een Hestia-vrouw staat al als een huis. In zichzelf.
Een Hestiavrouw is goed bestand tegen seksuele onthouding en het lijkt soms wel of er voor haar geen seks bestaat-niet onvoordelig in het klooster. Het is een merkwaardige paradox dat het Hestia-archetype in een vrouw dikwijls samengaat met haar ogenschijnlijke tegenpool Aphrodite en als een vrouw de duidelijke seksuele levenshouding van een Aphrodite-vrouw in zich verenigt samen met de spirituele aspiraties van Hestia, kan een vrouw zich de gave van het sublimeren eigen maken. De seksuele begeerte verdampt op het fysieke niveau, waardoor ze een motor wordt achter de spirituele ontwikkeling. Dit is de weg van de tantra, waarbij het verlangen, dat vanuit een onverlicht, onwetend bewustzijn als ondraaglijk wordt ervaren als het niet vervuld wordt, een bron van vreugde wordt in de wetenschap dat alles één is en dat het verlangen in feite een illusie is omdat we altijd al één waren de Bron. We waren het alleen vergeten. Ze is dan als het ware met het Al ‘getrouwd’.
Een Hestia-vrouw kan iets onweerstaanbaars mysterieus hebben, vooral als Aphrodite ook in haar actief is, in haar hoedanigheid als delicate, gevoelige vrouw. Ze geeft zich niet meteen bloot, maar trekt de aandacht van een man door een glimp te laten doorschemeren van wat er onder haar ongenaakbare oppervlak zou kunnen zitten. Ze is mysterieus, er blijft van alles te ontdekken. Dat is ook onderdeel van haar ‘strategie’: een Hestia-vrouw laat zich niet meteen ‘zien’ in een relatie. Ze tast voorzichtig af of een potentiële partner voorzichtig genoeg zal zijn met haar transparante bewustzijn en geeft zichzelf stukje bij beetje prijs. Om zo’n sensitieve vrouw voor zich te winnen, moet een man zijn seksuele behoeften even opzij zetten om haar complexe innerlijk de tijd te geven zich te ontvouwen. Als het hem alleen om de seks te doen is, is Hestia weg. Deze manier van elkaar leren kennen staat zo ongeveer haaks op de huidige, vluchtige datingcultuur, waarbij partners elkaar vaak vinden in het uitgaansleven (waar je Hestia niet zult vinden!), via datingssites of speeddate-evenementen. Bij daten hangt het heel sterk af van de ‘chemie’ of de ‘vonk’, iets wat een Hestia-vrouw nu eenmaal niet sterk heeft. Door haar gereserveerde indruk zal er niet snel een vonk overspringen, en voor het zich laten ontvouwen van haar diepgang en het vertrouwen om zich te durven openen is vaak geen tijd. Daarom lijkt ze tegenwoordig vaak alleen te blijven, of er ontstaat een liefdesrelatie vanuit een vriendschap, of een soulmate-relatie waarbij de vorm er eigenlijk niet toe doet.
Hestia als moeder
Een Hestia vrouw is een toegewijde, milde moeder die haar kinderen zorgvuldig verzorgt en hen normen en waarden bijbrengt. Omdat ze erg gereserveerd is, kan haar zorg, hoewel oprecht, wat afstandelijk overkomen op haar kinderen. Omdat ze vooral gericht is op huiselijke en innerlijke beslommeringen, is ze niet het type moeder dan een kind stimuleert om ergens goed in te worden of carrière maken. Ze vindt het belangrijk om haar kind de voldoening te schenken van het bespelen van een muziekinstrument, maar zou niet goed weten hoe je iemand ondersteunt om concertpianist te worden. Daarvoor mist ze de doelgerichtheid van Artemis en Athena.
Ze geeft haar kinderen een sterke thuisbasis en leert hen de kracht van geworteld te zijn in jezelf- zij is dat zelf als geen ander. Ze zal ze ook vaak altruïsme en behulpzaamheid naar anderen toe bijbrengen. Haar opvoeding is net zo flegmatiek als zijzelf: ze is geen moeder die openlijk vecht voor haar kinderen, maar geeft ze op een vanzelfsprekende manier wat ze nodig hebben en door haar egoloosheid worden haar kinderen niet opgezadeld met een berg issues en trauma’s waar ze later weer vanaf moeten zien te komen.
