We hebben meer dan ooit te kiezen en minder dan ooit weet ik waarvoor. Maar liefst 89 politieke partijen dienden een registratieverzoek in, 41 partijen leverden een kandidatenlijst waarvan er 37 daadwerkelijk meedoen aan de verkiezingen. Het is een ongekend lange lijst met partijen, van boeren tot piraten, van oranje tot Splinter en van Ubuntu tot Jezus. Ik heb nog nooit niet gestemd. Dat zal ook niet veranderen, denk ik, want ook al is een partij waar ik op gestemd heb nog nooit in de regering gekomen en kan ik daar best boos om worden, stemmen voelt als een plicht. En ook als een (voor)recht, want hoeveel mensen in de wereld krijgen niet die kans omdat het regime in hun land zo anders is dan het onze? En hoe kort is het nog maar geleden dat vrouwen hard streden om te mogen stemmen. Zodat ik als vrouw al mijn hele leven kan stemmen?
Bovendien, zo zei Gordon, de oprichter van dit platform, zitten we nu eenmaal in dit systeem en we kunnen alleen dingen veranderen vanuit het systeem. Niet stemmen is gewoon geen optie als je deelneemt aan deze maatschappij en daarin ook je stem wilt laten horen. Daar ben ik het mee eens. Een coup van bijvoorbeeld het leger is, juist door ons democratische systeem en het feit dat er nooit een enkele partij regeert, niet iets wat in dit landje voorkomt, dus op die manier zal het in Nederland niet veranderen. Vanuit het systeem kunnen we een koerswijziging starten, niet anders. Hoe frustrerend het ook kan zijn dat het zo lang duurt of dat de groep gelijkgestemden nog maar zo klein is.
Strategisch?
Slechts eenmaal stemde ik strategisch. De gedachte die opkwam terwijl ik het rondje rood kleurde, staat me nog helder voor de geest: dit doe ik nooit meer! Ik stem alleen nog op de partij waar ik écht achter sta. Maar nu is het 2021 en de wereld ziet er totaal niet meer uit als nog maar zo kort geleden. Er gebeuren dingen in deze samenleving en de politiek waar mijn maag zich van omdraait. Als er ooit een moment is voor strategisch stemmen, is het wat mij betreft nu. Dilemma!
Stemmen op een vrouw, alleen omdat ze een vrouw is? Wel verleidelijk, want het wordt wel hoog tijd dat we een vrouwelijke minister-president krijgen. Helaas is degene die daar nu het meest voor in aanmerking komt, absoluut niet iemand op wie mijn keuze valt. En ik vind datgene waar de partij voor staat toch echt belangrijker dan de sekse.
Stemmen op een partij die zich toespitst op een bepaalde leeftijd of religie? Nee. Ik vind dat een regering in dienst van de hele samenleving moet staan. De regering zou ook een beleid moeten voeren dat op de hele maatschappij gericht is en niet maar een gedeelte ervan.
Stemmen op iemand om een paar zeer rake opmerkingen waar ik het roerend mee eens ben, terwijl ik totaal niet achter de filosofie sta? Nee. Het is wel wat ik op dit moment veel zie gebeuren bij mensen die opeens overstappen naar een partij die zich heel duidelijk uitspreekt over een specifiek thema.
Stemmen op een nieuweling waarvan het gedachtengoed overeenkomt met mijn ideeën en wensen, maar die zo piepklein (en -jong) is dat de verkiezingen waarschijnlijk niet overleefd wordt? Nee. Soms met pijn in mijn hart.
Stemmen op een partij omdat ik het nou eenmaal altijd al deed of zelfs omdat mijn ouders dat altijd deden? Nee, dank u. Met ‘doen zoals we het altijd deden’ gaat er natuurlijk nooit iets veranderen en dat is nou precies wat ik nu wél wil zien gebeuren. Toch doet het wel een beetje au dat ik twijfel of het dezelfde partij wordt als waar ik de afgelopen jaren op stemde. Loyaliteitsconflict? Ja, een klein beetje wel. Jammer dat ik mijn stem niet kan opdelen in meerdere stemmen. Ik heb altijd al moeite gehad met kiezen voor één ding. In een restaurant doe ik ook het liefst 50/50. Waarom ook niet?
Samen
Er zijn meer partijen dan ooit. Mooie, ideologische, lachwekkende en tenenkrommende partijen en alles er tussenin. En ook nog een hele lading nieuwe die we nog niet kennen. Wat nu te doen? Stemmen op een grote partij zou natuurlijk mooi zijn, want die hebben de meeste invloed. Ik kan me alleen in geen van hun programma’s genoeg vinden. Deels wel, maar dan staan er net even te veel dingen waar mijn haren van overeind gaan staan. Daar geef ik mijn stem toch niet aan? Jij wel?
Ik vind het hoog tijd voor een nieuwe, frisse wind. Dat suffige, muffe mannelijke blauw en grijs dat al zolang de dienst uitmaakt over superbelangrijke dingen die ons allemaal aangaan, het mag van mij afscheid nemen. We kijken al tien jaar lang naar dezelfde minister-president. De kans groot dat er nog vier jaar bij gaat komen. We worden het laatste jaar gebombardeerd met ‘samen…’, maar als ik iets niet voel bij de politiek, dan is het samen. De kloof tussen Den Haag en de bevolking lijkt groter dan ooit. Hoezo samen?
Allemaal niet stemmen of blanco, als een signaal, dát zou ik pas een statement vinden. Ik bedoel, als er werkelijk niet één stembiljet ingevuld zou worden, dan zou de regering zich echt flink achter de oren moeten krabben, toch? Daar moeten ze dan toch wel iets mee? Erover nadenken sowieso, want hoe verdeel je de zetels als ze niet toegewezen zijn? Helaas is dat een utopie, dat gaat niemand ooit voor elkaar krijgen.
Vertel het me
Soms zou ik gewoon willen dat iemand me even vertelde wat de beste optie is. Maar het lastige, en tegelijk het mooie, van stemmen is dat je het zelf moet doen. Ik gá het ook doen. Tenminste…
Vanmorgen kreeg ik twee hele nieuwe manieren onder ogen: stemmen onder voorwaarden en niet stemmen en je stem ‘terughalen’. Ik had hier nog nooit van gehoord en of het allemaal wel echt mogelijk is en juridisch klopt, dat zou ik eigenlijk nog moeten uitzoeken. Ik krijg er eigenlijk alleen nog maar meer stemstress van, want de verkiezingen zijn al over twee dagen. Nog twee dagen om rondjes te draaien en dan uiteindelijk dat ene rondje rood te kleuren.
Ben jij er al uit of heb je ook stemstress? Wat ga je doen? Anders stemmen dan de vorige keer, juist hetzelfde of ga je misschien helemaal niet stemmen? En waarom? Ik ben benieuwd. Laat je het hieronder weten?
