Psychologe Jennifer Grimes ontdekte iets verrassends toen ze besloot om rockmuzikanten te interviewen. Ze bezocht meerdere concerten en hield backstage interviews, en wat bleek: de meeste muzikanten zijn hoogsensitief. Achter al dat uitbundige theater op het podium, de felle lampen en luide geluiden van een concert, gingen vooral heel introverte personen schuil. Personen die hun energie focussen voor een creatief en ontzettend expressief optreden.
Niet alleen muzikanten zijn hoogsensitief. Alle soorten kunstenaars zijn hoogsensitief, van schilders tot schrijvers en van dansers tot acteurs. Met andere woorden: sensitieve mensen zijn vaak hartstikke creatief. Hoogsensitiviteit geeft je een diepe waardering en liefde voor kunst. Schilderijen, optredens en poëzie worden eigenlijk meer dan een kunstwerk: het zijn manieren om de emoties van een ander te ervaren op een heel fundamenteel niveau – wat we normaal gesproken empathie noemen. En nu blijkt uit onderzoek dat muziek twee dingen doet voor mensen met veel empathie: het activeert ons beloningssysteem, en het geeft een gevoel van sociale verbinding. Muziek laat ons dus goed voelen en helpt onze hersenen om andere mensen beter te begrijpen.
Hebben hoogsensitieve mensen meer empathie?
Empathie is je begrip en ervaring van de gedachtes en emoties van andere mensen. Volgens een onderzoek van Elaine en Arthur Aron, zijn bepaalde delen van de hersenen actiever bij hoogsensitieve mensen: de delen voor bewustzijn, emotie en empathie.
Elaine Aron ontdekte in een later onderzoek dat een hoogsensitief persoon meer activiteit heeft in haar spiegelneuronen. Dat zijn neuronen die hun gedrag aanpassen aan de mensen die we zien. Zijn die neuronen erg actief, dan doen we dus meer dan gewoon ‘begrijpen’ wat iemand voelt – we voelen ook echt dezelfde emoties.
Hoe geeft muziek ons meer empathie?
En er is nog meer onderzoek gedaan. Zo weten we dat dat beloningssysteem van eerder ook actief wordt als empathische personen naar muziek luisteren. Muziek geeft ons dus een goed gevoel. Het zorgt ook voor extra stimulatie in de prefrontale cortex, het gebied dat te maken heeft met sociale verwerking. We ervaren muziek dus op dezelfde manier als een gesprek. En als hoogsensitieve mensen voelen we de emoties die de muziek oproept nog heviger. Dat geeft ons een extra sterk gevoel van verbinding.
In datzelfde onderzoek was er bij hoogsensitieven ook meer activiteit in een ander deel van de hersenen: het deel voor het kritisch analyseren en het begrijpen van het gedrag van anderen. Ook dit deel van de hersenen is normaal actief als we met andere mensen omgaan. Ben je hoogsensitief, dan kan muziek dus hetzelfde voor je doen als een sociale ontmoeting.
Waarom is empathie belangrijk?
Volgens Harvard psychiater Robert Waldinger is sociale verbondenheid essentieel voor onze gezondheid, ons welzijn en ons geluk. Een gebrek aan betekenisvolle relaties is net zo slecht voor je als roken of alcoholisme. Het gaat dus niet om hoeveel vrienden of familie je om je heen hebt. Je kunt je net zo eenzaam voelen in een onbekende mensenmassa als in een grote groep vrienden en familie. De voordelen van (ook vriendschappelijke) relaties zitten niet zozeer in hoeveel mensen je kent, maar vooral om hoe je je voelt over die relaties. Hoe meer je je verbonden voelt, hoe gelukkiger je bent. En om je verbonden te voelen, heb je empathie nodig.
Hoogsensitieve mensen zijn ontzettend empathisch. Dat kan nogal overweldigend zijn. Je absorbeert continu de gevoelens van de mensen om je heen. Zijn dat positieve gevoelens, omdat mensen bijvoorbeeld naar hun favoriete muziek luisteren, dan voelen we ons goed. Maar is het vooral negatief – de stres van een collega of boosheid van een buurman – dan voelen we juist die emoties en worden we overspoelt met irritatie en depressieve gevoelens. Dan moeten we ons even terugtrekken.
Gelukkig hebben hoogsensitieve mensen niet zo veel anderen nodig. Onze aangeboren empathie is natuurlijk een grote steun voor onze vrienden en familie. Maar we moeten ook goed voor onszelf zorgen. Voor niet-sensitieve mensen is het vaak moeilijk te begrijpen waarom we zoveel tijd voor onszelf nodig hebben. We zijn niet antisociaal. We geven juist zo veel om mensen dat het ons uitput. Voel jij je uitgeput? Ontspan je even en zet dus wat muziek op. Dan voel je je snel weer goed en verbonden!
