Perfectie
Het is een gegeven dat in de menselijke geschiedenis door de millennia heen altijd weer de kop opsteekt: de tirannie van de perfectie. Daarmee bedoel ik: een heersend idee dat mensen aan bepaalde standaarden moeten voldoen om voor vol te worden aangezien in de gemeenschap. Dit ideaal verandert natuurlijk per cultuur, per tijd, per situatie maar is eigenlijk altijd weer griezelig hetzelfde. De standaard van perfectie is altijd uniform, onbuigzaam, irrationeel, en gaat in tegen de natuur van het leven zelf en de weg van het hart. Die gaan juist uit van moeiteloze groei, stromen, acceptatie, mededogen, het mogen zijn zoals je bent, onvoorwaardelijke liefde.
Onderdrukking
De tirannie van de perfectie is een meesterlijke manier om mensen van binnenuit te onderdrukken en is altijd een favoriet wapen van machthebbers geweest. De wijze waarop ze te werk gaat, is veelal psychologisch en neemt vele gedaanten aan.
Schoonheidsideaal
In onze tijd is een van de meest opvallende gedaanten: die van het fysieke schoonheidsideaal. Mensen mogen eigenlijk niet meer ouder worden dan een jaar of twintig; ze mogen geen rimpels hebben, of vetrolletjes, of grijze haren. Sterker nog, sommige jonge mensen zijn zo gehersenspoeld door beelden op TV en internet dat ze al op zeer jonge leeftijd, zelfs voor ze volgroeid zijn, plastische chirurgie willen ondergaan, omdat hun lichaam niet voldoet aan een onmogelijk schoonheidsideaal. Dit wordt vooral gepropageerd in programma’s waarin mensen neergezet worden als objecten, zoals internetporno.
Ouder worden
Het idee dat ouder worden op de een of andere manier ‘fout’ is, wordt al vrij lang uitgedragen in onze huidige cultuur. Zo kan ik me herinneren dat ik als klein meisje in de jaren zeventig geschokt naar een commercial van een dagcrème zat te kijken. Eerst werd er een leuk stelletje in beeld gebracht dat verliefd in de tuin aan het stoeien was. De man in kwestie is fotograaf, en pakt zijn camera om zijn geliefde in beeld te brengen. Shock! Horror! Want: als hij inzoomt ziet hij haar lachrimpels. De dame laat schuldbewust het hoofd hangen.
Maar dan koopt ze de bewuste dagcrème en: weg rimpels! Hoera, haar geliefde houdt weer van haar! Ik kan me nog goed herinneren hoe beroerd ik me voelde bij het zien van deze commercial. Ben je als vrouw dus alleen liefde waard als je een ‘perfect’ uiterlijk hebt? Maar dat is dan toch geen liefde? En wat ben je dan waard als mens?
Natuur
Als je kijkt naar de natuur is het heel duidelijk hoe krankzinnig de tirannieke ideeën van perfectie die de mensheid zichzelf laat opdringen zijn. Bomen doen geen moeite om recht te groeien; ze groeien met de wind mee, met de hoeveelheid voeding en water die beschikbaar zijn, en elke boom is prachtig en uniek. Dieren leven in het moment en maken zich er niet druk over of hun haar wel goed zit, of ze wel goed genoeg zijn, slim genoeg, mooi genoeg. Ze doen gewoon hun ding en zijn wie ze zijn. Alleen mensen trappen in de val van perfectie, en dat is niet zo gek: we laten ons er al duizenden jaren lang mee bestoken en door beïnvloeden.
