Is monogamie natuurlijk?
Moedig en oprecht verklaar ik bij deze, dat we allemaal wel eens in ons leven een bepaalde vorm van ontrouw hebben ervaren. Je denkt misschien meteen: “Ik niet hoor!” of “Dat zou ik noooooit doen!” Er zijn echter meerdere niveaus van bedrog. Bedrog kan letterlijk van alles zijn, zowel in ons handelen als in de gedachte: “Dit kan ik maar beter voor mezelf houden.”
Door: Jeffrey Roberts
Misschien was het een beetje onschuldig flirten in de sportschool om je ego te strelen, of het online delen van intieme foto’s en misschien heb je zelfs met een ander geslapen. Op z’n minst heb je in je relatie wel eens een keer een behoefte gevoeld om te ervaren of het gras elders groener is dan bij jou. Maar waar komen deze driften of gevoelens werkelijk vandaan? Zijn we diep van binnen dan echt zo promiscue?
Er zijn enkele theorieën die ons behulpzaam kunnen zijn bij het begrijpen van onze polygame/monogame aard. Laten we eens een paar van deze theorieën onder de loep leggen en onderzoeken hoe we het beste een monogame relatie kunnen onderhouden.
Hoewel we niet volledig vergeleken kunnen worden met dieren – mensen zijn unieke wezens – wordt onderzoek naar het gedrag van dieren al heel lang beschouwd als mogelijkheid om onze oerinstincten beter te leren begrijpen. Als we kijken naar onze dierlijke afkomst, dan lijkt het erop dat de kans op monogame relaties erg klein is. Slechts 3 tot 5 procent van de 5000 soorten zoogdieren binden zich voor het leven, onder andere otters, bevers en wolven. Monogamie onder primaten bedraagt slechts 6 procent.
Sommige evolutionaire psychologen suggereren dat mannen meer behoefte hebben aan buitenechtelijke seks, deels wegens de mannelijke oerdrang om ‘genen te spreiden’ door middel van het uitdelen van sperma. Volgens de wetenschappers proberen zowel mannen als vrouwen op deze wijze hun evolutionaire vooruitgang te verbeteren door partners van hoge kwaliteit te kiezen, zij het op verschillende manieren.
“De menselijke soort is geëvolueerd om verbintenissen tussen mannen en vrouwen aan te gaan,”Maar die verbintenissen kunnen in allerlei huwelijkspatronen passen – polygamie, een-ouderschap, monogamie.”
Jane Lancaster, evolutionair antropoloog aan de Universiteit van New Mexico.
De menselijke soort is vergeleken met zoogdieren uniek, omdat ook de vaders meehelpen met het grootbrengen van kinderen.
“We weten dat mensen een zeer sterke verbintenis kunnen hebben en dat mannen een grotere vaderrol spelen dan bij de meeste andere primaten,” vertelt Daniel Kruger, sociaal en evolutionair psycholoog Volksgezondheid aan de Universiteit van Michigan.
“We zijn in dit opzicht bijzonder, maar tegelijkertijd zijn we – net als de meeste zoogdieren – een polygame soort.” Volgens Kruger kun je de mens het beste beschouwen als ‘mild polygaam’, waarbij een man met meerdere vrouwen verbintenissen aangaat.
Komt het verlangen naar ontrouw uit onvervulde leegten?
Vervolgens kijken we even naar de conventionele psychoanalyse over het waarom we ontrouw zijn. Deze theorie gaat uit van de idee dat veel mensen een langdurige relatie of huwelijk aangaan met de gedachte dat hun partner op een of andere manier hun leven wel zal ‘verbeteren’.
Dit is dezelfde situatie die we creëren als met het verzamelen van materiële zaken: “Deze auto gaat mijn leven verbeteren,” “Ik wordt gelukkiger met dit nieuwe T-shirt” of “Deze vakantie zal me compleet maken.”
