Wat als je kind niet van je loskomt?

In een eerder verschenen artikel van mij heb je kunnen lezen over hoe Bewust Ouderschap er mogelijk uit zou kunnen zien. Met Bewust Ouderschap geef je je kind(eren) een mooie basis mee. Maar wat als dat extreme vormen krijgt?

Wat als je kind zich thuis wel oké lijkt te voelen, maar zich nauwelijks alleen in de buitenwereld kan begeven? En wat doe je als jij constant stand-by staat omdat je kind aan je hangt en niet los kan komen van jou? Daarover gaat dit artikel.

Het hoog sensitieve teruggetrokken kind

In grote lijnen zou je kunnen stellen dat in de groep van hoogsensitieve kinderen twee types kinderen zijn te onderscheiden: het wat teruggetrokken, meer in zichzelf gekeerde kind en het naar buiten tredende kind. Het verschil in type komt vooral naar buiten bij overprikkeling, als de prikkels te veel zijn geworden om zelf te verwerken.

In het gedrag van de kinderen zie je dan bijvoorbeeld dat het ene kind bijvoorbeeld niet van aandacht in een groep houdt en zich amper kan uitspreken, terwijl de ander het wel spannend lijkt te vinden, maar ook prachtig.

Onder de vele hoogsensitieve kinderen is er een groep kinderen die het teruggetrokken gedrag in extremere mate doorvoeren. Zij lijken bijna geen stap in de buitenwereld te kunnen zetten zonder hun moeder.

Ze hebben lang niet altijd interesse in vriendjes, of ze klampen zich vast aan hun moeder  bij het afscheid nemen. Zij lijken zich niet te kunnen handhaven in de buitenwereld en uiten dat op een wijze zoals dat bij hun karakter past: naar binnen of naar buiten tredend.

In de loop der tijd heb ik in deze groep kinderen een aantal gemeenschappelijke kenmerken mogen ontdekken die ik hieronder verder zal toelichten.

Verborgen blik

Het zijn vaak prachtige kinderen met een intense oogopslag en een sprekend gezicht. Als zij zich openen, stralen ze. Voor velen blijft deze open blik lange tijd verborgen voor de buitenwereld omdat zij zich daar nog niet kunnen openen en dan is hun blik zeker niet op anderen gericht.

Overgevoeligheden

Zij beschikken over een hoge mate van gevoeligheid, die je wellicht als een overgevoeligheid zou kunnen beschouwen. Deze kan zich op vele vlakken manifesteren. Denk bijvoorbeeld aan allergieën en intoleranties, maar ook aan gevoeligheid voor externe emotionele prikkels, afkomstig van een individu of groep mensen die hen lijkt te overweldigen. Hetzelfde is mogelijk met geluid en licht.

Moeder claimen

Zij hangen aan hun moeder en dulden vaak van kleins af aan geen anderen in de buurt, laat staan dat anderen hen mogen aanraken of vasthouden. En ze ergens achterlaten zit er de eerste tijd zeker niet in.

Niet zomaar te benaderen

Ook als ze wat ouder worden, duurt het meestal even voordat je contact met deze kinderen kunt krijgen. Tenzij je hen met een volledig open vizier benadert en zelf laat kiezen wanneer zij er klaar voor zijn. Daarmee zijn deze kinderen in mijn ogen een zuivere graadmeter voor het al dan niet in verbinding zijn van de mensen om hen heen. Zij hebben moeite met mensen die zichzelf niet zijn of die niet in verbinding zijn.

Lijken verlegen

Zij kunnen lang niet altijd antwoord geven op vragen, zeker niet in groter gezelschap. Ze kunnen zich heel anders gedragen als er geen volwassenen bij zijn. Pas dan kunnen zij laten zien wie ze zijn. Ook al werkt dat niet voor al deze kinderen zo. Vaak wordt dit gedrag – geheel ten onrechte – verward met verlegenheid of een emotionele achterstand maar daar heeft het weinig mee te maken. Er zit zo veel meer onder dan dat.

