De gevolgen van stress tijdens je zwangerschap

Wat er ook is gebeurd in jouw leven of het leven van jouw kind: jouw kind heeft jou nodig om de wereld weer met vertrouwen tegemoet te kunnen treden.  Voordat we daar naar toe kunnen overgaan en het geheel kunnen gaan overzien, is er nog één onderwerp dat om onze aandacht vraagt en dat is Stress tijdens de zwangerschap. Vandaag deel IV van de serie ‘Als het niet goed gaat met je kind’.

Al eerder heb je kunnen lezen over problematiek rondom de hoogsensitiviteit van je kind (deel I) , over mogelijke vormen van trauma, al dan niet overerft (deel II) en over frustraties in je relatie en familielijn (deel III). Je hebt kunnen lezen dat je kind eigen ervaringen kan hebben, maar dat ook jouw ervaringen en pijn uit jouw verleden van zeer grote invloed kan zijn op het welzijn van jouw kind.

Overleven

Of het nu gaat om een trauma van je kind, om een eigen trauma of traumatische jeugdervaringen, een trauma zorgt ervoor dat je in een overlevingsstand terecht komt van vechten, vluchten en bevriezen. De overlevingsstand maakt dat je je onveilig voelt, ook in situaties die helemaal niet op het trauma zelf lijken, maar je wel een zelfde gevoel van onveiligheid geven. En daar reageer je op, omdat je in aanraking komt met het oorspronkelijk trauma of pijn.

En omdat jouw kind verbonden is met jou, voelt wat jij voelt en doet wat jij doet, zal jouw kind op een zelfde wijze gaan reageren zoals jij dat doet. Als jij in de aanval gaat of vanuit angst opereert, en regelmatig in de stand van vechten, vluchten of bevriezen  terechtkomt, dan is het ook voor jouw kind onmogelijk om dat anders te doen. En dan kun je gaan sleutelen aan je kind, maar dat heeft niet zoveel zin als jij zelf nog in de overlevingstand staat. Omdat jij het leven – bewust of onbewust – op wat voor manier dan ook nog steeds als onveilig ervaart. Je kind kan het op zijn beurt ook niet anders ervaren.

Soms lijkt je leven in het Nu wel aardig op de rit, maar kom je door ervaringen van je kind alsnog in aanraking met ongeheelde delen van jezelf. Deze worden door je kind aangeraakt en geprojecteerd en kun je vooral herkennen aan het feit dat je er simpelweg door geraakt wordt.

Jouw kind kan de wereld met vertrouwen tegemoet treden vanuit een solide basis en een krachtige verbinding met jou. Daarnaast heeft het jouw hulp nodig bij het reguleren van zijn eigen emoties, maar dat kan alleen als jij vanuit rust en verbinding je kind hierin bijstaat.

De pure verbinding

Moeder en kind zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar. Jaren terug zei mijn zoontje dat hij zich meer verbonden voelde met mij puur vanwege het simpele feit omdat hij letterlijk uit mij voortkomt. Hij was toen 5 jaar oud toen hij mij dat vertelde.

En het is waar. Moeder en kind zijn zo intens verbonden, niet alleen omdat je kind letterlijk verbonden is geweest door de navelstreng en gevoed werd met jouw lichaam, maar ook omdat het zich al in de zwangerschap met jou identificeert. Het voelt jou en het lijkt daarbij alsof dit zijn eigen gevoel is, omdat er nog niets anders is.

Sterker nog, soms kom ik zelfs mensen tegen in mijn praktijk die de ‘ellende’ die hen te wachten staat, al aanvoelen voordat ze in de buik van de moeder terecht komen. Dan lijkt het hun eigen thema te zijn, dat ze zelf liever niet op aarde willen zijn. Zelf denk ik dat deze zielen al aanvoelen dat het niet helemaal klopt, omdat de ouders niet in verbinding zijn en het leven niet aankunnen of niet zien zitten. En dat deze energie in strijd is met de energie van het Al, van eenheid, alwaar zij vandaan komen. En dat nemen zij mee het leven in.

Stress tijdens de zwangerschap

Of de verbinding al voor de zwangerschap of tijdens de zwangerschap reeds ervaren wordt, maakt niet zoveel uit. Het gaat er wel om hoe jij je destijds hebt gevoeld. En hoe jij je zelf tijdens je eigen zwangerschap hebt gevoeld.

