Het is belangrijk te weten dat er veel verschillende vormen van trauma bestaan, en ook niet per se is wat je zou verwachten, zoals een auto-ongeluk zijn, een soldaat in de frontlinie of seksueel misbruik. We kunnen op allerlei manieren getraumatiseerd raken; we dragen ons trauma vaak bij ons als wond uit onze jeugd. Zelfs mensen die denken dat ze best een degelijke opvoeding hadden, kunnen nog steeds trauma met zich meedragen, in verschillende maten.
“Trauma die je niet transformeert, geef je door.”
Dus wat bedoelen we dan met de titel van dit artikel en met het citaat van hierboven? Een goed voorbeeld zijn de vreselijke gebeurtenissen die in Canada plaatshadden ten tijde van het kolonialisme en die voortduurden tot in de jaren negentig van onze tijd: de massale uitroeiing, culturele genocide, en verplaatsingen van de inheemse bevolkingen. Duizenden kinderen werden uit hun huis weggenomen en gedwongen naar een kostschool te gaan, waar ze niet in hun moedertaal mochten spreken, fysiek mishandeld werden en seksueel misbruikt werden.
Omdat er toen geen mogelijkheid was om deze verschrikkelijke gebeurtenissen te verwerken, sloegen veel getraumatiseerde inheemse mensen aan de drugs en alcohol om maar om te gaan met al die onverwerkte pijn die ze met zich meedroegen. Meerdere generaties later is alcoholisme nog steeds een enorm probleem in de reservaten van inheemse volkeren in Canada. Deze jongere generaties zijn natuurlijk niet rechtstreeks blootgesteld aan hetzelfde type trauma als hun voorouders, maar omdat die voorouders hun pijn nooit hebben kunnen verwerken, werd het doorgegeven naar de volgende generaties, en kampen ook nu nog veel van hen met alcoholisme. Want trauma die je niet transformeert, geef je door.
Ik kan hierover meepraten, omdat alcoholisme ook veel voorkomt in mijn familie. Ik heb mijn eigen strijd met verslaving gehad, maar hoe meer ik mijn pijn kan verwerken, hoe kleiner de kans dat ik deze pijn doorgeef aan mijn eigen kinderen – mocht ik ervoor kiezen die te krijgen.
Er wordt wel gezegd dat de eerste in de familie die ontwaakt vaak de zwaarste last draagt voor het helen van trauma van de hele stamboom aan voorouders – en iedere keer dat we dit werk verrichten, verheugen onze voorouders zich dat we ervoor kiezen de cyclus tot een einde te brengen, en dat we doen wat nodig is om te helen, in plaats van ons trauma over te brengen aan de volgende generaties.
Een stapje terug naar de tijd van ons huidige leven
Neem als voorbeeld een man die zijn vrouw fysiek mishandelt – misschien zag hij, toen hij jonger was, hoe zijn vader dit bij zijn eigen moeder deed, wat ontzettend traumatiserend is voor een kind om mee te maken. Als hij dit trauma niet verwerkt, groeit het kind op tot een man die zijn eigen vrouw mishandelt. Omdat hij geen andere manier weet om te zich te uiten, kan deze pijn zich manifesteren als mishandelend gedrag. Maar het kan ook een katalysator zijn voor genezing.
Gelukkig leven we in een tijd waarin mensen zich bewust worden van het belang van oprecht aan jezelf werken, dus veel van ons zijn bezig de cyclussen van onze stamboom te doorbreken.
De video hieronder is een TedTalk gegeven door Tabitha Mpamira en het geeft een aantal uitstekende voorbeelden over dit onderwerp.
Om mee af te sluiten
Het is onvermijdelijk: pijn die je niet verwerkt, geef je door. Het is belangrijk te doen wat nodig is om je te bevrijden van pijn en van je trauma, niet alleen om jezelf te bevrijden, maar om iedereen te bevrijden uit deze cyclus. Dit is allemaal een aspect van wat nodig is om de nieuwe planeet te maken waar we van dromen, en raakt ook aan mijn motto: ‘verandering begint vanbinnen’. Het begint bij ons, ieder van ons die serieus verantwoordelijkheid voor zichzelf neemt, voor onze acties en voor hoe we omgaan met de mensen om ons heen.
“Iedereen wil de wereld veranderen, maar niemand wil de verandering zijn.”
Het is tijd.