Slecht slapen

Bijna allemaal slapen ze slecht en onrustig en worden met enige regelmaat ’s nachts overstuur wakker waarbij ze de weg kwijt lijken te zijn geraakt. Vaak is het dan niet mogelijk om contact te krijgen. Sterker nog, het lijkt erop dat zij heel ergens anders zijn.

Op een gegeven moment hebben zij nog wel een middagslaapje nodig, maar kunnen zij zelfs bij een kwartiertje slaap in de avond de slaap niet meer vatten.

Ontvankelijk voor energieën

De meesten zijn zeer ontvankelijk voor vreemde energieën waar zij nogal heftig op kunnen reageren. Met enige regelmaat zul je merken dat zij bepaalde ruimtes weigeren in te gaan, hoe klein zij ook zijn. Ik heb zelf het vermoeden dat mogelijk juist het nachtelijke bezoek van deze vreemde energieën veel onrust in de nacht veroorzaken. Dit in combinatie met hun eigen intense onverwerkte emoties, emoties van anderen, met name van de ouder(s) en andere onverwerkte prikkels.

Passen niet in het huidige onderwijssysteem

Voor veel van deze kinderen is het niet mogelijk om een goede opvang te vinden. Dat geldt zowel voor een gastouder als een peuter- of kinderopvang. En ook gedijen deze kinderen vaak niet binnen het reguliere schoolcircuit. Meestal sluit een kleinschalige school of bijzonder onderwijs zoals bijvoorbeeld de Vrije School beter aan bij de eigenheid van het kind.

Maken niet snel contact

Veel kinderen maken niet zo snel contact met andere kinderen en lijken dat ook niet te willen. Zij zonderen zich vaak af als zij toch naar de opvang gaan. Dit zie ik zelf als een manier om zich tegen de vele prikkels die op hen afkomen te beschermen. Voor de medewerkers lijkt het dan prima te gaan, maar als je goed kijkt, lijkt het mij niet echt heel erg gezond.

Mijn dochter werd geprezen om haar gedrag, liet zich uiteindelijk wegbrengen, maar had niet veel contact. Zij bracht veel tijd alleen door. Voor de leiding leek het prima te gaan (ze huilde immers niet) maar als ik haar op kwam halen, wilde ze niets anders dan snel wegwezen.

Uiteraard zijn er nog veel meer eigenschappen, meer overeenkomsten én verschillen, maar in deze groep van hoogsensitieve kinderen zijn dit wel de meest opvallende en overeenkomstige kenmerken. Het spreekt denk ik voor zich dat deze kenmerken ook nog eens in verschillende mate en sterkte aanwezig kunnen zijn.

Hoe reageren ouders op dit gedrag?

Ouders (en vanuit hun pure verbinding met het kind in het bijzonder de moeders) kunnen zich hieraan volledig over geven of ze kunnen in de weerstand gaan, met alle gevolgen van dien.

Degene die zich overgeven, voelen dat het echt niet anders kan en doen er alles aan om hun kind te helpen, te beschermen tegen en ondersteunen in de boze en overweldigende buitenwereld. En het kan haast niet anders – ook zij zullen uiteindelijk weerstand gaan voelen en uitgeput raken. Waar zij zich vervolgens schuldig over voelen, omdat ze onvoorwaardelijk van hun kind horen te houden. En zij willen alles geven wat er binnen hun mogelijkheden ligt.

Natuurlijk ouderschap

Sommige ouders kiezen om deze reden bijvoorbeeld heel bewust voor Attachment Parenting, in het Nederlands vertaald naar Natuurlijk Ouderschap. Het is een opvoedmethode waarbij onder andere hechting, vertrouwen en het volgen van je kind centraal staat. Een prachtige, liefdevolle benadering, die veel toewijding vraagt van ouders. Soms vraagt het misschien wat te veel.

Hoe nobel dit streven ook is, uiteindelijk is het soms niet vol te houden. Ook ik heb me hier een aantal jaren schuldig over gevoeld. Dan is het te veel geworden. Uiteindelijk raken ouders uitgeput en gaan zich, ondanks dat het hun grootste allergie is, te buiten aan bijvoorbeeld boosheid. Buiten dat is het voor mij nog maar de vraag of het gezond is om op deze manier het ouderschap in te vullen en jezelf buitenspel te zetten.

