En wat de maatschappij daaraan kan veranderen
Hij was een jaar of veertien en zat in het tweede jaar van het VWO, beslist geen domme jongen dus. Helaas zag hij, laten we hem even Paul noemen, dit anders. Zelden zag ik zo’n onzekere jongen als Paul. Als hij een toets moest maken, trok hij al zijn letters een keer of 3 over, alsof hij hoopte dat zijn foutjes dan minder op zouden vallen. Paul had namelijk dyslexie en niet zo’n beetje ook. Dat mij dat niets kon schelen, dat ik het liefste al zijn foutjes zou negeren en dat ik de jongen achter dit alles zag, ontging hem volledig.
Ik heb Paul nooit meer gezien na zijn schooltijd, maar ik zie nog wel veel volwassenen zoals hij. Mensen die zichzelf klein houden, die niet durven doorgroeien in het bedrijf waar ze werken. Mensen die niet durven te schrijven voor hun werk of hun onderneming. Mensen die zichzelf in sommige gevallen het liefst onzichtbaar zouden maken als ze moeten schrijven of hardop lezen. En altijd doet dat mijn hart een beetje zeer. Want net als ik ooit eens tegen Paul zei, zou ik tegen iedereen met dyslexie, of andere leerstoornissen, willen zeggen: Je bent niet dom! Echt niet! Iets in jouw brein zorgt ervoor dat de letters niet helemaal doen wat ze volgens de maatschappij zouden moeten doen. Maar dit zegt helemaal niets over jouw intelligentie. Vroeger niet en nu ook niet. Zou je willen proberen dat in je oren te knopen?
Voor scholen en de maatschappij als geheel ligt hier een taak. Hoe vaak hoor je niet dat mensen zich ergeren als er veel fouten gemaakt worden in een tekst? Hoe vaak hoor je niet dat mensen anderen als dom bestempelen? Hoe vaak houden we mensen niet klein? Scholen doen het gelukkig nu veel beter dan vroeger. Toen mijn dyslectische stiefvader op school zat, hadden ze geen idee wat dyslexie was en vonden ze hem gewoon dom. Nu wordt dat, Godzijdank, niet meer gezegd. Dat wil alleen nog niet zeggen dat je kinderen niet dat gevoel geeft. En dat gevoel blijft vaak een leven lang bij ze.
Ik heb ooit, na het bestuderen van meervoudige intelligentie, voor mijzelf de stelling aangenomen: “Niemand is dom.” Iedereen is wel ergens goed in en niemand is overal goed in. Denk aan de superslimme professor die geen idee heeft hoe hij een student met problemen moet troosten. Denk aan de voetballer die misschien niet makkelijk uit zijn woorden komt, maar een perfecte balbeheersing laat zien. Denk aan mensen die zich door hun schooljaren worstelden, maar fantastisch kunnen zingen. Voor mij zijn letters altijd logisch geweest, ze waren en zijn mijn vrienden. Had ik mooi geluk in deze maatschappij. Maar cijfers en moeilijke formules, waren niet logisch voor mij en gaven me stress. Nu ik er niet meer mee oefen, is dat zelfs nog veel erger. Zo heeft iedereen zijn sterke en zwakke punten. Wil je de volgende keer dat je iemand “dom” wilt noemen hier eens over nadenken? Samen kunnen wij zorgen dat we de focus leggen op de krachten van de ander. Je groeit zelf toch ook als iemand ziet waar jij echt goed in bent? Gun dat ook een ander. Denk na voor je je oordeel velt en kijk eens verder. Ik beloof je dat het niet alleen de wereld van de ander, maar ook jouw eigen wereld verandert!
