door Petra Maartense
Onzichtbaar is er een enorme revolutie aan de gang: een groene revolutie. Is het niet opvallend dat de snelst groeiende sector in deze crisistijd de biologische sector is? Wat is de werkelijke crisis? Waar gaat het eigenlijk over? Uitbuiting van de aarde, uitputting van de natuurlijke bronnen, macht en manipulatie. Ja. En daar heeft ons voedsel mee te maken, daar hebben de bijen mee te maken, daar hebben wij mee te maken.
Maar wij kunnen als mensen wel iets doen. Wij maken het verschil. Bij elke stap die we zetten, elke keus die we maken, elke cent die we uitgeven. Wat eten wij? Hoe is het gemaakt en geproduceerd? Waar komt het vandaan? Willen we gif, verslavende en ziekmakende produkten of willen we eerlijke, gezonde en natuurlijke produkten? Wij mensen, consumenten kunnen keuzes maken.
Komend weekend wordt er in de hele wereld geprotesteerd tegen Monsanto, maar er staan ook een aantal positieve acties op het programma voor de bijen. Geen toeval!
- Zaterdag in Amsterdam, Fête de la Nature, café Roest, vanaf 14.00 uur
fete de la nature
- Zondag in Rotterdam: een informatieve BIJ(E)EN-lunch bij Zenne, vanaf 12.00 uur. De lunch is samengesteld met ingrediënten, die er zonder de bijen niet meer zouden zijn en heeft als thema: ‘Als wij zorgen voor voldoende voedsel voor de bijen, zorgen zij voor ons voedsel.’
- De Documentaire BIJvoorbeeld wordt vertoond en is te koop, over wat wij zelf kunnen doen voor de bijen. (zie ook: www.happyview.info)
(klik voor vergroting)
De oproep van de bijen: ‘Bereidt ons een weg!’
De mens is aan zet. Hoe hard ze ook werken, de bijen kunnen de wereld niet schoner maken. Dat is onze verantwoordelijkheid als mens. We kunnen allemaal iets doen: Het hele jaar door zorgen voor bloeiende planten, geen gif gebruiken, ons bewust zijn van het belang van bijen en andere insekten, samenwerken met elkaar en ons enthousiasme delen. Als wij de weg bereiden voor de bijen, blijkt dat uiteindelijk onze eigen weg te zijn. Als wij zorgen voor voldoende voedsel voor bijen, kunnen zij zorgen voor ons voedsel.
De documentaire BIJvoorbeeld laat zien hoe eenvoudig, leuk, nodig en waardevol dat is. Het bijenlint in Zutphen is een voorbeeld van hoe er samen gewerkt kan worden: Openbare stukjes ‘groen’ worden omgetoverd tot bloeiende, bijvriendelijke perkjes en vormen met elkaar een voedselroute door de stad. Wat begon als een klein lokaal initiatief is inmiddels uitgegroeid tot een landelijk project, waarvoor ook internationaal belangstelling is. Het Jaar van de Bij (2012) is omgedoopt tot BIJENLINT, een aaneenschakeling van initiatieven om de bijen een handje te helpen.
Overal worden zakjes bijvriendelijk bloemzaad uitgedeeld, bijenkasten verschijnen op daken in de stad, imkercursussen voor beginners zijn overvol geboekt en in het hele land worden bijenlinten geïnitieerd. Het werkt aanstekelijk. Mensen worden geraakt door de bijen. En dat is ook heel hard nodig, want de bijen redden het niet zonder ons. De bijensterfte is de afgelopen jaren schrikbarend en dat is op den duur ook desastreus voor de mens, want zonder bijen worden onze gewassen niet bevrucht. Zij zijn een belangrijke schakel in onze voedselvoorziening.
De meeste mensen denken dat we alleen honing aan de bijen hebben te danken en hebben er geen idee van dat zo’n 80 procent van alle gewassen er niet meer zou zijn als de bijen er niet meer waren. We zouden geen aardbei, appel, peer of pompoen kunnen eten als-ie niet door de bijen was bestoven! Kennelijk begrijpen we niet helemaal wat het betekent als de bijen doodgaan. Want wie is er nou eigenlijk afhankelijk van wie? Jazeker, de bijen hebben ons nodig om te overleven. NU. En eigenlijk natuurlijk al veel eerder… Maar: wij hebben de bijen nodig om te overleven. Daar zijn we ons nog lang niet allemaal van bewust. Daarom is deze revolutie zo hard nodig. Deze revolutie gaat over bewustwording. Wat eten we eigenlijk? Waarom gaan de bijen massaal dood? Hoe kan dat? En wat betekent dat? Is de wereld zo vergiftigd? Wat betekent dat dan voor ons voedsel?