Advies

Zoals op vele andere vlakken zullen deze ouders worden aangesproken op hun ouderschap en zullen zij (ongetwijfeld goedbedoelde) adviezen aangereikt krijgen. Zelf kreeg ik bijvoorbeeld te horen dat ik maar eens wat tijd voor mezelf moest nemen, een middagje weg of zo en ontspannen. Of ik moest maar wat meer loslaten en weten dat huilen erbij hoort, en terwijl het overduidelijk was dat mijn dochter veel pijn had, moesten we haar maar rustig laten huilen.

Slaapgebrek zou voor kersverse ouders ook heel normaal zijn, maar vaak heb ik het niet gehoord dat er veel ouders zijn die een paar jaar lang moesten doen met maximaal 3 uur slaap per nacht en slapen in ploegendiensten.

Al deze goedbedoelde adviezen leveren weinig op, behalve een sterk gevoel van onbegrip. En ook op medisch vlak en vanuit het reguliere circuit – zonder overigens het hele circuit over één kam te willen scheren – kun je weinig verwachten.
Toch gaat het ook niet zomaar lukken om op de één of andere manier iets anders te doen. Dat voelen al deze moeders met hun eigen gevoeligheid, terecht, ook heel sterk aan. Maar wat werkt dan wel?

Wat kun je doen

In de eerste plaats is het voor de meeste hoogsensitieve kinderen nogal wat om vanuit de liefde en het Eén te landen op aarde. Niet voor niets zijn er zo veel volwassenen die dat ook niet kunnen. De aarde en de mensen om hen heen beschikken veelal over een veel lagere trilling en dat vraagt veel van deze kinderen.

Een normale geboorte heeft al veel impact op een kind. Vanuit een veilige en warme zone waarin het kind volledig verbonden is met de moeder kom je bij je geboorte als hoogsensitief kind direct al met een vorm van afgescheidenheid in aanraking. Dat gebeurt letterlijk bij het doorknippen van de navelstreng. Je kunt je vast wel voorstellen wat een impact een geboorte heeft als daar ook nog eens complicaties bijkomen.

Nu denk je misschien dat elke baby geboren wordt en dit meemaakt. Dat is ook zeker zo. En elk kind beschikt van nature ook over een aangeboren vermogen om dit te boven te komen. Echter, de meeste ouders – en zeker de hoogsensitieve ouders – willen liever voorkomen dat hun kind huilt en die doen er alles aan om het te troosten. Dat huilen heeft echter een hele belangrijke functie: het verwerken van de geboorte en landing hier op aarde.

Dus toch laten huilen?

Ja, dat zeker. Maar wel samen met jou. Zonder dat er ook maar iets anders hoeft te zijn. Een kind dat alles alleen moet verwerken, alleen in zijn bedje, kan de overtuiging ontwikkelen dat het overal alleen voor staat en ervaart een sterke vorm van afgescheidenheid. Daar kan het in zijn latere leven veel last van krijgen. Wil je hier wat meer over lezen, over het laten huilen in jouw aanwezigheid, dan raad ik je het boek van Aletha Solter – ‘De taal van huilen’ aan.

Je kind heeft jou ook nodig bij het verwerken van andere ervaringen en aan jou als ouder de schone taak om daar bij aanwezig te zijn en op een goede manier grenzen te stellen. Zie ook ‘Het ongedwongen Kind’ van Aletha Solter.

Je kind heeft ook jouw hulp nodig bij het verwerken en doseren van alle prikkels. Aan jou ook de taak om ondanks de hoge gevoeligheid je kind aan de hand mee te nemen bij het verkennen van de wereld. Zo dat hij of zij uiteindelijk zelf ook vol vertrouwen en met een gezonde eigenwaarde de wereld in kan stappen wanneer hij of zij daar klaar voor is. Elke vorm van dwang werkt overigens altijd averechts bij deze kinderen.

Er is meer

Met Bewust Ouderschap en ook Attachment Parenting geef je kinderen een mooie basis mee. Maar: er speelt meer. Het is vaak een ware puzzel om dat stuk te ontrafelen. Ouders die in hun ouderschap vastlopen, zijn vaak zelf ook niet of niet goed in staat om mee te draaien in de maatschappij. Terwijl dat uiteindelijk wel het doel van ons leven hier op aarde is.