Heb jij een fijne zwangerschap gehad, waarin je ontspannen bent geweest en je redelijk gelukkig hebt gevoeld, dan is de kans vrij groot dat het begin van het leven van jouw kind ook redelijk ontspannen is en soepel verloopt. Soms zijn er complicaties die stress veroorzaken, maar ook anderzijds zijn er vele manieren van stress mogelijk.

Zelf was ik nogal overdonderd door mijn eerste zwangerschap. Ik was 35 en dat was voor ons zo’n beetje het laatste moment waarop het misschien nog mogelijk was om zwanger te raken. In tegenstelling tot veel mensen in onze omgeving raakte ik direct zwanger, terwijl het voor anderen onmogelijk was om of zwanger te raken of te blijven. Naast het feit dat ik zelf overdonderd was, voelde ik me daar schuldig over. Ik was ook geenszins van plan om veel minder te gaan werken omdat ik met mijn carrière bezig was.

Ik was bovendien nogal verwonderd over het feit dat ik een jongen zou krijgen, omdat ik dacht te voelen dat het een meisje zou zijn. Dat voelde alsof mijn gevoel mij in de steek had gelaten. Daarnaast voelde ik mij nogal alleen in de zwangerschap, niet gesteund en extreem onzeker omdat ik niet zo veel ervaring had met kinderen. En bovendien was ik bang om het niet goed te doen. Later begreep ik vooral dat ik koste wat het kost wilde voorkomen dat mijn kinderen door dezelfde pijn heen moesten als waar ik ooit doorheen was gegaan .

In diezelfde zwangerschap voelde ik mij ook in mijn werk niet echt gezien en de laatste dag op mijn werk was zelfs een grote teleurstelling en voelde alsof ik er niet toe deed. Verder had ik tijdens mijn zwangerschap veel pijn en moest al snel minder werken, tot grote onvrede van mijn collega’s. Ik kon maar een paar uur zitten en daarna was het haast onmogelijk om überhaupt nog in beweging te komen. Het duurde daarom nog wel even voordat ik na de geboorte van mijn eerste lichamelijk weer in staat was tot een tweede zwangerschap.

Na een paar pogingen, waarin ik me ook teleurgesteld voelde omdat de zwangerschap niet direct kwam en ik graag wilde dat het verschil in leeftijd tussen mijn kinderen niet al te groot zou worden, kwam ik erachter dat ik weer zwanger was. Dat was echter nadat ik net te horen had gekregen dat mijn vader in het ziekenhuis lag en er niets meer voor hem gedaan kon worden. Ik was bang dat hij de geboorte van ons tweede kindje niet zou halen. En durfde ook haast niet te vertellen dat ik weer zwanger was, terwijl het zo slecht ging met mijn hem en ik nieuw leven in mij droeg.

Ook tijdens mijn tweede zwangerschap had ik – na mijn eerste burnout en ondertussen op een nieuwe werkplek – behoorlijk wat problemen op mijn werk.  En dat was nogal zacht uitgedrukt. Er werd veel gemanipuleerd en achter mijn rug om veel gepraat. Eerlijkheid en openheid was een woord wat daar niet zo vaak voor kwam. Nadat ik een heftige astma aanval kreeg, besloot ik dat ik niet meer terug kon gaan naar deze voor mij nare en negatieve omgeving. Ik sliep niet meer, hoestte alleen nog maar, had veel pijn en een zoontje dat alle kanten opvloog.

Mijn dochter werd uiteindelijk 4 weken en 1 minuut te vroeg geboren en werd verbannen naar de afdeling neonatologie. Zij had keurig gevolg gegeven aan mijn wens dat ik wilde dat deze zwangerschap voorbij zou zijn. Zij werd geboren met ernstige reflux en een koemelkallergie.

Mijn ene kind, mijn zoon, vloog alle kanten uit, totaal ongeaard en mijn andere kind, mijn dochter, klampte zich volledig aan mij vast. ik zou er nog heel veel over kunnen vertellen, maar ik denk dat ik het het beste kan samenvatten dat mijn kinderen als kleintje al direct in een overlevingsstand terecht kwamen. En daar zat ik zelf ook in.