Natuurlijk, protesteren is een duidelijk signaal, boycotten van bepaalde produkten, ja, zeker doen! Maar het meeste zin heeft het om onze aandacht en energie te steken in wat we WEL willen. Om onze energie te steken in het opbouwen van het positieve alternatief. Wij zijn een bepalende factor in het geheel.
Wij maken de keuzes. Wij hoeven niet te accepteren dat de wereld zo vergiftigd wordt, wij kunnen zelf beslissen wat we wel en niet tot ons nemen en accepteren. Het is aan ons om dat niet langer te accepteren. Wij zijn allemaal verantwoordelijk. En we kunnen ook onze eigen individuele verantwoordelijkheid nemen. We hoeven niet in de slachtofferrol te blijven klagen of kermen, we kunnen een leidende rol nemen, verantwoordelijkheid nemen. Voor onszelf, de natuur, onze toekomst en de toekomst van de aarde. We kunnen zelf het voorbeeld zijn. We kunnen allemaal iets doen. Nieuwe keuzes maken, gezonde keuzes!
De Bijen – de massale bijensterfte van de afgelopen jaren – zijn in dit hele verhaal de ‘wekker’. Inmiddels heeft iedereen wel gehoord dat het niet goed gaat met de bijen. Eerst vraag je je dan af hoe dat komt en dan is de volgende vraag: Wat kunnen we er aan doen? Kunnen we er wat aan doen?
Ja, iedereen kan iets doen. De bijen hebben tekort aan voedsel en daarom is het van belang dat er veel diversiteit aan bloeiende bloemen is, het hele jaar door. Dat kan natuurlijk in je eigen tuin, maar ook in openbare perkjes. Het Bijenlint in Zutphen is een goed voorbeeld: Bewoners hebben op diverse plekken in de stad stukjes openbaar groen bijvriendelijk ingericht. En met succes, zien we in de documentaire BIJvoorbeeld, het bijenlint in Zutphen.*
Na de inspanningen van buurtbewoners zijn de kale perkjes omgetoverd tot vrolijk bloeiende veldjes vol bijen. Zo ontstaat in de stad een bijenlint, een voedselroute. Het geniale van het Bijenlintidee, dat ruim twee jaar geleden in Zutphen ontstond, is dat het uitnodigt tot uitbreiding.
Het jaar van de bij, 2012, waarin diverse bijenclubs zich verenigden om zich in te spannen voor de overleving van de bijen, is vanaf 2013 omgedoopt tot Bijenlint (www.bijenlint.nl), waardoor alle initiatieven voor de bijen nu ook een bijenlint op zich vormen en zich ook uitbreiden en verbinden.
Het Bijenlint in Rotterdam!
Wat kunnen we zelf doen voor de bijen? Dat is het thema van de BIJ-EENkomst op zondag 26 mei bij Zenne, in Rotterdam, waarbij we ook kunnen proeven van wat er zonder de bijen nooit zou zijn. En dat is heel veel! Van aardbeien, appels, pompoenen, amandelen, tomaten, parika, cougettes tot diverse kruiden en bloemen. ‘Als wij zorgen voor voldoende voedsel voor de bijen, kunnen zij voor ons voedsel zorgen.’
De bijen hebben het de laatste jaren erg zwaar en trekken meer en meer naar de stad, omdat het leefklimaat daar beter voor hen is dan op het platteland. Daarom kunnen wij juist in de steden meer voor de bijen betekenen: De bloemetjes buiten zetten! Zorgen dat er het hele jaar door bloeiende planten zijn, geef gif spuiten, imkeren op het dak of in het park en vooral: begrijpen hoe belangrijk de bijen voor ons zijn!
Om de bijen te eren en wat meer waardering te bewerkstelligen bij het gewone publiek, wordt er bij Zenne op de Willemskade op zondag 26 mei dus een hele BIJzondere Bijenlunch geserveerd met ingrediënten, die er zonder de bijen nooit geweest waren. Ondertussen horen we van Immeke alles over ‘het nieuwe imkeren’ in de stad, wat tegenwoordig erg populair is. Ook voor kinderen is het een interessante BIJeenkomst: Er wordt een digitale imkercursus gepresenteerd door Moody Doodle, waarin je op een leuke manier van alles te weten komt over de bijen. Iedereen is van harte welkom om mee te doen aan het Bijenlint! Schroom vooral niet om even langs te komen.
Voor de lunch kan je je opgeven door 20 euro ( 10 euro voor kinderen tot 12 jaar) over te maken naar stichting Happy View, rekeningnummer 8029936 te Utrecht, ovv naam en aantal personen.