Veel ouders denken ook nog eens dat de hoogsensitiviteit en de mate van deze hoogsensitiviteit de oorzaak is van hangend en onrustig gedrag. Dat speelt zeker mee. Er zijn echter meerdere factoren die hier debet aan zijn. Het standpunt dat de ouder inneemt tegenover anderen, en tegenover de wereld in het algemeen, heeft daar vaak een nog veel groter en zwaarder aandeel in.

Kijken naar jezelf

Als jij als ouder bijvoorbeeld kritiek hebt op je eigen ouders en je vindt dat zij het niet goed doen of niet goed deden, hoe kan je kind dan bij je ouders gedijen? Dat geldt overigens voor elk verwijt wat je maakt en elk oordeel wat je hebt. Bijvoorbeeld: Ik keur jouw juf af. Maar ik wil wel dat je naar school gaat en je daar goed bij voelt. En wat dacht je van deze: ik wil dat jij de wereld vol vertrouwen en openheid tegemoet kunt treden, maar zelf vind ik de wereld helemaal niet zo fijn.

Of je zegt dat het oké is om de wereld in te stappen, maar zelf voel je je daar helemaal niet zo veilig. Dan voel je je bijvoorbeeld snel gekwetst, onzichtbaar, beoordeeld, bekritiseerd, minderwaardig of anderzijds getriggerd. Zo zijn er nog meer bewuste, maar vooral onbewuste oorzaken aan te wijzen waardoor een ouder – tegen alle goede pogingen in – zelf de wereld niet meer zo als veilig kan beschouwen. En als je kind met één van jouw thema’s geconfronteerd wordt, en je voelt jezelf ook intens getriggerd, dan kun je ervan uit gaan dat het met jou te maken heeft.

Het heeft met jou te maken

Of je nu bewust bent of niet, als je geraakt wordt in de ervaringen van je kind, dan heeft het altijd (ook) met jou te maken. Zonder dat er overigens sprake is van enige schuld.

Er is echt zo veel wat je kunt doen voor je kind – vaak grensoverschrijdend voor jezelf – maar je zult oprecht verbaasd zijn wat er gebeurt als je met jezelf aan de slag gaat. Met je eigen onverwerkte ervaringen, onopgeloste conflicten en frustraties vanuit je verleden. Deze ervaringen beletten jou om werkelijk in het NU aanwezig te zijn, je blik is met deze ervaringen immers nog op het verleden gericht. Dan denk je dat je er alles aan doet – en dat doe je ook. Maar zonder je eigen beperkingen vanuit je verleden zal je dat veel minder moeite gaan kosten. Als je daar los van bent, dan ben je pas werkelijk beschikbaar en zul je zien dat er veel minder nodig is.

Het familiesysteem

Veel problemen hebben ook te maken met het familiesysteem. Als jij je familiesysteem van oorsprong niet op orde hebt, kan je gezin van nu ook niet op orde zijn. Kinderen nemen niet alleen onverwerkte emoties van hun ouders over, maar ook die van hun voorouders. Alles wat niet verwerkt wordt, wordt van generatie op generatie doorgegeven. En ook de plek die eenieder inneemt in het gezin is van cruciaal belang voor het welzijn van elk gezinslid.

In de loop der jaren heb ik onze dochter die werkelijk aan mij vastgeplakt zat en elke avond schreeuwend en overstuur wakker werd enorme stappen zien zetten. Ik geniet nog steeds van elk moment dat zij nu in staat is om de wereld meer open tegemoet te treden. En als dat nog niet lukt, is dat ook oké. Zij mag het doen in haar tempo. En als ze veeleisend wordt en claimerig, dan weet ik dat ik (weer) aan het werk mag met mezelf… Dan heb ik (weer!) wat los te laten.

Wat is jouw wens voor jouw kind?

