Uma Dinsmore-Tuli en Cecilia Allon leggen de aangeboren verbinding tussen heilig activisme en vrouwengezondheid uit.
Wat heeft activisme te maken met onze gezondheid? Waarom is een goed uitgeruste vrouw een kracht voor verandering? En wat heeft jouw keuze voor tampons of maandverband te maken met activisme? De antwoorden op deze vragen hangen af van wat jij denkt wat ‘activisme’ is.
Wanneer jouw beeld van een activist een jonge vrouw is die zit vastgelijmd aan treinrails, weggesleept wordt naar de gevangenis door de politie, met vlaggen zwaait bij een demonstratie, petities ondertekent of toespraken houdt, denk dan nog eens na.
Heilig activisme kan een zeer persoonlijke aangelegenheid zijn. Het gaan gaan over hoe vaak jij besluit te rusten, of, ja, welke tampons jij koopt. Heilig activisme is geworteld in een helder, praktisch besef van onze fysieke verbinding met de aarde en de verantwoordelijkheid die dat met zich meebrengt.
Een heilige verbinding
Je hebt misschien wel eens de woorden: ‘Earth, my body; water, my blood; air, my breath, and fire, my spirit…’* gehoord. Dit is geen metafoor, dit is de realiteit: de Aarde is een levende planeet en leven als een heilige activist betekent het dagelijks erkennen van deze realiteit.
De elementen waaruit de aarde is ontstaan hebben dezelfde samenstelling als de elementen van alles dat leeft op aarde. We zijn verschillen niet van al het andere dat leeft en ademt op deze planeet. We zijn gemaakt door de aarde, we leven op haar en we zullen terugkeren naar haar, net als al het andere rondom ons. Op cellulair niveau zijn alle levensvormen op de planeet gemaakt van dezelfde ingrediënten als de aarde haarzelf. Traditionele medicijnsystemen zoals Chinese geneeskunst, Ayurveda en Inheemse helingsmethoden zijn allen gegrond in een erkenning van deze elementaire verbinding: mensen zijn deel van het levensweb hier op aarde. Heilige activisten maken de keuze om deze waarheid te eren.
Er is geen onderscheid tussen de aarde en ons. We zijn een deel van de matrix van al het leven: een levend web van onderlinge verbindingen en verbanden. De oceanen en de bomen, de bergen en de rivier, de lucht en de regen… dit zijn ook onze lichamen, net zoals onze giftige zeeën, stranden vol plastic rietjes, vergiftigde meren, smeltende ijskappen, verschroeide bossen, niet in te ademen lucht en zure regen. Dit alles is ook in ons, net zo goed als het in Haar is. Omdat, voor het geval het je nog niet was opgevallen, er geen planeet B is. Dit is ons huis en we hebben geen andere woonplek.
Wat we onze omgeving aandoen, doen we onszelf aan. Hoe we de aarde behandelen, zo behandelen wij ook onszelf, omdat zij een deel is van ons en vice versa. Hoe wij ook ons fysieke lichaam voeden en verzorgen, onze emotionele staten, onze gedachten en intuïtieve wijsheid, onze slaap, onze vertering en onze menstruatie: die alles is een reflectie van hoe wij de aarde behandelen. Onze lichamen zijn levende, ademende omgevingen/milieus.
Vrouwelijkheid is een ecosysteem, en vrouwenlichamen maken er allemaal deel van uit.
De cyclische relatie van vrouw en aarde
De fysiologie van het vrouwelijk lichaam, in het bijzonder het vrouwelijk voortplantingssysteem, heeft een zekere relatie met de Aarde. Hoe we kiezen om te zorgen voor onszelf en hoe we zorgen voor onze menstruatiecyclus, onze ervaringen met menstruele gezondheid – inclusief onze seksuele expressie en onze creativiteit, onze zwangerschappen, lactatie en menopausale ervaring – deze hebben allemaal een zeker impact op de Aarde. Omdat menstruatiecycli niet alleen bewegen in het ritme met de maan en de seizoenen, ze produceren ook bloed dat terug gaan naar de Aarde – om haar te verrijken of te vervuilen, afhankelijk van hoe je er voor kiest om je bloed los te laten. Keuzes die we maken over hoe we met onze energie omgaan of met ons bloed, hoe we omgaan met onze lichaamssappen (en die van onze baby’s als we die hebben) – al deze fysieke functies kunnen vervuiling veroorzaken en onze planeet beschadigen.
Dit is de directe en eenvoudige verbinding tussen zelfzorg keuzes voor gezondheid van de vrouw en die van de Aarde. Dit is de link tussen het welzijn van vrouwen en milieuactivisme.