Voor verdere vragen of reserveringsinformatie: happy.view@xs4all.nl of rechtsstreeks bij Zenne natuurlijk. (www.zenne.nl)
De documentaire BIJvoorbeeld, het Bijenlint in Zutphen
Terwijl ik de documentaire ‘BIJvoorbeeld’ maakte, kreeg ik steeds meer bewondering voor de bijen. De bijen geven ons echt het voorbeeld. Ze laten zien hoe je moet samenwerken. Hoe alles perfect op elkaar afgestemd is. Ze gaan gewoon door. Ze weten wat ze moeten doen. Een ingenieus geheel. Alleen, zij kunnen de wereld niet schoner maken. Dat kunnen alleen wij, mensen. Wat ik me afvraag is of de bijen weten welke bloemen giftig zijn, want ja… helaas, ook onze bloemen en planten in de tuin, onze tuinaarde is bewerkt met gifstoffen, bestrijdingsmiddelen, waar bijen en andere insecten aan dood gaan. Dat lijken ze wel te weten, maar ze hebben niet altijd keus. “Als wij dorst hebben, drinken we ook het water dat voor handen is, en als dat alleen maar vervuild water is… moeten we het daarmee doen,” vergelijkt Piek Stor. Zij is behalve vertegenwoordiger van het Bijenlint in Zutphen ook dierentolk en vanuit die hoedanigheid communiceert zij met de bijen. In de documentaire BIJvoorbeeld zijn de bijen zelf de ‘gouden draad’.
Willen we de bijen echt serieus nemen, moeten we naar ze luisteren, hun boodschap begrijpen en hen zelf vragen wat er moet gebeuren. Misschien was het daarom aan mij om deze film te maken over het bijenlint in Zutphen, terwijl ik in Utrecht woon. Ik werkte al langer met Piek samen, we hebben samen een boek over dierencommunicatie gemaakt: In de Stilte hoor je alles, Piek Stor in gesprek met dieren (zie www.happyview.info voor meer informatie). Daarin hebben we ook een heel hoofdstuk aan de bijen gewijd. Hun boodschap was dringend. Dringender dan van alle andere dieren, hoewel we ook van de walvis, de dolfijnen, de leeuwen en de koeien veel kunnen leren. Wij zijn ‘vergeten’ dat we kunnen communiceren met de natuur en dus ook met dieren. Voor de Indianen bijvoorbeeld was dat altijd de normaalste zaak van de wereld.
Sommige mensen haken af als het gaat over dierencommunicatie, maar is dat niet eigenlijk hetzelfde als het overheersen van de natuur, het regelen en controleren en cultiveren en naar onze hand zetten van de wereld? Vergeten we niet respect te hebben voor al wat leeft en daar zorg voor te dragen?
Er zijn niet voor niets steeds meer dierentolken actief. Er zijn ook niet voor niets steeds meer mensen die boodschappen doorkrijgen of helder weten of zien of voelen. Het is onze eigen ‘natuur’ die we kwijt zijn geraakt. Dat is begrijpelijk gezien de manier waarop we leven en opgegroeid zijn, gezien de geschiedenis, gezien de onderdrukking van deze intuïtieve (vrouwelijke?) capaciteiten. Ze werden niet op waarde geschat. Daarmee zijn we het evenwicht kwijt geraakt in de wereld en in onszelf. Maar het is er wel en ook dat is aan het terugkeren in deze nieuwe tijd. We zijn een nieuw evenwicht aan het bewerkstelligen. Een herstel, dat dringend gewenst is. Leven vanuit het hart, kleinschaliger produceren, samenwerking, meer aandacht voor de werkelijke waarde van het leven. Het oude werkt niet meer. Dat is een doodlopende weg.
“Bereidt ons een weg,” was de dringende oproep van de bijen, waardoor wij ons genoodzaakt voelden aan de bel te trekken en aan de slag te gaan. De bijen wezen ons zelf de weg: “Stap uit de strijd, werk samen, doe iets!” Maar ook: “Vertel elkaar verhalen, heb plezier!” De bijen dringen er op aan ons te verenigen. Richt je op de oplossingen. Als je iets wilt veranderen, doe je dat niet door te blijven hangen in het negatieve, dat wat je niet meer wilt, de strijd, de discussies. Dat is een universele wetmatigheid: Waar je aandacht aan besteedt groeit. Kijk dus naar wat je wel wilt in plaats van naar dat wat je niet meer wilt. Mensen bewust maken van de noodzaak om iets te doen voor de bijen gaat voor mij dan ook veel verder dan alleen maar ‘de bijenproblematiek’, het gaat over onszelf en over onze eigen bewustwording. Over hoe we met z’n allen de wereld mooier, schoner en liefdevoller, bewuster kunnen maken en beleven.
Petra Maartense
(documentairemaker BIJvoorbeeld)
De documentaire BIJvoorbeeld, het Bijenlint in Zutphen laat zien hoe eenvoudig, leuk en waardevol het is om zelf iets te doen voor de bijen. De dvd is te bestellen via www.happyview.info of
door € 27,50 over te maken op bankrekeningnummer 8029936, tnv de stichting Happy View te Utrecht. Vermeld daarbij uw adres en/of mail dat naar: happy.view@xs4all.nl
