Er bestaan nogal wat hardnekkige misverstanden over nachtmerries: zo zouden ze nare gebeurtenissen voorspellen, onwenselijk zijn en zelfs ziektes kunnen veroorzaken. Dit zijn verouderde, op bijgeloof en onwetendheid gebaseerde opvattingen die niet alleen onnodige angst veroorzaken, maar ons ook de kostbare boodschap van nachtmerries kunnen ontnemen. Want nachtmerries hebben een belangrijke functie voor ons welzijn en kunnen een grote bijdrage leveren aan ons emotionele welbevinden en onze persoonlijke groei.
Angstdromen
Nachtmerries zijn dromen waarin sprake is van gebeurtenissen en situaties die angst, agressie, afschuw of paniek oproepen. Nee, het zijn geen leuke dromen om te hebben. Toch word ik als therapeut en droomwerker altijd enthousiast als een client een nachtmerrie aandraagt: het zijn namelijk belangrijke dromen die ons veel kostbare informatie geven.
Goed gezind
Door jarenlang met mijn eigen dromen en die van cursisten en cliënten te werken, heb ik gemerkt dat alle dromen eigenlijk afkomstig zijn uit een instantie die ons wezenlijk goed gezind is. Dit is het samenspel van ons hoger zelf, ons onder-en bovenbewuste, en onze helpers. Alle dromen zijn uiteindelijk bedoeld om onze groei, bewustwording en genezing te bevorderen. Ook degene die we als ‘’vervelend’’ ervaren.
Red alert
Nu zijn nachtmerries natuurlijk bij uitstek vervelende dromen om te hebben – maar ze zijn zeer belangrijk. Ik zie ze als een soort ‘’red alert’’ vanuit de droomwereld: hier is een droom die zegt: ‘’Let op, word wakker, dit is belangrijk!’’
Verschillende soorten
Bij het begrijpen, oftewel ‘’duiden’’ van nachtmerries, is het altijd belangrijk ons te realiseren dat er veel verschillende soorten nachtmerries zijn. Ze hebben een verschillende oorsprong, symboliek en verschillende functie. Ook is het belangrijk te weten, dat dromen zowel letterlijk als symbolisch kunnen zijn. Dat geldt ook voor nachtmerries.
Dood
Een van de meest voorkomende vragen bij cursisten als het gaat om nachtmerries, is de vraag: als ik droom dat ik of een geliefde dood ga, is dat dat een voorspellende droom? Deze misvatting is gebaseerd op oude bijgelovige opvattingen over dromen die terug gaan tot de oude Grieken.
Met het antwoord kan ik kort zijn: Nee! Meestal zijn dromen over de dood symbolisch. De dood staat vaak voor een grote verandering, een transformatie… of voor onze angst daarvoor.
Hieronder een aantal veel voorkomend soorten nachtmerries.
Verwerking
Sommige nachtmerries staan vooral in het teken van het verwerken van nare of zelfs traumatische gebeurtenissen. Het is bekend dat mensen met PTSS vaak terugkerende nachtmerries hebben. De uiteindelijke bedoeling van deze angstdromen is het verwerken van de nare gebeurtenis of het trauma: of dit nu in het verre verleden ligt, of gisteren heeft plaatsgevonden. Een goede therapeut of droomwerker kan deze nachtmerries zelfs gebruiken als ingang voor helende therapiesessies.
Oude nachtmerries
Sommige van deze nachtmerries worden pas jaren na dato duidelijk, wanneer de dromer eindelijk begrijpt hoe de situatie destijds werkelijk was. Zo had ik zelf als kind nachtmerries over een onzichtbaar kwaad dat me bedreigde en wist dat ik wist dat het er was. Het was totaal kwaadaardig, gewetenloos, en lachte om mijn angst. Het heeft vele jaren geduurd voordat ik erachter kwam, dat deze kwaadaardige, verborgen aanwezigheid mijn eigen vader was, die me achter gesloten deuren mishandelde – iets wat lang totaal verborgen en verdrongen was gebleven. Pas toen de nachtmerries begrepen werden in de juiste context, deden ze hun helende werking – als bevestiging van wat ik eigenlijk altijd al geweten had.
Verduidelijking
Er zijn ook nachtmerries die ons heel helder laten zien, wat de waarheid van een huidige situatie is – juist omdat deze niet fraai is, en ons in de problemen zou kunnen brengen als we niet handelen en er geen verandering in brengen.
