Volgens een project voor oceaanbehoud beslaan sigarettenpeuken een derde van al het verzamelde afval. Onderzoek wijst uit dat filters niet eens nodig zijn, omdat ze zo goed als niets doen om de schadelijke effecten van roken te beperken.
Om over na te denken: Wat kunnen we doen om onze impact op het milieu zo klein mogelijk te maken? Is het tijd om opnieuw na te denken over rookgewoonten en wat we kunnen doen om zelf de verandering te zijn?
De afgelopen jaren groeit de aandacht voor de hoeveelheid afval die eindigt in de oceanen van onze wereld. We zien wereldwijd verboden op plastic rietjes en steeds striktere regels voor plastic wegwerptasjes. Ook doet men hun best voor het maken van afbreekbaar of zelfs eetbaar wegwerpbestek. Hoewel dit een grote stap in de goede richting is en we dit zeker moeten blijven doen, is er één vervuiler die we eens in de spotlight moeten zetten, omdat het de allergrootste bron is van oceaanafval: sigarettenpeuken.
Om de een of andere reden is er voor deze kleine doch overal aanwezige bron van afval nog geen enkele vorm van wetgeving. Dit zou binnenkort wel eens kunnen veranderen, als een toegewijde groep activisten hun zin krijgen.
Een expert over de tabaksindustrie, een wetgever uit Californië en een wereldwijde surforganisatie maken deel uit van het groeiende aantal mensen dat stelt dat sigaretfilters verboden moeten worden.
“Het is vrij duidelijk dat de filters geen gezondheidsvoordelen opleveren. Ze zijn gewoon een marketingtool. En ze maken het makkelijker voor mensen om te roken. Het is ook een belangrijke vervuiler, met al die plastic afval. Het lijkt me vanzelfsprekend dat we dit niet kunnen laten voortduren,” Thomas Novotny, professor Volksgezondheid aan de San Diego State University.
Een afgevaardigde uit Californië stelde een absoluut verbod voor op sigaretten met filters, maar kreeg het voorstel niet verder dan het comité. Een senator uit New York stelde wetgeving op voor een vergoedingsprogramma voor peuken die naar verzamelcentra gebracht werden, maar ook dat project staat momenteel stil. In San Francisco leeft het voorstel om een pakje sigaretten 60 cent duurder te maken, om daarmee jaarlijks $3 miljoen extra te verdienen en daarmee de kosten te dekken op de peuken op te ruimen.
Tijd om het meest weggegooide product ter wereld aan te pakken
The Truth Initiative, een van de grootste anti-rookorganisaties in Amerika, doet er alles aan om bewustzijn te vergroten over dit onderwerp. Met geld uit aanvaringen tussen de ministers van justitie van bepaalde staten en de tabaksindustrie, brengen ze harde feiten tegen roken naar buiten. De groep vecht tegen het zonder twijfel ‘meest weggegooide product ter wereld’.
Ieder jaar worden er wereldwijd 5,6 biljoen sigaretten geproduceerd. De filters worden gemaakt van celluloseacetaat, een vorm van plastic die minsten 10 jaar nodig heeft om af te breken. Een zorgwekkende twee derde van die peuken worden ieder jaar onverantwoord gedumpt, vertelt Novotny, oprichter van de Cigarette Butt Polution Project.
Sinds 1982 sponsort een project voor oceaanbehoud, Ocean Conservancy, een wereldwijde opruimactie van stranden. Ieder jaar zijn sigarettenpeuken het meest verzamelde product op stranden over de hele wereld. Er zijn er in die jaren al 60 miljoen verzameld. Tussen alle plastic verpakkingen, bestek, flesjes en bakjes, bestaat het verzamelde afval voor een derde uit sigarettenpeuken.
Laten we niet vergeten dat die weggegooide filters synthetische vezels bevatten en honderden chemicaliën die worden gebruikt om tabak te behandelen. Novonty is actief bezig met onderzoek om uit te vinden welke stoffen uit sigaretten precies lekken in de bodem, rivieren en oceanen.
“Er is meer onderzoek nodig om vast te stellen wat daar allemaal mee gebeurt,” zei Nick Mallos, directeur van de campagne Afvalvrije Oceanen van de Ocean Conservancy. “De uiteindelijke vraag is wat de invloed is van deze microplastics en ander afval op de menselijke gezondheid.”
Waar zijn die filters eigenlijk goed voor?
Filters werden halverwege de 20e eeuw gemaakt in reactie op de groeiende zorgen over de effecten van tabak op de gezondheid. Sindsdien is vastgesteld dat filters niet eens in staat waren om de kankerverwekkende stoffen uit de rook te filteren. Toch werden ‘filters een marketingtool, ontworpen om rokers te lokken en te behouden als consumenten van deze gevaarlijke producten,’ volgens onderzoek van Bradley Harris, een alumnus in de geschiedenis van wetenschap en technologie van Stanford University.
Hoe kunnen we actie ondernemen?
Ben je zelf een roker? Zo ja, dan is het aan jou om verantwoordelijkheid te nemen en je sigarettenpeuken op de juiste manier weg te gooien. Misschien is dat zelfs wel genoeg gedoe dat je er liever mee stopt. Zo niet, dan zijn er veel alternatieven beschikbaar zoals deze draagbare asbak, voor een klein bedrag te koop bij Bol.com. Of rol bijvoorbeeld je eigen sigaretten, en gebruik daarbij of geen filters of herbruikbare, reinigbare filters. De massaal geproduceerde filtersigaretten vol met chemicaliën zijn verre van ideaal. Het is mogelijk om organisch gegroeide tabak zonder toevoegingen te kopen, dat ook nog veel minder schadelijk voor jou zou kunnen zijn.
Wat kun je doen om je impact te minimaliseren? De verandering begint bij ons! We kunnen allemaal een steentje bijdragen.
afbeelding via Vera Kurpershoek: https://www.duurzamestudent.nl/2019/02/22/waarom-gooien-we-anno-2019-nog-sigarettenpeuken-op-de-grond/