Dan wordt je meedogenloos geraakt door de waarheid – of anticlimax zoals je wilt. Al deze materiële zaken die we denken te hebben of te ervaren vallen vroeg of laat in het niets. Het biedt geen vervulling op de lange termijn. Ik weet dat jullie dit gevoel allemaal op een of andere manier kennen en hebben ervaren.
Deze theorie stelt dat ontrouw meestal voortkomt uit dezelfde innerlijke leegte door alcohol- en drugsmisbruik, eetverslaving, gokverslaving, koopziekte enzovoort. Dit zou het gevolg zijn van onbewuste gevoelens van zelfverloochening en het creëren van een verslaving aan aandacht, bevestiging of seks – gebruik makend van anderen om je innerlijke leegte te vullen en je eenzaamheid weg te nemen.
Volgens mij klinkt dit wel bekend in de oren, al die redenen waarom we vals spelen. Maar wat als we onze relatie over het algemeen genomen gezond vinden, vol liefde en met een bevredigend seksleven, en tòch een gevoel ervaren van ‘opgesloten zitten’ en verlangen hebben naar een seksuele ervaring met iemand anders? Zou dit kunnen komen door ons aangeleerde idee over hoe een langdurige relatie of huwelijk zou moeten zijn?
Is polygamie het nieuwe monogamie?
Het afgelopen decennium lijkt er een culturele golf te hebben plaatsgevonden die polygamie promoot als een ‘oplossing’ voor conventionele, puriteinse monogamie. Wellicht komt dit deels voort uit de algemene weerstand die de moderne samenleving heeft tegen de verouderde ideeën over het huwelijk.
Tegenwoordig zien we meestal een verwrongen idee van monogamie in de vorm van een huwelijk dat velen kan afschrikken betrokken te willen worden in een langdurige relatie. Dit concept wordt vaak geassocieerd met onderdrukking, het spelen van gender-gebaseerde ‘rollen’, medeafhankelijkheid, eigendom, stagnatie, troost, jaloezie, wrok, passiviteit en ga zo maar door. Met deze associaties in je achterhoofd is het gemakkelijk te begrijpen waarom onze huidige cultuur de nodige bedenkingen heeft bij het huwelijk en monogamie.
Uiteindelijk zijn we niet iemands eigendom. We kunnen onmogelijk beloven dat we ons hele leven bij één persoon blijven en dicteren wat de ander wel en niet mag. Vanuit een hoger perspectief bekeken zijn we hier om te spelen en zoveel mogelijk te ervaren. Daarom is de idee vast te zitten aan een contract of trouwring in strijd met ons natuurlijke gevoel van vrijheid.
Het in vertrouwen een partnerschap met iemand anders vastleggen is iets heel anders dan iemand eeuwig trouw beloven. Daarom is het percentage echtscheidingen zo hoog.
In elke relatie komt er hoogstwaarschijnlijk een moment dat op z’n minst één van de partners op zielsniveau het gevoel krijgt dat het tijd is om een andere weg in te slaan voor nieuwe ervaringen. Relatieproblemen ontstaan wanneer zo’n gevoel bij beide partijen weerstand oproept, zich verzettend tegen hogere leiding wegens afhankelijkheid van culturele overtuigingen rondom het huwelijk.
Zoals gezegd, langdurige relaties kunnen geweldige ervaringen zijn om ons te helpen sneller te groeien, dat we hierna zullen belichten.
Doorbreken wat een toegewijde relatie zou moeten bieden
Om te kunnen begrijpen welke ervaring – polygamie of monogamie – het meest in harmonie is met ons werkelijke zijn, moeten we naar het grotere plaatje kijken.
We kunnen per slot van rekening niet helemaal vergeleken worden met onze dierlijke voorouders, daarmee degraderen we ons potentieel. We zijn energetische/spirituele wezens wiens romantische en seksuele ervaringen uniek zijn. Deze behoren niet te worden ondergewaardeerd en alleen in verband te worden gebracht met de werking van het fysiologische brein.
