Ik woon aan een landweg die op sommige stukken zo smal is dat er slechts één auto kan rijden. Als twee auto’s elkaar tegemoet komen, moet een van hen achteruit rijden of parkeren langs de weg om plaats te maken voor de ander. Onhandig, maar het aangename ervan is dat het vraagt om samenwerking en de buren begroeten.
Laatst was ik onderweg naar een belangrijke vergadering waarvoor ik niet te laat wilde komen. Ik was op een van de smalle stukken weg toen mijn buurman Dean in zijn truck naderde. We moesten beslissen welk voertuig achterwaarts zou gaan. Normaal gesproken vind ik het niet erg achteruit te rijden, maar deze dag wenste ik dat ik dat niet hoefde te doen. Dean leek mijn gedachten te lezen en sympathiek reed hij zijn truck een heel eind achteruit om mij te laten passeren. Toen ik langs hem reed draaide ik mijn raam naar beneden om hem te bedanken. ‘Geen dank,’ lachte hij. ‘We zullen allemaal komen waar we moeten komen als we er moeten komen.’
Nou, dat is pas een affirmatie om aan de muur te hangen. Velen van ons brengen een groot deel van het leven haastend door om ergens te komen. In dat proces doen we onhandige dingen, worden we ongeduldig en geïrriteerd, en veroorzaken we soms ongelukken. In onze haast om ergens te komen, missen we ergens te zijn, en lijken we nooit ergens te komen.
In de Griekse bijbel, de eerste vertaling van het oorspronkelijke Aramees, staan twee verschillende woorden voor ‘tijd’. Het eerste is chronos, dat gelijkstaat aan de manier waarop wij over tijd denken – het verstrijken van het leven verdeeld in seconden, minuten, uren, dagen et cetera. Het andere woord, kairos, valt moeilijker te vertalen, want wij hebben er geen woord voor. Vertalingen die het dichtst bij komen zijn ‘wanneer de tijd rijp is’, ‘in het seizoen’ of ‘op Gods moment’. Volgens kairos is er een juist tijdstip voor alles, en wanneer dat tijdstip komt, gebeuren dingen vanzelf. Kairos hangt niet af van tijd. Het hangt af van timing.
Degenen onder ons die geneigd zijn volgens chronos te leven, hebben baat bij een goede dosis kairos. We zouden meer ontspannen en alles zou voor elkaar komen. Mijn vriendin Harriet was op weg naar een afspraak met haar psychotherapeut. Op een weg waar het verboden was in te halen reed ze achter een langzame bestuurder. Met dit tempo zou Harriet te laat komen, en ze irriteerde zich meer en meer. Vergeefs probeerde ze van alles om voorbij die slome te komen. Eindelijk mocht ze en ze vloog langs haar vijand. Toen ze zich omdraaide en de langzame bestuurder bekeek, zag ze dat het haar therapeut was. Harriet zou op tijd zijn gekomen, ongeacht hoe langzaam de trage bestuurder ook reed.
Gandhi zei: ‘Er moet meer in het leven zijn dan het verhogen van de snelheid ervan.’ We zijn verslaafd aan snelheid. Wordt de wereld een betere plek als we iedere dag sneller bewegen? Op een bepaald moment verbetert snelheid niet meer de kwaliteit van het leven, maar leidt het ons ervan af. Mensen uit ‘primitieve’ culturen weten hoe je gewoon zít. Ze hangen met hun familie, kijken naar de sterren, lachen met hun versie van een biertje, en vangen magische momenten die meer ontwikkelde landen zijn ontgaan. Wie dichter bij vrede is, is uiteindelijk meer ontwikkeld.
‘Voor alles is een seizoen,’ vertelt het Bijbelboek Prediker. Hoe machtig we ook denken te zijn, we kunnen dingen niet buiten hun vastgestelde tijd laten gebeuren. Als je fruit neemt voordat het rijp is, zal het hard en smaakloos zijn. Als je te lang wacht, is het bedorven. Neem het op het juiste moment, dan is het fruit lekker en voedzaam. Zo is het ook met de gebeurtenissen in ons leven. Trouwen, een baan vinden, verhuizen, spirituele volwassenheid, alle belangrijke levensgebeurtenissen hebben een timing. Blijf in de flow en de juiste dingen gebeuren precies wanneer ze moeten gebeuren. Laat alles komen wanneer het wil komen, en gaan wanneer het wil gaan. Je zult een meester in Tao zijn.
Geduld betekent niet de dingen die je nu wilt laten gebeuren met spijt uitstellen. Het betekent het ontdekken van schoonheid, verwondering, en de rijkdom van wat er nu gebeurt, zodat je niet hoeft te wachten op iets beters wat zou moeten komen. Een spiritueel volwassen persoon is geduldig noch ongeduldig. Als je leeft in het hier en nu, hoef je niet te wachten.
Als je daar niet hoeft te komen, kun je hier zijn. Hier heeft alles waarvoor je daar probeert te komen. Het is een paradox. Hoe meer je nodig hebt, hoe minder je hebt. Hoe meer je hebt, hoe minder je nodig hebt. Des te meer tijd je nodig hebt, hoe minder tijd je hebt. Besluit dat je genoeg tijd hebt, dan zul je er geen behoefte aan hebben.
We zullen allemaal komen waar we moeten komen als we er moeten komen. Deze tegeltjeswijsheid geldt voor veel. Zelfs met de vertraging op mijn landweg kwam ik precies op tijd op mijn afspraak. Echte afspraken worden in de hemel gemaakt, en de hemel houdt zich er altijd aan.
Alan Cohen – http://www.alancohen.com