Kinderen reageren op jou, op hoe jij je voelt en leven jouw thema’s uit. Soms heb je duidelijk stress ervaren tijdens je zwangerschap, sosm ervaar je veel frustratie in je leven en soms is er nog sprake van veel oud zeer.  Bij mij was het dubbelop ook al had ik er ondertussen ogenschijnlijk een prima weg in gevonden. In die tijd was ik echter nog niet zo bewust  ….

De gevolgen van stress en trauma

Ook jouw kind heeft reeds in de baarmoeder al contact heeft met jou, met dat wat je voelt, met jouw frustraties en met jouw onverwerkte ervaringen. En soms wordt dat tijdens de indaling ook al gevoeld, waardoor het lijkt dat je als kind het leven al niet zag zitten.

Stress tijdens de zwangerschap, maar ook complicaties bij de geboorte, vaccinaties of andere heftige gebeurtenissen zijn van grote invloed op het welzijn en de ontwikkeling van een kind. Deze stress kan ook door trauma’s vanuit vorige generaties zijn doorgegeven. Het maakt dat je in de overlevingsstand terecht komt. En dat heeft vaak te maken met een verstoring in de ontwikkeling van de primaire reflexen van een kind.

Primaire reflexen zijn automatische reflexen die het ongeboren kind helpen om zich voor te bereiden op de geboorte en om te overleven na de geboorte. Wanneer het zenuwstelsel zich goed ontwikkeld komen deze reflexen na ongeveer een half jaar onder controle, dat gebeurt echter niet altijd.

Als jij als ouder tijdens je zwangerschap op het moment van het ontstaan van de reflex stress ervaart, kan de foetus (dan nog zonder hersenen) in een primaire reflex schieten, maar er niet meer uitkomen. Dan raakt de foetus als het ware verlamd of bevroren. De reflexen blijven vervolgens ongeremd aanwezig en dat veroorzaakt problemen in het dagelijks functioneren met mogelijke gevolgen als  (hyper)gevoeldigheid, autisme, ADHD, ADD, PDD-NOS, Dyslectie en andere leerproblemen. Dat gebeurt ook bij andere trauma’s.

In het boek van Margaret Mulder ‘Reageren of ageren’ kun je lezen dat een verstoring in de vroegste reflexen – die ook door een later trauma verstoord kunnen raken – mogelijk met autisme en hooggevoeligheid te maken zouden kunnen hebben.

Bij veel hoogsensitieve kinderen gaat het dan vooral om de Fear Paralysis Reflex (de terugtrekreflex) die in de 6de/7de week van de zwangerschap ontstaat en de Mororeflex die in de 9e week van de zwangerschap ontstaat.

Uiteindelijk gaat in dat geval in het dagelijkse leven alle energie naar het in stand houden van deze reflexen toe met alle (heftige) gevolgen van dien, zoals heftig gedrag, het vluchten, vechten en bevriezen wat probleemgedrag op school veroorzaakt, concentratiestoornissen en extreme vermoeidheid om uiteindelijk mogelijk niet tot een goede ontwikkeling te komen. Dan kunnen er bijvoorbeeld problemen met o.a. de motoriek en leerproblemen ontstaan. Vaak gaan we dan daarmee aan de slag, maar wordt er geen aandacht besteed aan het oorspronkelijke probleem van de verstoorde reflexen. Dat heeft niet zoveel zin, omdat er daardoor nog geen nieuwe verbindingen gemaakt kunnen worden.

Wat kun je wel doen?

Een stoornis van een primaire reflex kun je met reflexintegratietherapie aanpakken, maar ook op een wat snellere holistische wijze, waarbij de stress en trauma van het kind zelf, de oorzaak en de blokkades energetisch verwijderd  worden en opgeschoond. Ook is het belangrijk dat de energie van de ouder en kind gescheiden wordt. Soms is de erkenning van de ouder daarbij al voldoende. En soms mag je daar zelf mee aan de slag.

Daarna heeft je kind jouw begeleiding nodig bij het vormen van nieuwe hersenverbindingen omdat soms het systeem nog aan het oude gewend is. Voorwaarde daarbij is dat je zelf ook uit de overlevingsstand komt, het goede voorbeeld geeft en rustig aanwezig kunt blijven bij de heftige emoties en gedrag van je kind.

