Samengevat: Uit onderzoek blijkt dat de psychoactieve effecten van de geur van wierook op de hersenen leiden tot minder symptomen van angst en depressie. Met al die kunstmatige chemische geneesmiddelen op de markt, vergeten we misschien dat oplossingen voor onze aandoeningen mogelijk simpeler zijn dan ze lijken.
Goud, wierook en mirre… klinkt dat bekend in de oren? Dat waren de cadeaus die de drie koningen in de Bijbel meenamen voor de geboorte van Jezus Christus. Dat goud waardevol is weten we allemaal, maar hoe zit het met de andere cadeaus? Men prijst wierook al lang als een magisch, mystiek medicijn en wordt al millennia zo gezien in oude culturen over de hele wereld. Hetzelfde geldt voor mirre, maar voor dit artikel blijven we even bij de geneeskundige eigenschappen van wierook.
Wierook begint als een soort harsachtig sap, in een speciale bomenfamilie genaamd Boswellia, die bijna alleen maar voorkomt in het zuiden van het Arabisch Schiereiland. Dit sap heet ook wel olibanum. Als men het in bepaalde jaargetijden oogst, dan maken ze voorzichtig inkepingen met speciale messen, zodat het sap naar buiten stroom. Dit speciale sap laat men drogen in de zon tot het klaar is voor gebruik. Over het algemeen wordt olibanum verbrandt als zoet ruikende wierook, maar het heeft nog veel meer toepassingen…
Historische toepassingen van olibanum
- Als onderdeel van rituele of religieuze ceremonieën
- Het werd uitvoerig gebruikt bij begrafenisrituelen als balseming om de geur van het overleden lichaam te verbergen
- De rook van verbrande wierook is zeer effectief in het verdrijven van muggen en ander ongedierte
Olibanum is ook als geneesmiddel gebruikt, bijvoorbeeld voor het behandelen van aandoeningen als artritis (het bezit sterke ontstekingsremmende eigenschappen), darmproblemen (zoals de ziekte van Crohn en dikkedarmontsteking), astma en voor orale gezondheid.
Voor onze Westerse moderne samenleving is de meest intrigerende eigenschap misschien wel het psychoactieve effect van deze speciale hars. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het verbranden van olibanum een effect kan opwekken dat kan helpen bij symptomen van angst en depressie; het kan die symptomen zelfs deels wegnemen.
Het onderzoek
Met name het onderzoek van een team onderzoekers van de John Hopkins University en Hebrew University in Jeruzalem legt goed uit hoe het verbranden van de Boswellia-plant (olibanum) ionenkanalen in het brein activeert die we voorheen niet goed begrepen. Die kanalen leiden ertoe dat symptomen van angst en depressie kunnen afnemen. Misschien was dat de reden dat Romeinse keizer Nero ooit een jaaroogst aan olibanum liet verbranden bij de begrafenis van zijn favoriete minnares.
“Ondanks de informatie uit antieke teksten zijn de bestanddelen van Boswellia nooit eerder onderzocht voor psychoactiviteit,” vertelt Raphael mechoulam, een van de auteurs van het onderzoek. “We ontdekten dat incensole acetaat, een bestanddeel in Boswellia-hars, bij muizen angst vermindert en antidepressief-achtig gedrag veroorzaakt. Terwijl de meeste moderne gelovigen aannemen dat het branden van wierook puur symbolisch is.”
De onderzoekers dienden insensole acetaat toe aan muizen om de psychoactieve effecten vast te stellen. Dat mengsel had aanzienlijk effect op de delen van het brein dat emoties voortbrengt en op dezelfde zenuwen die positief reageren op de huidige medicatie voor depressie en angststoornissen. De insensole die werd toegediend activeerde een proteïne genaamd TRPV3, die verband houdt met het voelen van warmte op de huid.
“Misschien had Marx ergens wel gelijk, toen hij zei dat religie het opium voor het volk is: morfine komt uit papaver, cannabinoïden uit marihuana en LSD uit paddenstoelen; al die dingen zijn wel eens in een of ander religieus ritueel gebruikt,” vertelt Gerald Weissmann, eindredacteur van The FASEB Journal.
“Onderzoeken over hoe deze psychoactieve drugs werken hebben ons geleid tot ons huidig begrip van de neurobiologie. De ontdekking van hoe insensole acetaat, gedestilleerd uit olibanum, effect heeft op specifieke delen van het brein kan ons verder helpen in het begrijpen van ziektes in het zenuwstelsel. Dit onderzoek biedt ook een biologische verklaring voor millennia-oude spirituele gebruiken die de tand der tijd, afstand, cultuur, taal en religie doorstaan hebben – het branden van wierook geeft je echt een warm en tintelend gevoel!”
Kan dit jou helpen?
Oké, dit onderzoek vond plaats met muizen, en die zijn niet bepaald hetzelfde als mensen. Maar er zijn veel religieuze teksten die beweren dat deze speciale hars stimulerende effecten heeft op het brein. En het beste is dat, zolang je het correct gebruikt, het geen kwaad kan om gewoon te proberen. Je kunt de hars bij de meeste gespecialiseerde voedingswinkels krijgen, en natuurlijk bij winkels die handelen in wierook, kristallen en edelstenen, salie en dat soort middelen voor spirituele rituelen. Je kunt het ook kopen als essentiële olie. Ik vind het zelf fijn om te verspreiden via een verstuiver, en soms verbrand ik de hars ook wel op stukjes houtkool.
Hoe dan ook, je krijgt er in ieder geval een fijne en lekker ruikende aroma van in huis, en in het beste geval helpt het je om die frons tot een glimlach te maken, je stemming te verbeteren, je angst te verminderen en je misschien zelfs te laten lachen. Misschien waren die drie wijze mannen wel echt zo wijs als hun naam doet vermoeden, en is wierook echt zo speciaal als men al millennia lang denkt.
Anderen lazen ook: Essentiële oliën: dit doet het verstuiven ervan met je hersenen
