Natuurlijk is er niets mis mee om een ander te helpen. Sterker nog, we zijn sociale wezens en hebben elkaar nodig. Een ander helpen is niet alleen fijn voor de ander, maar zeker ook voor ons zelf. Tenminste, als je het op het juiste moment doet en de juiste wijze. En dat is voor hooggevoelige mensen vaak een zoektocht. In dit artikel een aantal tips die je wellicht houvast bieden.
Wanneer het wringt
Als hooggevoelig mens ben je uitgerust met het vermogen om haarfijn de behoeften van anderen aan te voelen: de behoefte aan een schouder om uit te huilen, een luisterend oor, maar ook de behoefte aan hulp in praktische zin. Voordat de ander zich bewust is van zijn behoefte, was jij daar al van op de hoogte. Het helpen van anderen is vaak al van jongs af aan je tweede natuur. Zowel ongevraagd als gevraagd.
Toch merken steeds meer mensen dat hun manier van helpen wringt. In eerste instantie voelt het fijn, maar op een later moment gaat het knagen. Je realiseert je dat je weer te voorbarig was met het aanbieden van je hulp en dat het voor jou eigenlijk niet goed uit kwam. Of dat je steeds je tijd besteedt aan een ander, maar dat de situatie van de ander niet verandert. Jullie gesprekken verlopen iedere keer volgens hetzelfde patroon. Zelf vind je steeds minder voldoening in deze gesprekken.
Je baalt van jezelf: “waarom overkomt mij dit steeds weer?”.
Het helpt om jezelf niet te veroordelen, maar te begrijpen wat de oorzaak is van je onbegrensde hulpvaardigheid.
Zielsbestemming
Deze onbegrensde hulpvaardigheid maakt deel uit van je pakketje als hooggevoelig mens. In gnostische sessies wordt dit helder wanneer mensen contact maken met hun ziel en terug gaan naar het moment dat ze incarneerden in een lichaam. Vóór hun geboorte hadden ze al besloten om hier hun licht te laten schijnen om anderen te kunnen helpen. Maar eenmaal op aarde, blijkt dit toch lastiger dan gedacht. De dimensie waar we vandaan komen is licht, met een onvoorwaardelijke liefde. Hier op aarde zijn er andere krachten die een rol spelen, zoals afgunst, competitie en gehechtheid aan lijden.
De eerste moeilijkheden doen zich vaak al voor in het gezin. Het hooggevoelige kind heeft een diepe behoefte aan harmonie en liefde. Wanneer hier in het gezin niet aan beantwoord wordt, zal het kind alles in het werk stellen om dit voor elkaar te krijgen. De kiem van onze onbegrensde hulpvaardigheid om een ander tegemoet te komen, is hier vaak gelegd. Op latere leeftijd zullen we ook anderen proberen te behagen door zo veel mogelijk klaar te staan. Zowel in praktisch als in emotioneel opzicht.
Herinner jezelf
Een bijkomende factor is, dat veel hooggevoelige mensen niet of onvoldoende hun grens voelen. Waar houdt “jij” op en begint de ander? Bewustzijnsontwikkeling helpt hierin. Door stil te staan, naar binnen te keren en te voelen: welke gevoelens ervaar ik? En door een laagje dieper te gaan en je (hardop) af te vragen waarom je dit zo ervaart. Je ontvangt antwoorden in de vorm van beelden, woorden of gevoelens. De één lukt dit beter dan de ander. Geef het de tijd, voor de meeste mensen vergt dit oefening.
Er is moed voor nodig om gevoelens toe te laten. Het ervaren van verdriet en boosheid is nu eenmaal niet prettig. Uit ervaring weet ik, dat onze moed groter is dan we denken en dat we meer aan kunnen dan ons verstand ons doet geloven.
In plaats van je gevoelens weg te wuiven of te redeneren, verzamel je moed en maak contact met je kern: wat maakt jou verdrietig of boos? Is jouw grens overschreden? Door stil te staan bij wat je niet fijn vindt, wordt helderder wat je wél wil. En word je je bewuster van je verlangens en behoeften: je herinnert jezelf.
Angst voor afwijzing
Het voelen van je eigen grens, kan ertoe leiden dat je een relatie, vriendschap of familiecontact anders dient in te vullen. En niet meer permanent beschikbaar hoeft te zijn om je hulp te bieden. Dit veroorzaakt angst: wat zal een ander van je vinden als je niet in gaat op zijn of haar verzoek? Er is een collectieve overtuiging dat we vrienden moeten zijn door dik en dun en dat familie elkaar helpt. Omdat deze overtuiging zo breed gedragen wordt, is het lastig om hierin individuele keuzes te maken. Elkaar helpen is zeker belangrijk, maar de vraag is, tot in welke mate.