De schaduwkanten/de verdringing
Het Hestia-archetype heeft eigenlijk geen schaduw. Haar slechte eigenschappen, als je ze al zo kunt noemen, komen niet voort uit emotionele agressie, een blinde vlek of een gebrek aan ik-besef. Omdat ze zo flegmatiek en introvert is, komt ze niet altijd genoeg voor zichzelf op, kan in het bekende kringetje blijven ronddraaien zonder zich bloot te stellen aan nieuwe ervaringen, en neemt ze al snel genoegen met wat het leven brengt. Objectief gezien heeft niemand daar een probleem mee, maar zijzelf haalt daardoor niet altijd uit het leven wat erin zit.
Choose your battles
Een Hestia-vrouw is opmerkelijk egoloos. Ze ziet aan elke kwestie meerdere kanten, veroordeelt niet snel iemand en vindt maar weinig de moeite waard om een confrontatie over aan te gaan. Ze is neutraal. Dat is vaak een prettige eigenschap, maar kan omslaan in de negatieve kant van neutraliteit: in plaats van niet nodeloos te reageren, alles te laten gebeuren. Omdat haar bewustzijn niet op de wereld om haar heen is gericht, interesseert het haar weinig wat daar gebeurt en het kan haar niet echt raken. Om niet in passiviteit te verglijden en om zichzelf te leren zich maatschappelijk te handhaven, is het belangrijk dat een Hestia vrouw leert om de confrontaties die ze nodig acht, ook daadwerkelijk aan te gaan. Allereerst moet ze vaststellen waar ze echt haar energie aan wil spenderen, vervolgens moet ze zich ertoe zetten om dat ook daadwerkelijk te doen. Ze schikt zich zo gemakkelijk, dat deze houding haar kan benadelen. Het is geen slechte eigenschap in die zin dat die lastig is voor andere mensen, maar ze kan problemen voor zichzelf creëren als ze té onthecht, té neutraal en té egoloos is.
Omdat ze in eerste instantie schrikt als iemand haar scherpe kritiek geeft, een grote mond geeft of onheus behandelt, is ze zelden in staat om ad rem te reageren. Ze reageert altijd secundair en ze is het type dat later ergens op terugkomt. Als ze dat niet doet, is het belangrijk dat ze zich deze vaardigheid eigen maakt. Omdat ze zo onthecht is, kan ze gebeurtenissen goed ‘ont-ego-en’. Ze vertelt zichzelf dat het niet zo erg was, dat de ander wel een reden zal hebben gehad om zo te reageren en dat ze zich beter op de positieve dingen kan richten. Zo voelt ze dat ook echt, maar als ze niet toch de confrontatie aangaat om de ander aan te spreken op zijn gedrag, kan het haar positie ondermijnen. Zo kunnen meer onbewuste, hiërarchisch ingestelde mensen het gevoel krijgen dat ze voor zo iemand geen respect hoeven te hebben omdat ze niet voor zichzelf opkomt, of haar opzadelen met rotklusjes omdat ze het toch wel doet. Een Hestiavrouw kan het een goed gevoel geven om die rotklus af te ronden, maar het blijft een feit dat ze als een soort werkezel wordt ingezet, of ze dat zelf nou erg vindt of niet. Een Hestia-vrouw heeft eigenlijk te weinig slechte eigenschappen. Ze bijt niet van zich af, neemt geen wraak, draait niemand een poot uit en begint geen ruzie. Ze is letterlijk te goed voor deze wereld.