Voorbeeld: de ‘’evil twin’’
Zo had ik een cliente die droomde dat haar vriend uit twee personen bestond: een ‘’kwaadaardige’’ en een normale. In de droom had deze partner haar gitaar op het haardvuur gegooid. De kwade versie van hem had de sleutel van het huis en saboteerde al haar pogingen eruit te ontsnappen. Bij nader onderzoek werd duidelijk dat deze vriend grote psychische problemen had. Hij had naast een leuke kant een zeer onaangename, gestoorde en destructieve kant. Hij saboteerde stelselmatig haar pogingen tot zelfexpressie en het bereiken van haar zielendoel (de gitaar) met slinks, destructief gedrag. Haar nachtmerries bleven dit keer op keer laten zien, tot ze de relatie verbrak – en eindelijk haar eigen leven zonder angst kon gaan leven.
Waarschuwing
Er zijn ook nachtmerries die ons willen waarschuwen voor bepaalde situaties, sluimerende fysieke en medische problemen, mensen die niet goed voor ons zijn, of de uitkomst van beslissingen die we op het punt staan te nemen. Deze kunnen ook weer letterlijk of symbolisch zijn.
Twee voor twaalf
Zo had ik een cliënte die heel graag wilde stoppen met roken, maar na de eerste poging toch weer was begonnen. Ze droomde over een wekker die een ‘’snooze’’ knop had in de vorm van het deukje van een sigaret in een asbak – met een brandende sigaret erin – en de wekker stond op twee voor twaalf. Geschrokken werd ze wakker. Er gebeurde niets expliciets naars in de droom zelf – maar ze voelde het als een dringende waarschuwing te stoppen met roken. Ze deed het en is nooit meer begonnen.
Spirituele nachtmerries
Ja, dat zou je niet verwachten! Sommige nachtmerries, wanneer goed behandeld, blijken verborgen juweeltjes van spirituele inspiratie en interventie. Zo had ik een client die een droom had waarin zijn geboortestad werd aangevallen door een soort zombies die iedereen uitmoordden. Hij wilde de held spelen, maar werd uiteindelijk ook gedood.
Eerlijk
Toen we nader in deze nachtmerrie doken, kwamen we erachter dat deze hem liet zien, dat hij de neiging had in zijn dagelijks leven een soort slachtoffer-achtig gedrag toe te passen om de held te kunnen zijn. Om de schijn van mannelijke heldhaftigheid te wekken. Een ego-trucje waar hij niet bepaald verder mee kwam in zijn leven. Maar er was meer…
Aartsengel Michael
Toen we op zoek gingen naar de ware bron van de zombies, in een ‘’terug-in-je-droom’’ sessie, kwamen we uit bij: aartsengel Michael. Hij wilde de dromer iets leren over ware mannelijk kracht, die geen theater, uiterlijk vertoon en erkenning van buitenaf nodig heeft.
Mannelijke kracht
De energie van Aartsengel Michael was zo overweldigend aanwezig in de therapiekamer, dat ik er stil van werd. Ik keek naar mijn client en zag, dat hij onbewust de houding had aangenomen van een ridder in rust: de handen samengevouwen als op de knop van een zwaard, met de punt rustend op de grond. Een ontroerend toonbeeld van serene mannelijke kracht.
”Bear hug”
Nachtmerries kunnen ons dus in contact brengen met onze kracht – mits we bereid zijn onze angst aan te gaan. Zo had ik tijdens een lesweekend een cursiste die een angstdroom inbracht met een intimiderende beer erin. We deden een droomopstelling – waarbij zij de dromer was, en ik in de positie van de angstaanjagende beer ging staan. In de positie van de beer voelde ik alleen maar zeer geaarde liefde – de beer was helemaal niet eng, de beer verbeeldde haar aardse kracht! Ze kon de beer uiteindelijk omhelzen, en de knuffel van de beer aannemen – een helende omhelzing van haar eigen innerlijke kracht.
Waarheid
Op een bepaalde manier laten al onze dromen, ook onze nachtmerries ons de waarheid zien van onze ervaringen. Zo droomde een tarotist die een cursus gaf, en een cursiste had toegestaan een buurvrouw mee te laten komen die zich vervolgens zeer onaangenaam en bemoeizuchtig gedroeg, dat deze vrouw in een naargeestige nachtmerrie via het bovenlichtje haar praktijkkamer probeerde binnen te dringen. De boodschap was duidelijk: ze moest deze ongenode cursist zo snel mogelijk een stevige grens stellen.
Omarm je nachtmerries
Er zijn nog veel meer voorbeelden van nachtmerries te geven, maar bij elke zou ik willen zeggen: ren niet weg voor je nachtmerrie, maar omarm haar en luister naar wat ze je te vertellen heeft. Wees niet bang voor de angst. Heb het lef de nachtmerrie in de ogen te zien, dan zul je merken dat deze het beste met je voor heeft, je wil helpen helen, je wil helpen jezelf te beschermen, en je leven op een hoger plan wil brengen – en voorkomen dat je in onnodige valkuilen trapt.
