Onze kinderen zijn onze grootste zegen en de grootste last in ons leven. Ze bezorgen ons tranen van geluk en van verdriet. Door hen kunnen we intens veel liefde voelen, meer dan we ooit hadden kunnen vermoeden. Net zo groot kunnen ook onze gevoelens van angst zijn. Ze maken onvermoede kwaliteiten in ons wakker en halen het slechtste in ons naar boven op de momenten dat we ons onmachtig voelen.
Onze kinderen raken ons
Dat onze kinderen ons zo raken is niet voor niets. Op die manier maken ze ons bewust van onszelf en nodigen ze ons uit om te groeien. Ieder kind heeft zo z’n eigen uitnodigingen aan ons en het is onze keuze om ze aan te nemen of niet. Nemen we ze aan, dan zullen we groeien en onszelf verder ontwikkelen, samen met ons kind. Negeren we de uitnodigingen, dan kunnen we er zeker van zijn dat er nieuwe volgen, net zo lang tot we er klaar voor zijn om ze wél aan te nemen.
Wat raakt
Om te kunnen zien welke uitnodigingen onze kinderen aan ons doen, hoeven we alleen maar te kijken naar wat ons zo raakt. Van welk gedrag van ons kind worden we emotioneel? Welk gedrag ontroert ons? Over welke kwaliteiten van ons kind praten we steeds weer met anderen? Welk gedrag roept weerstand in ons op? Welk gedrag zijn we liever vandaag dan morgen kwijt? Van welk gedrag weten we niet meer wat we ermee aan moeten?
De uitnodiging zien
Als je weet wat je zo raakt, dan kun je onderzoeken welke uitnodiging er voor jou in zit. Mijn oudste dochter was bijvoorbeeld heel accepterend naar iedereen om zich heen. Ze was enthousiast over alle vriendinnetjes, hoe ze zich ook gedroegen tegenover haar. Ze bleef vol lof over mijn vader, ook toen hij haar pijn had gedaan met dingen die hij zei. En met iedere fout van mij kon ze even liefdevol omgaan.
Haar manier van zijn ontroerde me iedere keer weer en ik besefte dat hierin een uitnodiging voor mij zat. Een uitnodiging om te voelen wat ik voel zonder de ander te beschuldigen dat hij of zij mij dit heeft aangedaan. Om steeds weer met liefde en acceptatie naar de ander te kijken en van binnen te weten dat we dezelfde liefdevolle intenties hebben voor het leven. Dat was in het begin een hele strijd. Ik wilde namelijk gelijk hebben (Je hebt me pijn gedaan! Wat je deed was niet goed!). Maar hoe vaker ik het anders deed, hoe meer ik ging ervaren dat het zowel mij als de ander goed deed.
Als het pijn doet
Zo heeft je kind ook een uitnodiging voor je als het gaat om gedrag dat pijn doet, gedrag waarvan je in de weerstand gaat, gedrag waarvan je niet weet wat je ermee moet. Vaak is het lastiger om daar de uitnodiging in te zien omdat het zoveel pijn doet en omdat het gedrag is dat je niet wilt. Toch is het juist heel waardevol om daar wel op deze manier naar te kijken.
Zo liet mijn oudste dochter mij bijvoorbeeld ook heel ander gedrag zien. Extreme boosheid, tot aan slaan toe. Niets wat we probeerden hielp, tot ik de uitnodiging van haar aan mij kon zien. Toen ik besefte dat ze me uitnodigde om mijn eigen boosheid te voelen (boosheid die ik na mijn puberteit veilig had weggeborgen achter hoge, stevige muren) en daar op een goede manier mee om te gaan, verdween haar extreme boosheid als sneeuw voor de zon.
Een kado
De uitnodiging die ons kind aan ons doet, is dus eigenlijk niets anders dan een geschenk. Het maakt ons bewust van kwaliteiten die in ons aanwezig zijn, maar die we niet volop de ruimte te geven om te bloeien. En het attendeert ons op oude pijn die we mogen laten helen.
Naast een geschenk voor ons, is het ook een geschenkvoor ons kind als we de uitnodiging aannemen. Zo werd mijn aandacht voor de accepterende levenshouding van mijn dochter anders (ik had niet meer de behoefte om het steeds weer te benoemen als kwaliteit) omdat ik de kwaliteit in mezelf ontwikkelde. Hieronder ontstond er bij haar ruimte om meer te zijn dan dit. En kreeg ze daarnaast een moeder die meer accepterend met haar en anderen kon omgaan. Door zelf verantwoordelijkheid te nemen voor mijn opgesloten boosheid, ontstond er bij haar ruimte om de boosheid die ze uit liefde tijdelijk voor me gedragen had, los te laten.
Schrijven en puzzelen
Het is niet altijd makkelijk om te zien welke uitnodiging je kind voor je heeft. Wat je kan helpen is om het op te schrijven. Om op papier te zetten wat je zo raakt en daar zo specifiek mogelijk in te zijn. Kies daarbij voor één ding per keer. Als je het op hebt geschreven lees het dan eens een aantal keren terug en kijk welke plek de dingen die je hebt opgeschreven in je eigen leven hebben.
Wil je kind bijvoorbeeld niet eten, vraag jezelf dan af hoe jij tegenover eten staat. Hoe was jij als kind? Wat betekent voeding voor jou? Welke dingen gun jij jezelf wel of niet? Op welke manier kun en wil jij anders met letterlijke voeding omgaan? Maar kijk ook verder dan dat. Welke betekenis heeft voeding nog meer voor jou? Op welke manieren voed jij jouw leven? En op welke niet? Gun jij jezelf in je leven de dingen die jou voeden (waar jij gelukkig van wordt, die jou energie geven) of juist niet?
Gedrag veranderen
En als je dan de puzzelstukjes gevonden hebt en je wilt de uitnodiging aannemen, verander dan stap voor stap je gedrag. Wees niet teleurgesteld als het mis gaat (ik kan nog steeds niet alles wat me pijn doet omarmen en accepterend omgaan met de ander), maar houd vol. Het is net als met leren fietsen, in het begin begrijp je niet hoe je ooit in balans kunt blijven en vooruit kunt komen. Maar na genoeg oefening begrijp je niet meer hoe je ooit dacht dat je het niet zou kunnen.