In hoeverre bepaalt het eventuele oordeel van de ander jouw doen en laten? En stel je het belang van de ander daarmee vanzelf boven je eigen gemoedsrust? En is de angst voor de mening van de ander wel gerechtvaardigd? Misschien begrijpt de ander het wel en creëer je op voorhand al een probleem dat er niet is. Ons laten leiden door angst is een valkuil. En het leidt er meestal toe dat de realiteit ons steeds meer dwingt om beter voor ons zelf te zorgen. Er zullen meer mensen een beroep op je doen en in grotere mate. Totdat jij aangeeft waar je grens ligt.
Korte en lange termijn
Ook voor de ander kan het goed zijn als je een stapje terug doet. Wees je ervan bewust dat hulp alleen werkt als jullie je er beiden goed bij voelen. Vaak voelt het voor beiden op korte termijn goed. De ander is geholpen en jij bent blij dat je daar een bijdrage in hebt kunnen leveren. Maar als het eigenlijk niet goed voelde voor jou, gaat dat later knagen.
Kort weergegeven:
Wanneer de ander graag hulp wil en het voor jou goed voelt, geeft het beiden een fijn gevoel.
Wanneer de ander graag hulp wil en het voelt voor jou niet fijn, is het uiteindelijk voor beiden niet goed.
Sluimerend onbehagen
Wees je ervan bewust of je op langere termijn ook nog blij bent met het aanbieden van je hulp. Wanneer achteraf blijkt dat je zelf in tijdnood komt of een vervelend gevoel overhoudt aan gesprekken, dien je bij jezelf te rade te gaan en jouw manier van helpen onder de loep te nemen: wilde je het zelf ook of deed je het vooral om de ander te plezieren?
In eerste instantie wel: de ander is blij met je hulp of luisterend oor en je zal vooral een prettig gevoel ervaren omdat je de ander hebt geholpen. Maar na verloop van tijd zal de onvrede die onder het kortstondige fijne gevoel ligt, zich steeds meer manifesteren. Vaak is dit een sluimerend onbehagen wat we weg redeneren. Dit onbehagen sluipt in jullie relatie en zal zich mettertijd manifesteren. Je neemt meer afstand of reageert afhoudend en de spontaniteit zal verdwijnen.
Het proces van de ander
Een veelgehoorde wijsheid is: “het gaat niet om de eindbestemming maar de weg ernaartoe”. In het proces leren mensen, maken ze keuzes en beslissingen. Het proces helpt ons om bewuster te worden. Door achteraf terug te kijken op beslissingen, leer je wat handige en minder handige keuzes waren. Waarmee niet gezegd is, dat deze laatste keuzes verkeerd waren. Keuzes die je in eerste instantie verder van je wens of doel leidden, kunnen toch mooie inzichten of andere zaken opleveren.
Het leven is niet één rechte weg, we bewandelen ook zijwegen. En op deze zijwegen maken we pijnlijke, maar ook interessante en leerzame ervaringen mee. Wanneer wij voortdurend met ons advies klaar staan en de ander vooral zo snel mogelijk van a naar b willen brengen, ontnemen we de ander de kans om inzichten te verwerven.
Uit ervaring weet ik dat dit best lastig kan zijn, anderen hun proces gunnen. Zeker als het dierbaren of (je eigen) kinderen betreft. Maar zo lang de risico’s aanvaardbaar zijn en de veiligheid niet in het geding is, is het belangrijk om een stap terug te doen en anderen hun eigen keuzes te laten maken.
Je eigen proces
Heb je besloten om niet meer de persoon te zijn die te pas en te om pas zijn hulp aanbiedt? Maar merk je dat je het lastig vindt om hier verandering in te brengen? Dat geeft helemaal niet. Sterker nog, dit kan jou juist helpen in je groei. Het is wel belangrijk om jezelf niet om de oren te slaan en moedeloos te worden als het een keer niet is gelukt.
Maar juist het gevoel toelaten dat je ervaart na je toezeggingen die je eigenlijk niet had willen doen. Voel je boosheid of verdriet? Omdat je vindt dat je jezelf tekort doet? Of omdat je vindt dat de ander zijn of haar problemen bij jou neerlegt? Maak deze gevoelens bewust. Hoe meer je deze gevoelens toe laat, des te groter ze worden en hoe meer ze een brandstof kunnen zijn om jou te helpen te veranderen. Je gevoelens kunnen jou net dat zetje geven dat je nodig hebt om betere keuzes te maken voor jezelf. En, net zoals we de ander zijn proces moeten gunnen, dienen we dat ook bij ons zelf te doen. Verandering kost tijd en gaat gepaard met vallen en opstaan.
