Zeven jaar geleden kreeg ik te maken met paniekaanvallen zonder echt te weten wat daarvan de oorzaak was. Ik ging op zoek naar een oplossing, kreeg een aantal medicijnen, maar bleef continu moe en lag vele nachten klaarwakker in bed, waaruit ik vervolgens uitgeput opstond.
Omdat ik niet afhankelijk wilde zijn van medicijnen probeerde ik andere oplossingen, op het fanatieke af. Ik maakte gebruik van geluids-‘beats’ die me ontspanden, waarschijnlijk de beste externe oplossing. Ik kocht ook een ‘lichtbak’ om mijn diagnose ‘SAD’ (Seasonal Affective Disorder – Seizoensgebonden Affectieve Stoornis) te verlichten. Geen van deze oplossingen werkte echt goed voor mij, en ik bracht mijn dagen door met verder zoeken naar andere oplossingen.
Natuurlijk ging ik ook naar mijn huisarts, een no-nonsense ex-marinier die nog aan het oefenen was met kennis uit de zeventiger jaren en die het toepassen van vitamines, moderne en populaire geneeskunde schuwde. Hij schreef me een aantal slaapmiddelen voor, maar adviseerde me: “Maak je geen zorgen, als je lichaam slaap nodig heeft, dan slaap je, geloof me…” Dit bood echter geen soelaas in mijn dagen van eeuwige mist en toenemende ergernis (onthoud dit) over mijn conditie.
Uiteindelijk had ik een paar sessies met mijn vriend Michael Jeffreys en vertelde hem dat mijn ergernis het ergste was na het opstaan uit een slapeloze nacht en ik me verschrikkelijk voelde. Hij stelde me een zeer belangrijke vraag: “Wat zou er gebeuren als je wist dat dit de rest van je leven zo blijft?” In eerste instantie reageerde ik natuurlijk diep geschokt op dit vreselijke vooruitzicht en bood direct weerstand. Maar nadat de vraag bij me binnendrong besefte ik dat ik òf zelfmoord kon plegen òf de situatie kon accepteren zoals het is. Ik moest me overgeven.
Nu ga ik u niet vertellen dat ik die nacht sliep als een baby en het probleem was opgelost. Integendeel. Mijn klachten bleven en op een gegeven moment bezocht ik zelfs een acupuncturist. Maar Michael’s woorden begonnen te bezinken, alsmede de reactie van mijn huisarts, waarna ik de mogelijkheid van aanvaarding van nachtelijke slapeloosheid als essentieel onderdeel van mijn bestaan begon te overwegen.
Michael gaf me ook een soort van ‘toestemming’ om gewoon tussendoor dutjes te doen of te gaan liggen rusten wanneer ik me moe voelde. Tot die tijd had ik steeds geprobeerd om gewoon door te gaan. In die periode las ik ook het boek ‘Nog steeds hier’ (Still Here) van Ram Dass over ouder worden, aangezien veel van mijn problemen worden toegeschreven aan het bereiken van het zestigste levensjaar. Ram Dass sprak over zijn cliënten die veel tijd doorbrachten met ‘rondlummelen’ en daarover klaagden. Hij vertelde hen dat dit heel normaal was en dat je daar gewoon van mag genieten.
Iets voor u?
Oke tot zover, maar ik weet zeker dat sommigen van u zullen zeggen: “Ja maar, ik moet werken en als ik moe ben kan ik niet even zomaar achter een bureau of op mijn werkplek een dutje doen.” Dat is natuurlijk jammer en dat maakt het een beetje moeilijk, maar u kunt een pauze nemen, op uw ademhaling letten, u even terugtrekken en het feit accepteren dat je de dag moe eindigt.
Het is beter u over te geven aan de realiteit van de situatie. Komt deze opmerking u bekend voor? Het is de essentie van de leer van Eckhart Tolle (De kracht van het NU), en nu komt het ‘aha’-moment – bent u er klaar voor?
Als u zich daadwerkelijk terugtrekt en de omstandigheden accepteert zoals ze zijn, dan zult u ontdekken dat niet de vermoeidheid ‘het probleem’ is. De vermoeidheid is er. Het is wat het is.
HET ZIJN UW GEDACHTEN OVER VERMOEIDHEID DIE HET PROBLEEM ZIJN.
In dit geval kan Byron Katie’s ‘The Work’ nuttig zijn wanneer ze vraagt: “Wie zou je zijn zonder die gedachte?” Het is dus uw geest die schreeuwt: “Je hebt verdorie gelijk! Ik kan niet stoppen met denken hoe moe ik ben!” En dat is natuurlijk wat er gebeurt als u zich ’s nachts zorgen maakt over niet in slaap kunnen komen en de gevolgen daarvan die de volgende dag op u wachten.