De weg van de minste weerstand
Omdat een Hestiavrouw niet erg geïnteresseerd is in de buitenwereld, is ze vaak geneigd daarin de weg van de minste weerstand te kiezen. Daar kan ze zichzelf mee benadelen. Ze kan er de voorkeur aan geven een opleiding op mbo niveau te volgen, hoewel ze het hbo best aankan. Haar motivatie daarvoor is, dat ze door een hogere studiebelasting weinig tijd voor zichzelf overhoudt. Dat zal best, maar als ze even door de zure appel heenbijt (voor haar is dat een reëel obstakel) van het wat drukker te hebben in haar studietijd, zal ze daar haar hele leven van profiteren. Hetzelfde geldt voor vervelende telefoontjes, oververzekerd zijn, doorlopende abonnementen en dat soort dingen. Als ze even de moeite neemt om door die weerstanden heen te gaan, zal zich dat terugbetalen in meer gemoedsrust (en een beter gevulde portemonnee).
Omdat ze zo prikkelgevoelig is, zal ze ook sociale interactie en uitjes soms vermijden. Omdat ze niet erg zintuiglijk is zal ze er meestal ook niet uitbundig van genieten. Toch is het belangrijk dat ze regelmatig afspraken maakt met andere mensen of eens haar routine doorbreekt en iets leuks gaat doen. Ze moet daarna wel uitpuffen, maar het maakt haar leven interessanter en het voorkomt dat ze vervreemdt van de wereld.
Gebrek aan zelfprofilering
Net zoals de godin Hestia geen gedaante had, heeft een Hestia-vrouw meestal moeite om zich te profileren. Voor zover ze een blinde vlek heeft, zit hij daar. Het lijkt wel of ze een stukje ‘software’ mist over hoe contact aan te gaan, vooruit te komen in de buitenwereld en de aandacht van anderen op haar prestaties te vestigen. Een Hestia-vrouw wordt vaak niet opgemerkt en overgeslagen. Ze draagt een soort ‘Hestiaburka’. Een Hestia-vrouw moet terugvallen op een ‘persona’ om zich te handhaven in de buitenwereld. Het is belangrijk dat ze een alter ego cultiveert dat ze gebruikt om sollicitatiegesprekken en dergelijke te overleven. Ze moet een aantal standaardzinnen in een ijzeren repertoire hebben zitten om de dagelijkse sociale situaties te overleven.
Gereserveerd
Omdat een Hestia-vrouw geen aandacht voor zichzelf opeist en zich als persoon op de achtergrond houdt, uit ze haar liefde voor iemand door voor die persoon te zorgen in plaats van te zeggen wat iemand voor haar betekent. Hierdoor kan haar relatie doodbloeden, omdat haar partner niet het gevoel heeft dat ze voor hém heeft gekozen. Ze kan ook eenzaam worden omdat ze bij gebrek aan antennes naar de buitenwereld niet doorheeft hoeveel ze voor anderen betekent en haar gereserveerde houding moedigt anderen ook niet aan om erg open naar haar te zijn. Een vrouw die erg is ingekapseld in haar Hestia-eigenschappen, kan iedere menselijke interactie bij voorbaat doodslaan door contact uit de weg te gaan of af te kappen. Hierdoor kan ze (soms letterlijk) maagdelijk zijn in de negatieve betekenis van het woord: star, onaangeraakt, nooit wezenlijk beïnvloed. Maar daardoor heeft ze ook nooit echt van het leven geproefd. Ze heeft dikwijls het gevoel dat het aardse leven een level is dat ze zo snel mogelijk moet zien te halen zodat ze verlicht raakt. Maar het leven op aarde heeft ook best iets moois, wat ze nooit leert kennen als ze er niet voor openstaat. In dat opzicht kan ze wat van haar ‘tweelingzus’ Aphrodite leren.
Mogelijkheden tot groei
Hulp van andere godinnen
Een Hestia-vrouw kan van Artemis leren om de lat wat hoger te leggen voor zichzelf en dat ze best trots mag zijn op het verleggen van een grens of het halen van een mijlpaal. Ze kan van Athena leren hoe zich te profileren in de buitenwereld. Ze kan van Hera leren om in een liefdesrelatie minder gereserveerd te zijn en haar partner duidelijk te laten blijken dat ze voor hém kiest. Ze kan van Demeter leren dat je best wat waardering mag opeisen voor wat je voor een ander doet en dat het gerechtvaardigd is om je gepasseerd te voelen als iemand alles wat je doet, altijd maar voor lief neemt. Ze kan van Persephone leren om eens wat meer onbekommerd plezier te maken met andere mensen. Ze kan van Aphrodite leren dat je best mag genieten van de bewondering en aandacht van andere mensen.