In werkelijkheid heeft zowel polygamie als monogamie voor- en nadelen. Het denkbeeld om elk van de ervaringen als ‘beter’ te bestempelen vind zijn wortels in ons geconditioneerde culturele en dualistische gedachtengoed rond beide mogelijkheden.
Zoals eerder gezegd, de grote meerderheid van de hedendaagse cultuur heeft een vertekend beeld van monogamie, gebaseerd op vroegere culturele programmering van wat een huwelijk of een monogame relatie zou moeten zijn.
Onze seksuele energie is een vorm van creatieve levenskracht, aanwezig om als levend wezen nieuw leven te creëren of om verbindende energie in onszelf te ontwikkelen en te gebruiken. Onze intieme relaties werken als spiegels naar elkaar, geven ruimte voor zelfbewustzijn en laten ieder geleidelijk dieperliggende niveaus van liefde ervaren door middel van het opbouwen van vertrouwen en intimiteit. Dit is wat een toegewijde lange termijnrelatie te bieden heeft.
Door toegewijde verbinding met één persoon in een sfeer van liefde en vertrouwen kunnen we onze liefdeservaring verdiepen. Dat betekent niet dat er een volledige samensmelting van twee individuele identiteiten plaatsvindt. Dat is een eigenschap van medeafhankelijkheid, een situatie die niet in harmonie is met ons ware zelf en daarom op de lange termijn onstabiel. Langdurige verbintenis met één persoon biedt een sfeer van beschermde eerbiedwaardigheid, waarin we intense niveaus van seksuele en liefhebbende energie kunnen overbrengen, waardoor hoger bewustzijn ervaren wordt.
Anderzijds kan deze vertrouwenssfeer ook omslaan in een saai, ongeïnspireerd liefdesleven voor mensen die zich niet bewust zijn van hun wensen en behoeften.
Daarom is het van belang elke romantische relatie tot een spirituele oefening te verheffen. Het is zó belangrijk om elkaar op onze reis te steunen en tegelijkertijd de verantwoordelijkheid te dragen voor wat we in een relatie te bieden hebben. Op deze manier voorkomen we de hiervoor genoemde sleur die velen ervaren, waardoor het verlangen om buiten de relatie ervaringen op te doen of ‘vreemd te gaan’ gestild wordt.
Het allerbelangrijkste in elke relatie
Enfin, we hebben nu verschillende kanten belicht van de keuze tussen monogaam en polygaam. We hebben gekeken naar de theorieën over ontrouw uitgaande van onze dierlijke oorsprong, evenals naar de hedendaagse theorieën over ontrouw en zelfverloochening om de leegten in onszelf op te vullen. Tot slot hebben we onderzocht hoe we vervulling kunnen vinden door relaties te beschouwen als een spirituele en ongedefinieerde oefening.
Uiteindelijk bestaan er geen vastomlijnde regels voor hoe we een relatie zouden moeten ervaren. Wat we wel kunnen doen is leren van wat er niet werkt in relaties die gebaseerd zijn op verouderde geloofssystemen.
Met het in hoog tempo stijgende percentage echtscheidingen in gedachten, is het van groot belang hier en nu te zeggen dat iedere relatie absoluut individuele vrijheid dient te bieden. Dat is van cruciaal belang. Laat de idee dat we onze partners bezitten of dat ze ons iets verschuldigd zijn los en de manier waarop we relaties ervaren zal totaal veranderen. Met vrijheid, eerlijkheid en onvoorwaardelijke liefde schenken we ieder persoon de kans om te groeien en de beste versie van zichzelf te zijn. En wat is er nou belangrijker dan dat?
Wil je hieronder jouw gedachten hierover graag delen – we weten dat het een heel belangrijk onderwerp is – we horen graag jouw visie!