Er is slechts één oplossing mogelijk: Laat uw geest maar lekker schreeuwen. Hou van de waarschuwingen over de gevolgen. Probeer intussen te ontspannen en kijk naar de schreeuwende geest, als naar een baby die aandacht wil. Het zal in het begin niet makkelijk zijn, maar u begint te erkennen dat u met uw rug tegen de muur staat en geen keuze meer hebt.
In mijn geval zou mijn geest maar blijven schreeuwen over hoe onproductief ik ’s morgens was. Mijn werk liep vertraging op en ik zat maar te lummelen. Dat verergerde mijn gevoel van onbehagen. Ik veroordeelde mezelf tot niksnut en mislukkeling. Langzaam begon ik het patroon in mijn gedachten te herkennen – ik had een gedachte, ik zag de gedachte, ik geloofde de gedachte, ik probeerde de gedachte op te lossen – hetgeen leidde tot nóg meer wilde gedachten.
Om een glimp op te vangen van hoe verkeerd uw op woorden afgestemde geest kan reageren, neem dan dit in overweging:
Uiteindelijk wordt het helder dat gedachten simpelweg niet ‘waar’ zijn. Het zijn slechts gedachten.
Zoals Eckhart Tolle suggereert: U merkt dat u kunt terugpraten tegen uw gedachten, u kunt ze zelfs negeren en er uiteindelijk om lachen.
Ik kwam tot de conclusie dat slapeloosheid in feite wordt veroorzaakt doordat het lichaam in opstand komt tegen de tirannie van de geest en de realiteit zelf, in een poging u een lesje te leren. U heeft geen controle over alles en alles heeft evenmin controle over u. En wellicht heeft u helemaal geen werkelijke invloed op iets (maar dat is een ander verhaal).
Het is voldoende te zeggen dat deze ontspanning, vanuit de visie van een geest die gedurende jaren van conditionering de controle heeft overgenomen, een enorme bevrijding is. Sterker nog, zoals Eckhart Tolle suggereert, dit is precies wat Jezus bedoelde met het ‘Koninkrijk der Hemelen.’
De kracht van opstand.
Een grote stap in de goede richting kan regelrechte opstand zijn. Als de telefoon gaat, niet opnemen. Wanneer er een berichtje binnenkomt, niet kijken. Wanneer email in uw mailbox aankomt, niet meteen openen, maar er een tijdje laten overheen laten gaan. Nogmaals, verwacht niet meteen na ‘één nacht’ resultaat. Probeer zelfs om helemaal niets te verwachten. Probeer de omstandigheden zoals die zich voordoen gewoon te accepteren. “Oh jee, ik ben weer moe” is voldoende. Probeer te rusten. Als u slaapt, wees dankbaar. Als u wakker ligt naast een geliefde, wees dankbaar.
Ligt u wakker naast een vervelend iemand, probeer dan de omstandigheden te veranderen. Ligt u alleen wakker, voorkom dan een innerlijke dialoog over hoe eenzaam u zich voelt omdat George Clooney of Doutzen Kroes niet naast u ligt. Vraag u maar eens af hoe vervelend het aantrekkelijkste persoon dat u ooit heeft gehad geweest zou zijn als u ècht moe was…
Indien mogelijk, probeer dan dagelijks te mediteren. De essentie van meditatie is bewust worden van wat is, bewust worden dat gedachten slechts gedachten zijn. Word uzelf bewust van uw ademhaling. En van de ruimte tussen de gedachten.
Dit is slechts een sleutel – beschouw geen van deze stappen als een ‘oplossing’ van een probleem. Het werkelijke probleem is niet de omstandigheden, maar uw gedachten erover. De omstandigheden zijn de werkelijkheid. Punt.
Ook begint u wellicht uw gedachten te zien als een lopende tekstbalk, zoals bijvoorbeeld een reclamelichtbak in het centrum van de stad of zo een die voorbijschuift onder de nieuwsuitzendingen op de televisie. Gewoon voorbij laten glijden en je uiterste best doen. U zult verrast zijn hoe heerlijk het voelt om te ontdekken dat het gewoon maar een stelletje pixels zijn die over een beeldscherm schuiven.
Tot slot, wees lief voor uzelf en let op uw ademhaling. Niet proberen ‘te leren’ hoe u moet ademhalen. Wees ervan bewust dat uw ademhaling slechts het bewijs is dat Het Leven gewoon doorgaat, wonderbaarlijk, met of zonder uw vervelende gedachten. Dat laat Het Leven totaal onverschillig.
Tom Bunzel