De pre-patriarchale oeressentie
Hestia’s vermogen om bij jezelf naar binnen te gaan en je bewust te zijn van je goddelijke natuur is vrouwen eigen sinds het begin van de mensheid. Van alle godinnen is Hestia het minst geraakt door patriarchale patronen. In het soort maatschappij die door een patriarchaal gedachtegoed wordt gevormd, kan ze zich weliswaar niet goed staande houden, maar het heeft haar niet wezenlijk beschadigd. Het Hestia-archetype is het enige dat niet een vorm van karma met zich meezeult. Hooguit voelt ze zich wat onzeker over zichzelf omdat haar kwaliteiten niet meer zo op waarde worden geschat. Maar ze is zo geworteld in zichzelf dat dat geen problematische vormen aanneemt. Hestia bezit kwaliteiten die we nodig hebben om de maatschappij leefbaarder te maken.
De patriarchale wond
Omdat Hestia zich niet wezenlijk heeft aangepast zit de patriarchale wond niet in het archetype zelf, maar eerder in de samenleving als geheel. Het lijkt erop dat het onheil ons heeft getroffen omdat we de kwaliteiten die Hestia vertegenwoordigt, niet meer in ere houden. We hebben het heilige vuur laten doven. De sociale cohesie is weggevallen, we zijn rusteloze, verslaafde consumenten geworden. Er is geen innerlijk vuur meer dat ons aan de zin van het leven herinnert.
Het is tekenend voor deze ontwikkeling dat veel beroepen die vroeger dikwijls door typische Hestia-vrouwen werden uitgeoefend, zijn wegbezuinigd. We vonden andere zaken belangrijker. De koffiejuffrouw op het kantoor, die verse koffie rondbracht, het kantoor gezellig maakte met verse bloemen en voor iedereen een praatje had, is er niet meer. De koffie komt uit een koffieautomaat en de verse bloemen zijn vervangen door een plastic bloemstukje. We hebben er geen tijd en geen geld meer voor. De huishoudster die inwoonde en die het huis behalve schoon ook gezellig en levendig maakte, is vervangen door een anonieme werkster die voor een afgepast aantal uren is aangenomen. De gouvernante, die voor de kinderen van een welgestelde familie zorgde alsof ze van haarzelf waren, is vervangen door een crèche. Zorg is een product geworden dat per minuut wordt afgetikt. Voor Hestia’s warme dienstbaarheid is geen tijd en geen geld meer.
Gelukkig lijkt het erop dat de ‘Hestiaanse’ waarden weer aan het terugkeren zijn en er weer een klein vlammetje flakkert. Er is hoop voor de toekomst.
Wat zou de godin Hestia je willen meegeven?
“Wees niet bang om alleen te zijn. Het hele universum bevindt zich in jou, dus hoe kun je ooit eenzaam zijn? Er is vrede en schoonheid in de stilte. Zoek de stilte op en laat haar genezende kracht je doordringen. De stilte leert je de waarde van eenvoudige dingen. Zorg voor de plek waar je woont, want je huis is een afspiegeling van je eigen ziel. Als je je woonplaats reinigt, reinig je je eigen ziel. Geen enkel werk is nutteloos, alles heeft zijn plaats en reden. Geef je over aan dat wat je te doen hebt en het doel van het werk zal zich aan je openbaren. Ieder doel is nutteloos, het werk zelf is het doel. Meditatie zit in alle kleine bezigheden van het dagelijks leven. Er is geen verschil tussen werk en rust, tussen moeten en mogen. Dien, want in het dienen worden de verschillen tussen jou en de anderen opgeheven. “
Bronnen
Bolen, Jean Shinoda. Godinnen in elke vrouw . Een nieuwe psychologie voor de vrouw. Uitgeverij Lemniscaat, 9e druk. 2001.
Brenters, Marlies. Een Vrouw Heeft Zeven Gezichten. Uitgeverij Artemis