Ook jouw kind daagt jou uit

We hebben nu samen veel mogelijke oorzaken doorlopen. Een kind kan eigen ervaringen hebben, eigen trauma’s en eigen negatieve ervaringen in het gezin of daar buiten. Maar een kind leeft ook de thema’s van de ouder uit, voelt wat de ouder voelt en reageert daarop.

Jouw kind spiegelt jou. Jouw eigenschappen, jouw emoties, jouw verleden. Je kind is een zuivere graadmeter van jouw eigen welzijn. Let dan ook eens goed op in geval van (extreem) aangepaste en onaangepaste kinderen, omdat ook daar zomaar een stuk oude pijn van jezelf naar boven zou kunnen komen drijven ….

Als je goed leert kijken naar je kind, dan kun je veel leren over jezelf. Als je dat aanpakt, verandert er veel voor jou én je kind. Uiteindelijk gaat het er dan om hoe jij met je kind omgaat en wat jouw kind jou laat zien en nodig heeft. In mijn Workshop voor Ouders gaan we daar mee aan de slag, leer je wat je kind nodig heeft van jou en wat jij mag loslaten zodat het voor jouw kind weer beter wordt.

Wat heeft jouw kind nodig?

Kinderen van NU willen gezien en gehoord worden. Zij willen zijn wie zij werkelijk zijn en dragen dat uit. Ze willen met respect en eerlijkheid behandeld worden, net als volwassenen. Ze dagen jou uit om het zelfde te doen.

Je helpt je kind vooral door je kind niet te willen veranderen, maar door het te laten zijn wie het werkelijk is. Ze hebben daarbij wel duidelijkheid nodig en ook duidelijke grenzen, echter zonder dat zij zichzelf verliezen en aangetast worden in hun eigenwaarde.

Ze hebben jouw balans nodig, en oprecht contact in het nu vanuit verbinding met je kind en gericht op zijn behoeften. Om vervolgens je kind te begeleiden en helpen bij het reguleren van zijn eigen emoties. Daarbij mag je dus zelf het goede voorbeeld geven.

Je helpt je kind ook als je je leert intunen op het mooie ontvankelijke in je kind, als je vertrouwt op de wijsheid van het kind en waar nodig in vrijheid adviezen aanreikt, ontstaat er weer een prachtige verbinding. Dan help jij je kind op te groeien in zelfvertrouwen en een gezonde eigenwaarde.

Tot slot

Onze kinderen komen hier op aarde om ervaringen te hebben. Net als jij. Daar hebben ze jou voor uitgezocht. Wat ze ook bij jou ervaren of hebben ervaren, het is part of the deal en daarmee volkomen aanvaardbaar.

Door alles krachtig aanwezig te durven laten zijn en door af en toe een helpende hand aan te reiken, heeft jouw kind vooral veel baat bij jouw accepterende aanwezigheid in het nu. Jouw kind kan bovendien je hulp goed gebruiken bij het leren reguleren van zijn emoties én over het leven hier op aarde in hun menselijke hoedanigheid in een kinderlichaam.

Maar …. uiteindelijk help je je kind het meest door er voor te zorgen dat jij zelf goed in je vel zit en gelukkig bent door jouw verleden en je frustraties achter je te laten. Dan kan jouw kind volgen.

Foto van Simone Rutgers

Simone Rutgers

Ik ben Simone Rutgers. In mijn succesvolle praktijk begeleid ik hoogsensitieve kinderen en volwassenen naar verbinding, vrijheid en authenticiteit als zij de weg (even) zijn kwijtgeraakt.
nieuwetijds 5-hoek

Overige artikelen

De wereldwijde uitroeiing van authenticiteit, volgens dr. Gabor Maté
Het Pad van de Lichtwerker: Een Kennismaking
14-jarige wint prijs voor ‘Beste Jonge Wetenschapper van Amerika’ met pesticidendetector
Waarom vergeven zo belangrijk is
Stap uit je overleefstand
Golven van Angst: Een Kritische Blik op Doemscenario’s
Een nieuwe wereld en hoe je die kunt creëren
Hoe kom je van een burn-out naar werk dat echt bij je past? Met een pas op de plaats!
Jouw kind is niet het probleem
“De wereld is een schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel”
Pas je de Wet van Aantrekking toe, of raak je verstrikt in magisch denken?
Van leegte naar liefde: hoe (ziels)relaties innerlijke groei stimuleren