Al deze ouders –en hoogstwaarschijnlijk ook alle andere ouders- wensen vanuit de diepste kern van hun hart dat hun mooie ontvankelijke kind in staat is om de wereld open en blij tegemoet te treden, waarbij zij hun eigen gevoelige en stralende zelf mogen zijn. Hun eigenheid mogen beleven. Zij wensen geluk voor hun kind(eren). Zij mogen echter zelf eerst het voorbeeld geven. Dan kunnen kinderen volgen.

Conclusie

Hooggevoelige kinderen die hangen en / of vastgeklampt zitten aan hun ouders vragen veel van hun ouders, drijven hen soms tot wanhoop. Omdat deze ouders er alles aan zullen doen om het hun kind naar de zin te maken en te helpen.

Maar uiteindelijk staat dit hanggedrag vooral voor een oude pijn van de ouder zelf. Kinderen dragen oude pijn van de ouder of zelfs van generaties daarvoor met zich mee. Niet zelden zijn deze ouders zelf het kind van een getraumatiseerde of anderzijds beschadigde ouder, die niet werkelijk aanwezig kon zijn.

De pijn die dat met zich mee bracht, willen we voor onze kinderen voorkomen. We willen koste wat het kost vermijden dat ons kind lijdt. Met name de pijn die we zelf zo vaak gevoeld hebben en waarmee we in het nu nog steeds geconfronteerd kunnen worden. Daarmee voelt de wereld voor deze ouders nog steeds onveilig. En dus kan de wereld voor hun kinderen ook niet als veilig worden ervaren.

Voel je niet schuldig

Er zijn veel ouders die zich schuldig gaan voelen als kinderen lasten mee dragen. Maar dat is niet nodig. Je bent niet schuldig aan het feit dat je in je eigen jeugd te kort bent gekomen aan bijvoorbeeld liefde en aandacht. Daar ben je niet schuldig aan en je ouders evenmin. Want ook zij hadden hoogstwaarschijnlijk te dealen met een disbalans in het gezin waarin zij werden geboren.

Misschien hing je zelf als kind ook heel erg aan je moeder, maar begreep zij niet waarom jij de wereld niet in kon stappen. Of zij ging jou overmatig beschermen om te voorkomen dat jij dezelfde pijn zou voelen. Maar ook dat heeft je niet echt geholpen. Daar hebben we dan nu mee te dealen. En al lijk je er als volwassene een prima weg in te hebben gevonden, als dit nog niet echt verwerkt is, dan draag je dit nog steeds met je mee. en bovendien draag je dan de boodschap uit dat de wereld niet echt veilig is. En daar reageren kinderen op.

Met hun gedrag dragen kinderen hun ouders op om terug te komen in het NU. Om werkelijk beschikbaar te zijn voor het kind. En om zelf te leren de wereld weer als veilig te beschouwen. Dan kunnen zij volgen.

Er is veel wat ouders kunnen doen voor deze prachtige kinderen. Maar toch helpt een ouder een kind het meest door zelf aan het werk te gaan. Want al deze mooie kinderen hebben een prachtige boodschap voor hun ouders: ‘Word gelukkig.’ Er is werk aan de winkel!

Foto van Simone Rutgers

Simone Rutgers

Ik ben Simone Rutgers. In mijn succesvolle praktijk begeleid ik hoogsensitieve kinderen en volwassenen naar verbinding, vrijheid en authenticiteit als zij de weg (even) zijn kwijtgeraakt.
nieuwetijds 5-hoek

Overige artikelen

8 Harde Waarheden Die Je Toch Moet Horen Om Je Leven Op Orde Te Krijgen
Het belang van het juiste moment
Post traumatische stress energetisch gezien
Ben jij al Verlicht?- Wat is verlichting dan eigenlijk?
Moederkracht: Hoe geef ik mijn kind veiligheid mee?
10 Edelstenen en kristallen ter ondersteuning van zwangerschap en geboorte
Waarom zeemeerminnen waarschijnlijk echt bestonden
Nachtlichtwerkers – voor Licht in de duisternis
Maak gebruik van je bekkenbodemspieren om makkelijker tot een orgasme te komen
Zo zuiver je je aura van negatieve energie ! 6 effectieve manieren
Zie jij ook 11:11 overal? Wat is de betekenis van 11:11?
Zo kom je terug in je lijf en weer terug op aarde