Familieopstellingen: diepgaand inzicht in de plek die we in onze familie innemen

Het fenomeen familieopstellingen maakt zichtbaar waar problemen vandaan komen die in eerste instantie bij de persoon zelf lijken te liggen, maar uiteindelijk voort komen uit een onbalans in het familiesysteem.

Wie is Bert Hellinger?

De Duitse therapeut en voormalig priester bij de Zulu’s Bert Hellinger, heeft zich verdiept in de familie als systeem en ontdekte dat er in het systeem breuken kunnen optreden die het hele systeem in onbalans kunnen brengen. In Duitsland geniet hij grote bekendheid, maar ook in Nederland begint zijn werk door te dringen. Hij heeft zich verdiept in de Gestalt, Psychanalyse, Primal Scream Therapie en de Transactionele Analyse.

hellinger Familieopstellingen
“Bert Hellinger” by CeStu – Own work. Licensed under CC BY-SA 3.0

Gevoelsmatig weten de meeste mensen dat hun familie van herkomst grote invloed heeft op de manier waarop zij in het leven staan. Maar op het moment dat ze tegen persoonlijke problemen aanlopen, vergeten mensen meestal naar het grotere verband te kijken. Ze maken zichzelf verwijten en zoeken de oorzaak bij zichzelf. Na meerdere pogingen om hun gedrag te veranderen, trekt men vaak de conclusie dat verandering niet mogelijk is en dat ze er mee zullen moeten leren leven.

Disbalans in je familie systeem.

Bij het werken met familieopstellingen wordt persoonlijke problematiek (bijvoorbeeld sociale, psychische of lichamelijke klachten) in verband gebracht met ons familiesysteem. Mensen blijken in staat om hun gedrag te veranderen wanneer zij zich realiseren wat de functie is van hun gedrag binnen de familie waartoe zij behoren.

Familieopstellingen geven je de mogelijkheid om de belemmerende (en soms zelfs verstikkende) invloeden van je familiesysteem te veranderen in een krachtige hulpbron. Een effectieve manier om in balans te komen met jezelf.

Wat zijn familieopstellingen?

Bij familieopstellingen wordt een ruimtelijke voorstelling gemaakt van de familie waartoe je behoort. Dit kan bijvoorbeeld je gezin van herkomst zijn maar er kan ook gekeken worden naar jezelf in je huidige situatie/relatie.

Wanneer je een familieopstelling doet dan plaatst je – vanuit je gevoel – representanten( andere mensen) voor jezelf en voor leden uit je familiesysteem in de ruimte. Het is heel bijzonder om te merken dat de representanten in de opstelling toegang krijgen tot de gevoelens en de onderlinge verhoudingen van diegene die zij representeren. Ze staan in de energie van die persoon. De opstelling maakt patronen zichtbaar die zich in het familiesysteem voordoen. De begeleider/therapeut gaat opzoek naar een opstelling die een positieve uitwerking heeft op het individu en op het totale systeem. Wat zich in het familiesysteem afspeelt, kan niet worden bedacht. Het laat zichzelf zien. Mensen die representeren( een bepaald familielid vertegenwoordigen) kennen elkaar niet en zeker de achtergrond is hen volkomen onbekend.

Welke thema’s kun je gebruiken voor een familieopstelling?

  • regelmatig terugkerende angst, boosheid, verdriet
  • ernstige schuldgevoelens
  • depressiviteit
  • problemen in de relatie
  • verwerken van een scheiding
  • bindingsangst
  • overlijden een dierbare
  • moeilijke beslissingen in het leven
  • negatieve gevoelens ten opzichte van jezelf
  • verstoorde familierelaties
  • ouder zijn van een kind met probleemgedrag
  • lichamelijke klachten zonder duidelijke aanwijsbare oorzaak
  • omgaan met ernstige ziekte
  • burn-out, stress of overspannen zijn
  • verslavingen
  • suïcide

Ervaringen met familieopstellingen

Het is bizar om iemand te representeren en te ervaren en te voelen dat je in de energie komt te staan van diegene of datgene wat je representeert. Het is ook buitengewoon mooi om te zien dat als er iets verandert in de opstelling ( iemand neemt op uitnodiging van de begeleider/therapeut een andere positie in) er een beweging op gang komt in het familiesysteem. Een zoon heeft bijvoorbeeld een verantwoordelijkheid op zich genomen die eigenlijk bij zijn vader hoorde. Op het moment, als hij deze terug geeft met de woorden: dit is niet van mij, maar van jou, ik geef het aan jou terug, dan ontstaat er ruimte.

Zo ontstaat er balans in het familiesysteem. Het heeft daarna zijn uitwerking in het leven van diegene die de opstelling gedaan heeft ( en zelf aan de kant staat om waar te nemen wat er gebeurt), maar ook bij de andere familieleden, die van niets weten.

Doorbreken van patronen

Als er in het familie systeem zoveel wordt doorgegeven en door middel van één of meerdere opstellingen kan er een kentering komen, dan heb je een patroon doorbroken. Dan heb je iets letterlijk gestopt. Een bejaarde vrouw zag dat zelfdoding in het familie systeem zat en in de lijn van haar man, zoon en twee ooms. Uiteindelijk bleek in de opstelling dat het iets was gebeurd in de Tweede Wereld oorlog. Een oom had verraad gepleegd, haar man had de schuld op zich genomen en daarna weer de zoon. Toen haar man, althans de representant, de schuld had teruggeven aan de oom kwam er ontspanning in het systeem. Deze oma wilde voorkomen dat haar kleinzonen in die schuldlijn meegenomen werden. Ze stopte met de opstelling het thema ‘schuldig voelen’ .

Er is meer tussen hemel en aarde zeggen we: inderdaad, dat is er.


Online workshop Bibi Schreuder ‘Bijzonder gedrag van kinderen’
+ gratis boek (6 juni 2021 | 10:30 – 12:30)

Krijg de kans om vragen te stellen, te oefenen en te leren over bijzonder gedrag van kinderen in deze unieke eenmalige online workshop van Bibi Schreuder, medeoprichtster van het Hellinger Instituut

Neem je deel aan de workshop dan krijg je Bibi’s boek gratis thuisgestuurd! Hier vind je alle info

Meer info over Familieopstellingen:

Opleidingen en cursussenwww.hellingerinstituut.nl

Een overzicht vanBoeken van Bert Hellinger

Foto van Isabelle Hofstra

Isabelle Hofstra

Ik ben Isabelle Hofstra en geef trainingen aan ouders en professionals over communiceren met kinderen en omgaan met emoties van kinderen en jezelf. Tevens ben ik Kindertolk en vertaal ik gedrag van een kind naar de blinde vlek van de ouder. Ik werk met kinderen tussen 5 en 18 als Kindercoach.

Overige artikelen

Kiezen voor jouw ‘zelf’
70 manieren waarop aromatherapie en essentiële oliën je meteen kunnen helpen
Je plek in de kinderrij… Hoe beïnvloedt die je dagelijkse leven?
Mijn Helende Reis naar meer lichtheid en plezier
Is spiritualiteit een andere ego identiteit geworden?
Je genen & DNA veranderen met je gedachten – kan dat?
Verlicht zijn, een levensmissie? Zielservaringen en levenslessen…
Synchroniciteit, toeval of niet?
Moeilijke moeders: het is nu tijd om je eigen ruimte in te nemen
Woede is van onschatbare waarde!
Deze ‘levenseinde doula’ begeleidt mensen vredig naar hun dood
Lekker Eigenwijs zijn: hoe we kinderen hierin kunnen begeleiden