Huisdieren
Het drama van het ouder worden beïnvloedt ook huisdieren. Zo kwam ik een schattig hondje tegen in het park van hoge leeftijd. Hij was wat stram en langzaam, maar toen ik hem aaide kwam hij vol overgave tegen me aan staan, en zijn energie bracht de tranen bijna in mijn ogen: breekbaar en ragfijn, lief en licht als gesponnen zonlicht – alsof ik een engeltje in een bontjasje aaide. Het brak mijn hart toen de eigenares zei: ‘’Ja, hij is een beetje eenzaam, de kinderen spelen niet meer met hem sinds hij ouder is, die zitten aan hun computer en hij is veel alleen.’’ En dat terwijl ik me bijna vereerd voelde dit mooie, wijze wezen te mogen aaien. Maar ja, hij was niet meer zo snel…
Visuele input
Het is niet eens zo makkelijk je te onttrekken aan de tirannie van de perfectie, want de uitingen daarvan zijn overal in de maatschappij te vinden. Kinderen worden beoordeeld op hun schoolprestaties, en tegenwoordig krijgen ze die meteen op hun bord via tablet en internet. De TV staat bol van de bewuste en onbewuste beïnvloeding via series en reclame. Door de overmaat aan visuele input (Instagram, Facebook, etc) gaan mensen steeds meer naar buiten kijken in plaats van naar binnen. Veel mensen lopen rond, maar kijken op hun tablet, hun smartphone, of in de spiegel van de selfie-camera die alleen de buitenkant laat zien, en hun ware, kostbare wezen negeert.
Het verdwijnen van de innerlijke realiteit
Zoals John O’Donohue, de Ierse mysticus, schrijft in ‘Anam Cara, een boek van Keltische wijsheid’: “Wij leven in een intense en visueel agressieve tijd; alles wordt naar buiten getrokken naar de beleving van het beeld. Eén consequentie van de steeds homogenere en universeler wordende cultuur is dat het beeld zo’n macht krijgt. (…) Er bestaat een ongelofelijk subtiele en machtige, berekenende industrie van moderne verplaatsing, waarin dat wat diep is en in de stilte binnenin ons leeft, volledig genegeerd wordt. De oppervlakte van onze geest wordt voortdurend verleid door de macht van beelden. Er is een sinistere uitzetting gaande; de levens van mensen worden voortdurend naar buiten gesleurd. De innerlijke wereld lijdt aan een grote uitzetting door de huisbaas van marketing en externe sociale realiteit.” (Donahue, 1997) Deze beweging is één van de middelen waardoor de tirannie van de perfectie zo’n vat op ons kan krijgen.
Oplossingen
Wat is dan de oplossing? Zet vraagtekens bij elke norm die de maatschappij je opdringt. Voel zelf wat goed voor je is. Luister naar je lijf: dat spreekt altijd de waarheid. Ga lekker naar buiten, ga de natuur in. Maak verbinding met je ware wezen en je innerlijke kind door te spelen, gek te doen, te doen wat je hart je ingeeft. Ga weer eens op een schommel zitten en laat de beweging je in vervoering brengen. En vooral: kijk minder TV, breng minder tijd door op internet.
Frequentie
Zoals Barbara Marciniak schrijft in ‘Brengers van de dageraad, leringen van de Pleiadiers’: “De moderne technologie is een van de meest geavanceerde wapens van frequentie-controle. Aan jullie zijn middelen verkocht voor amusement en gemak, en ze hebben allen te doen met de controle van je frequentie. We raden sterk aan om TV’s de deur uit te doen. Het zijn de primaire middelen waarmee jullie bewustzijn dagelijks wordt gemanipuleerd. (…) Mensen die TV kijken, maken geen verbinding met de rijke schat aan informatie die hun eigen brein en alles om hen heen ze verschaft.” (Marciniak, 1992)
Let op je frequentie
Nu zal het de meeste mensen te rigoureus zijn om hun TV of tablet helemaal de deur uit te doen. Persoonlijk denk ik dat het vooral van belang is je eigen TV- en internetgebruik verstandig te reguleren. Kijk alleen naar waar je blij van wordt, wat je interesse wekt of wat je aan het lachen maakt.
Daalt je frequentie na het kijken van een bepaald programma? Ervaar je een gevoel van depressie, niet goed genoeg zijn, verlangen naar iets onbereikbaars? Dan ben je waarschijnlijk te grazen genomen door reclame of subliminale boodschappen. Die programma’s of zenders kun je voortaan dus beter mijden. En reclame, één van de ergste uitdragers van het tirannieke ideaal, is gelukkig makkelijk te mijden: leve de opnameapparatuur en fast-forward knop!
