Een puber in huis hebben kan soms aanvoelen als een volledig nieuw kind in je gezin krijgen. Waar er gisteren nog heerlijk werd gespeeld, geknuffeld, gepraat en gelachen kan er vandaag ineens een chagrijnig kind rondlopen dat zich te pletter verveelt en jou de meest irritante persoon op aarde vindt. Een kind dat uren op de bank hangt met de telefoon in de hand en oordopjes in de oren. Een kind dat niet geleerd lijkt te hebben om rekening met anderen te houden. Een kind dat je het bloed onder de nagels vandaan haalt en je geduld ernstig op de proef stelt.
Grensgebied
Pubers zijn een heel bijzondere groep binnen onze menselijke soort. Ze bewegen zich in het grensgebied tussen kind zijn en volwassen zijn. Dat gaat gepaard met grote veranderingen, zowel innerlijk als uiterlijk. Veranderingen waar ze jouw hulp bij nodig hebben en tegelijkertijd ook weer helemaal niet. Veranderingen die ze zelf soms maar nauwelijks bij kunnen houden, laat staan begrijpen. En met die veranderingen in hen, komen er dus automatisch ook veranderingen in jouw gezin.
Experiment
Dat is niet altijd makkelijk om te accepteren. Zeker niet als je je als ouder afgewezen voelt of als er veel strijd ontstaat in huis. Toch kun je ook enorm veel profijt hebben van het feit dat je een puber in huis hebt. Om te begrijpen hoe, wil ik graag een experimentje met je doen.
Netflix
Stel je eens voor dat jij vroeger de mogelijkheid had gehad om alle afleveringen van “goede tijden, slechte tijden”, “the bold and the beautiful”, “the a-team”, “the loveboat”……….. achter elkaar te kunnen kijken. Had je dat dan gedaan? Was je er blij van geworden? Had je dan nergens anders aandacht voor gehad? Als er een serie was die je volgde (welke dan ook) dan is de kans heel groot dat jouw antwoord nu luid en duidelijk ja is. Kun je je dan voorstellen dat jouw kind zich maar moeilijk los kan rukken van Netflix?
Erbij horen
Stel je voor dat jij vroeger de mogelijkheid had gehad om heel dicht in de buurt te zijn van de populaire jongens en meiden. Ook de onbereikbare, die jaren ouder zijn. Stel je voor dat je dat op elk willekeurig moment en elke willekeurige plek had gekund. En stel je voor dat je daarbij ook nog eens helemaal onzichtbaar had kunnen zijn als je dat wilde. Had je er dan gebruik van gemaakt? Ja? Hoe zou het hebben gevoeld voor je om je te kunnen bewegen in en met groepen populaire leeftijdsgenoten? Zou je het fijn hebben gevonden om te voelen alsof je erbij hoort? Begrijp je dan nu misschien beter waarom jouw kind verslaafd is aan vlogs die in jouw ogen waardeloos zijn?
Verplaatsen in je kind
Dit mini-experimentje heeft natuurlijk maar één doel en dat is dat jij je af en toe verplaatst in jouw kind. Dat je jouw ergernis, zorgen, verdriet en al wat er is even parkeert. Dat je op zoek gaat naar wat jouw kind drijft. Waarom het fijn en belangrijk voor hem is om te doen wat hij doet. En dat je jouw kind dat dan ook gunt. Hoeveel pijn het jou misschien ook doet of hoeveel moeite het je ook kost.
Spannend
De puberteit is voor jouw kind net zo’n spannende fase als voor jou. Hij moet langzaam het kind zijn, de zorgeloosheid en het plezier afleggen en zich tegen jou en jouw grenzen afzetten om zo te ontdekken wie hij is. Hij moet zich staande houden tussen leeftijdsgenootjes die met een andere snelheid door dit proces heen gaan en zijn eigen grenzen gaan bepalen en bewaken.
Steun
In deze fase zijn de meningen van leeftijdsgenootjes over het algemeen belangrijker dan die van jou. Jouw hulp en steun zal niet zo vaak gevraagd worden en zelfs worden afgewezen. Toch heeft jouw kind behoefte aan jouw steun. Steun in de vorm van acceptatie, ruimte en de wetenschap dat je er bent als het nodig is. Acceptatie voor de verandering, het anders zijn en anders worden. Acceptatie voor het verwerpen van jouw manier van leven, van wat je in de opvoeding hebt meegegeven. Acceptatie van jouw nieuwe plek. Ruimte om te mogen uitproberen, te mogen falen en eigen-wijs te mogen zijn. Ruimte om op de bank te hangen, schijnbaar niks te doen, maar in feite bij te komen van dit alles.
Profijt
Als je op deze manier om kunt gaan met jouw puber, dan profiteert niet alleen hij of zij daarvan, maar jij ook. Jij krijgt namelijk ook in sneltreinvaart levenslessen aangeboden. Zo wordt er veel gevraagd van je flexibiliteit. De ene keer mag je dichtbij komen en hebben jullie een mooi gesprek, de andere keer wordt je keihard afgebrand vanwege je rare stem, eeuwige gezeur of stomme baan. Kun je beide situaties omarmen? Kun je flexibel meebewegen met de stemmingswisselingen van jouw puber? Dan groei ook jij enorm in deze periode.
Verrijkend
Daarnaast laten pubers ons in het algemeen belangrijke dingen zien. Zij stellen onze levenswijze, onze grenzen, onze normen en waarden ter discussie. Zaken die wij allang niet meer ter discussie stellen omdat ze nu eenmaal zo zijn. Maar hoe verrijkend voor jou zou het zijn als je je openstelt voor de discussie? Als je er naar kijkt vanuit het standpunt van je puber? En zo misschien je eigen piketpaaltjes toch een beetje verplaatst, een beetje anders gaat leven.
Rekening houden met jezelf
Pubers kunnen ook heel egocentrisch zijn en doen wat bij ze opkomt. Vaardigheden die wij meestal hebben afgeleerd omdat het niet heel handig is om zo te leven. Vaak hebben wij ze echter te veel afgeleerd. Zijn we doorgeslagen naar rekening houden met alles en iedereen, behalve onszelf. En doen we vooral wat moet, in plaats van waar we zin in hebben. Door ook hierin met je puber mee te bewegen creëer je voor jezelf ook ruimte om je leven net iets meer in te richten zoals jij dat wilt. Dat is toch heel erg fijn?!
Een puber in huis kan op sommige momenten een regelrechte kwelling zijn, het kan het uiterste van je vragen, en soms kan het je gewoon teveel worden. Daar wil ik helemaal niks aan afdoen. Maar buiten dat is het een enorm boeiende periode waarin voor alle partijen veel groei mogelijk is. Een periode die wat mij betreft een beetje heilig zou mogen zijn, een periode waar we ontzag voor mogen hebben, een periode die we kunnen koesteren en waarin we elkaar (als ouders onderling) tot steun zijn.