Het is zo simpel. Hoe je omgaat met je eigen stukje van het ecosysteem van het vrouw-zijn, maakt een enorm verschil voor het milieu.
Laten we allereerst praten over inviron-menstruality. Dit is een groot woord dat twee grote ideeën nuttig samenbrengt. Het is een combinatie van ‘invironment’ (milieu) en ‘menstruality’ (menstruatie). Menstruatie betekent de ritmische cycli van vrouwen – niet alleen menstruatie maar ook menarche (de eerste keer dat een meisje bloedt), onze menopauze (het beëindigen van de menstruatie en onze rijpe jaren).
Degenen van ons die elke maand menstrueren, stellen hun lichaam bloot aan toxische chemicaliën, en gooien plastic in de vuilnisbak of spoelen dit door het toilet, vanwege de ongezonde menstruatieproducten die ons worden verkocht.
Feiten en cijfers
De gemiddelde vrouw gebruikt 11.000 wegwerp menstruatieproducten in haar leven, en dit zorgt alleen al in Groot-Brittannië voor 200.000 ton afval per jaar. In werkelijkheid worden zo’n twee miljoen menstruatieproducten per jaar door de toiletten gespoeld. 41% van de vrouwen geeft toe dit door de wc te spoelen, met als gevolg verstopte toiletten en vervuilde stranden en oceanen, als ook de problemen in de buizen naar de oceaan. Er zijn gemiddeld 370.000 riool blokkades per jaar in heel de UK, waarvan tot 80% veroorzaakt wordt door een combinatie van vet, olie, vettige natte doekjes, sanitair afval en andere niet door te spoelen items.
Wegwerp maandverband bevat tot 90% plastic – een gemiddeld pakje maandverband bevat evenveel plastic als vijf plastic tassen. Het duurt 500-800 jaar om dit plastic af te breken, alleen het punt is dat dit nooit zal verdwijnen, het wordt afgebroken in kleinere stukjes. Microplastic dat nu op stranden en oceanen wordt gevonden zal in ons ecosysteem blijven en duizenden zeedieren per dag beschadigen.
Voor elke 100 meter strand die in Engeland wordt schoongemaakt, wordt er 4.8 menstruatieproduct gevonden. Geschat wordt dat dit elk jaar 1 miljoen pond kost om de stranden schoon te maken.
Sommige menstruatieproducten bevatten geuren die de bacteriële balans in je lichaam kunnen verstoren. Synthetische geuren kunnen gemaakt worden van een cocktail met wel 3900 chemicaliën (styrene, chloormethaan, chloorethaan, chloroform en aceton zijn chemicaliën die worden gebruikt). Sommige van deze chemicaliën zijn kankerverwekkend, irriterend, hormoonverstoorders en reproductive gifstoffen. Echter, meestal worden deze chemicaliën niet op de verpakking gezet door de fabrikant.
Veel doorsnee menstruatieproducten voor eenmalig gebruik (maandverband, tampons) en hun verpakking bevatten plastic en andere synthetische materialen, zoals rayon, kleefstoffen, kunstmatige kleurstoffen en giftige chemische stoffen zoals ftalaten, bisfenol-A en petrochemische additieven, die erkende milieuverontreinigende stoffen zijn en ook bekend staan als hormoonontregelende stoffen die in verband worden gebracht met een aantal ziekten zoals hartkwalen, onvruchtbaarheid en kanker. Zelfs sporen van dioxine, dat ontstaat wanneer deze producten worden gezuiverd om ze er wit uit te laten zien, en pesticiden en onkruidverdelgers, waaronder glyfosaat, kunnen in menstruatieproducten worden aangetroffen.
Wat kunnen wij er aan doen?
- Zorg er voor dat je alleen uitwerpselen en toiletpapier doorspoelt.
- Schakel over op wegwerpartikelen zonder plastic en van ecologisch katoen/
- Schakel over naar herbruikbare menstruatieproducten, zoals een menstruatiecup, wasbaar maandverband of menstruatie-onderbroek
Het nemen van deze eenvoudige, praktische stappen is de beste manier om heilig activisme deel te laten uitmaken van onze eigen intieme zelfzorg. Maar het gaat niet alleen om bloed. Het gaat ook over energie, en het respecteren van onze eigen ritmische cycli van herstel en recuperatie. Net als een overbeviste zee, is het ecosysteem van vrouwelijkheid uitgeput. Vrouwen hebben gewoon niets meer te geven.
Dit is energetische ecocide. Zoals ‘homicide’ (doodslag) moord is op een mens, is ‘ecocide’ moord op de planeet: een actie die de dood van een milieu veroorzaakt of het uitsterven van een soort. Net zoals vervuiling, ontbossing en overbejaging het milieu van de aarde vernietigen, doen ook de strakke werkschema’s en het slaaptekort dat bij het leven van veel vrouwen hoort, afbreuk aan onze vitaliteit en ons welzijn.
Onze energie is geen onbeperkte bron die kan worden geëxploiteerd. Ons vermogen om te creëren is cyclisch, niet eeuwigdurend. Wanneer we onze eigen vitale energieën en capaciteiten om te geven en te doen uitbuiten, overschrijden we onszelf tot voorbij de grens van wat natuurlijk of duurzaam is. Ook dit is een vorm van ecocide. Zoals dagbouwmijnen, fracking-bedrijven en bedrijven die oliepijpleidingen door heilige gebieden leggen of uranium winnen uit heilige voorouderlijke heiligdommen, externe omgevingen vernietigen, zo kunnen we ook de delicate ecosystemen van onze eigen fysieke en interne energetische omgevingen saboteren.
Als je je ooit door uitputting heen hebt geworsteld met nog een koffie, of geweigerd hebt te luisteren naar de signalen die je lichaam je gaf toen je ziek werd of uitgeput raakte, weet dan dat ook dit het ecosysteem van het vrouw-zijn beschadigt.
Een krachtige daad van heilig activisme is om rust te nemen. Tegengas geven aan de ‘altijd-maar-doorgaan-maatschappij:’ ook dat is heilig activisme. Weigeren om deel uit te maken van deze cultuur is revolutionair, en de eerste stap in de revolutie is horizontaal worden. Als je de volgende keer moe bent, kijk dan eens hoe het voelt om met vriendelijkheid te reageren – om te stoppen en uit te rusten, of om te luisteren naar een yoga nidra oefening. Yoga Nidra, wat letterlijk ‘yogaslaap’ betekent, is een perfect tegengif tegen uitputting. Het herstelt en voedt het vermogen van je lichaam om naar zijn eigen ritmische cycli te luisteren, en biedt een reset die geworteld is in een begrip van de verbinding tussen het lichaam en de aarde – beide bewegen in cycli die gerespecteerd moeten worden. Als je dit dagelijks doet kan dit de sleutel zijn tot een duurzame energiehuishouding.
Veel traditionele activisten krijgen een burn-out, maar een heilige activist stelt zelfzorg als topprioriteit. Door voor onszelf te zorgen kunnen we betere campagnevoerders en activisten zijn. Yoga nidra is een belangrijk instrument in de campagne ‘Yoni Shakti the Movement’ om het misbruik van vrouwen in yoga uit te bannen en het terug te winnen als een instrument voor genezing en gerechtigheid. Campagne-ondersteuners krijgen speciaal gemaakte yoga nidra tools om te voeden, om contact te maken met de Bron en om een gevoel van verbondenheid op te bouwen binnen de gemeenschap van activisten. Dit is een nieuw soort activisme – een activisme van goed uitgeruste vrouwen.
We kunnen dit niet alleen, vrouwen! Als we samenwerken, samen rusten, en ervoor kiezen om anderen te informeren over de keuzes die we maken, is dit heilig activisme – net zo goed een protest als jezelf vastplakken aan het parlementsgebouw, een mars houden of een petitie ondertekenen.
Een goed uitgeruste vrouw is een revolutionaire kracht. Milieubewuste keuzes kunnen de planeet redden, en een dutje doen is een radicale daad van verzet. Al deze zelfzorgmiddelen maken deel uit van de gereedschapskist van de Heilige Activisten voor zelfzorg en planetaire genezing. Hoe we voor onszelf zorgen en hoe we voor de planeet zorgen zijn één en hetzelfde. Holistische vrouwengezondheid is planetaire genezing en herstel van het milieu.
*Aarde mijn lichaam, water mijn bloed, lucht mijn adem, vuur mijn spirit
- Cecilia Allon is ‘Environmenstrual Ambassador’ voor de Women’s Environmental Network
- Environmenstrual Ambassadors werken in heel Groot-Brittannië aan menstruatie-educatie in scholen, universiteiten, gemeenschappen en werkplekken. Hier vind je meer info daarover: org.uk/our-work/environmentstrual
- Uma Dinsmore-Tuli is the schrijfster van Yoni Shakti: A Women’s Guide to Power and Freedom through Yoga and Tantra (beschikbaar via bol.com en http://yonishakti.co/shop)
- Voor praktische yoga therapie en gratis yoga Nidda om je welzijn te ondersteunen, ga naar https://yonishakti.co/ en yoganidranetwork.org
- Om lid te worden van de Yoni Shakti the Movement Campaign, ga naar http://yonishaktithemovement.com
